Summary
Samenvatting Pedagogiek
- Course
- Institution
Zelfgemaakte samenvatting van het eerstejaarsvak Pedagogiek in de richting orthopedagogie van HoGent.
[Show more]
Seller
Follow
deleeuwantje1
Content preview
PEDAGOGIEK: SAMENVATTINGHOOFDSTUK 1: WAT IS PEDAGOGIEK?
Opvoeding = ondersteunen/begeleiden van groei op verschillende domeinen van kinderen
Pedagogiek = studie van de opvoeding van kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar
Paidagogos (Grieks) pais = kind, agogein = leiden leiding geven aan kinderen
Pedagogiek = probeert opvoeding/opvoedend handelen te beschrijven d.m.v.
kwalitatief/kwantitatief onderzoek en zo algemene uitspraken te doen
Pedagogiek = handelingswetenschap
- Komen tot inzichten die bruikbaar zijn in de praktijk van opvoeding
- Onderzoek doen naar gevolgen voor kinderen op korte en lange termijn
- Handelen van opvoeders staat centraal geen dingen verklaren maar wel
ondersteunen
Wisselwerking tussen praktijk en theorie waarneming vd praktijk (pedagogisch handelen) helpt
theorievorming theorie bevrucht dagelijkse praktijk
Niveaus vd pedagogiek
d Theorie:
Praktijktheorie: Praktijk:
Opvoedingswetenschap Opvoedkunde (pedagogie)
Opvoedingsleer/werkmodel
(pedagogiek)
Wetenschap: onderzoek gedaan Theoretische aanwijzingen Het dagelijkse opvoeden,
naar wetenschappelijke kennis die het pedagogisch omgang als opvoeder met
over de omgang met kinderen handelen ondersteunen kinderen scholing
In de dagelijkse omgang met mensen zijn we ons niet bewust van deze 3 niveaus
spontane/intuïtieve reacties
Professioneel basisattitude = proberen zo bewust mogelijk met onze manier van
handelen bezig zijn:
- Baseren op denkkaders/theorieën waarover we beschikken
- Reflectie vooraf over onze overtuigingen en eigen waarden/normen + achteraf evalueren
Ontstaan vd pedagogie als wetenschap
Opvoeding als praktijk = thema dat even oud is als de mensheid, bestaat al sinds de 5 e/6de
eeuw v.C.
, (vb. Spartaanse opvoeding: zeer streng, zelfstandig grootbrengen met als doel:
lichamelijke ontwikkeling en discipline)
Pedagogiek = pas laat ontstaan, vrij jonge discipline
Eerste leerstoel aan universiteit Halle (Duitsland) in 1779 pas na WO2 invloed op het
werkveld
Bekende eerste pedagogen =
1) Decroly scholen voor bijzonder onderwijs opgericht, benadrukte belang vn observeren
2) Langeveld belang vn opvoeden tot mondigheid, inclusie/autonomie, verantwoordelijk
3) Kohnstamm persoonlijkheid in wording, onderwijs afgestemd op individuele noden
4) Bladergroen leer en opvoedingsproblemen
Filosofen hadden ook vaak belangrijke invloed op het opvoeden:
1) Aristoteles rechtvaardigheid, goed leren handelen, goed en kwaad, geweten
2) Socrates niet zomaar alles voor waar aannemen, kritisch denken, vragen stellen, …
3) Rousseau boek: ‘Emile ou de l’éducation’: ieder mens heeft uniek karakter, mensen
hebben vrijheid nodig om zich te kunnen ontplooien, in verbondenheid met de natuur
ideaal opvoedingsprincipe, geen dwang/straffen, autonomie ondersteunende opvoeding
Filosofische insteek die heersende visies op pedagogiek beïnvloeden, tijdskader,
normen/waarden (ethische stellingname) beïnvloedden theorievorming vd pedagogiek
Situering pedagogiek in wetenschappen
Agogiek/agogische/wetenschap/handelingswetenschap
Overkoepelende wetenschap werken aan het welzijn van
mensen in het algemeen
(Agogen = begeleiden omgangskunde)
Deelwetenschappen volgens de leeftijd Deelwetenschappen volgens studieobject
Andragogiek Pedagogiek begeleiden
Gerontagogiek Sociale agogiek Orthopedagogiek
begeleiden kinderen
begeleiden begeleiden
volwassenen (paides = kind)
ouderen maatschappelijke van mensen in Psychoagogiek
(andras = - Gezinspedagogiek
(geront = oud) problematiek nood begeleiden
volwassene) - Sociale pedagogiek van mensen in
- Klinische pedagogiek psychische nood
- Onderwijspedagogiek
- Historische pedagogiek
- Forensische pedagogiek
- Theoretische pedagogiek
,Hulpwetenschappen van de pedagogiek wetenschappen waarvan de inzichten uit andere
disciplines helpen voor de theorievorming van een andere wetenschap (pedagogiek)
- Psychologie
- Psychiatrie
- Ontwikkelingspsychologie! Multidisciplinair & Interdisciplinair
- Sociologie
- Biologie kennis vanuit meerdere disciplines gecombineerd
- Filosofie samenwerking met verschillende disciplines
Onderscheid psychologie en pedagogie
Psychologie Pedagogiek
- Behavioristen/psychoanalytici streefden naar - Gebonden aan levenbeschouwelijke
waardevrije benadering vh menselijke gedrag stromingen
- Wetenschap van beschrijven en verklaren vh - Geseculariseerd na WO2
menselijk gedrag - Domein van practici onderwijzers
- Wetenschap van tussenkomen,
begeleiden, handelingswetenschap
Pedagogische relatie 4 redenen waarom de relatie tussen opvoeder en kind niet vergelijkbaar is
met andere beïnvloedingsrelaties:
1) De ouder kan niet om de verantwoordelijkheid heen voelen zich 18 jaar verantwoordelijk
uitgangspunt grondwet: afhankelijkheid en weerloosheid maakt het onmogelijk om geen
verantwoordelijkheid op te nemen als ouder
2) Pedagogische relatie is gepretendeerd op voorhand bepaald dat de volwassene de rol van
opvoeder krijgt en de onvolwassene de opvoedeling is = onomkeerbaar
3) Pedagogische relatie heeft een boven en ondergrens gekenmerkt door gezagsrelatie
Ondergrens = start van de taalontwikkeling (mening kunnen geven)
Bovengrens = het te bereiken doel (zelfverantwoordelijke zelfbepaling)
4) Pedagogische relatie is een tweezijdige relatie ontwikkeling wordt mee gedragen door de
verwachting van de ouders enerzijds en de activiteit vh kind anderzijds
Denkkaders in de pedagogiek verschillende stromingen en denkkaders:
- Behavioristische benadering leertheoretische/gedragstherapeutische benadering =
richt zich op het gedrag vd mens en de invloed vd omgeving op het gedrag, gaan ervan
uit dat alle gedrag aangeleerd is
- Cognitieve leertheoretische benadering gebaseerd op stadiamodel van Piaget
- Sociaal constructivistische benadering Vygotsky = grondlegger, nadruk op het belang
van sociale interacties
, HOOFDSTUK 2: THEORETISCHE PEDAGOGIEK
Ontstaan Pedagogiek periode vd Verlichting: filosofen: goedheid en individuele vrijheid vd
mens
Weerslag op westerse samenleving Amerikaanse en Franse Revolutie
Moderne tijd Ideeën: vrijheid, gelijkheid, broederlijkheid
- Vrijheid Liberaal gedachtengoed liberale grote verhaal = meer wetenschappelijke
kennis en uitvindingen zal voor een ideale wereld zorgen
- Broederlijkheid Christelijk gedachtengoed christelijke grote verhaal = liefde en
respect voor elkaar zal voor een paradijs op aarde zorgen
- Gelijkheid Socialistisch gedachtengoed socialistische grote verhaal = socialistische
kritiek op de klassenmaatschappij zorgt voor een klasseloze samenleving waarin iedereen
gelijk behandeld wordt
Strijden allemaal om hun gelijk + geven kritiek over elkaar
Gelijkenissen tussen de 3 verhalen:
1) Er wordt nu opgevoed om een doel in de toekomst te bereiken.
2) Kinderen zijn afhankelijk vn volwassenen, doel = later autonoom en zelfstandig worden.
3) Elke stroming heeft kritiek op de anderen.
Driestromenland
De personalistische/geesteswetenschappelijke
Christelijke visie = uniciteit/individualiteit
stroming
‘Een kind mag in het midden staan’
Grondleggers:
1) Dilthey Onderscheid tussen natuurwetenschappen en geesteswetenschappen
2) Kohnstamm Boek: ‘Persoonlijkheid in wording’: ‘opvoeden moet bijdragen aan
persoonlijkheid kind
3) Langeveld leerling vn Kohnstamm: geseculariseerde pedagogiek (ontkerkelijking,
loskomen van religie als levenshouding) doel: zelfverantwoordelijke zelfbepaling
Centraal:
- Uniciteit vh kind elk kind is uniek, uiteindelijk moeten ze zelfstandig leren worden
- Opvoedingspraktijk = handelen in dagelijkse werkelijkheid vd opvoeding uitgangspunt
- Pedagogische relatie tussen opvoeder en kind goodness of fit, sensitief responsief
Liberale visie = vrijheid, vooruitgang, wetenschappelijk
De empirisch – analytische stroming
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller deleeuwantje1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.53. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
51292 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now