HOOFDSTUKOVERZICHT:
16.1 Algemeen:
Inleiding tot het SVS
Functies van het SVS
Histologische organisatie van het SVS
Verplaatsing van de bolus
Verschillende onderdelen van het SVS
16.2 Mondholte
16.3 Farynx- Oesofagus
16.4 Maag
16.5 Dunne darm
16.6 Pancreas- lever- galblaas
16.7 Dikke darm
16.8 Vertering: mechanische en chemische omzetting waardoor voedingsstoffen kunnen worden opgenomen en benut
16.9 Leeftijdsgerelateerde veranderingen
16.10 Sterke integratie met andere orgaanstelsels
16.1 Algemeen
Inleiding tot het SVS (= gastro-intestinale kanaal)
• CV- en AH-stelsel zorgen voor de aanvoer van zuurstof → nodig voor het ‘verbranden’.
• SVS:
levert de brandstof → verbranden: levert energie (katabolisme).
EN levert ook bouwstoffen (anabolisme).
SVS bestaat uit een spijsverteringskanaal en bijhorende organen (speekselklieren, lever, galblaas…)
SVS: mondholte > farynx > oesofagus > maag > dunne darm > dikke darm > rectum en anus.
, lOMoAR cPSD| 20642403
16.1.1 Functies van het SVS
Ingestie
Mechanische verwerking: fysieke bewerking (door tong en gebitselementen)
Vertering: chemische afbraak (maag en eerste deel dunne darm) → kleine bouwstoffen die opgenomen kunnen
worden.
Secretie van zuren, enzymes… door epitheel SVS en door bijhorende organen
Opname (verplaatsing van dekweefsel SV-kanaal naar interstitiële vloeistof rond SV-kanaal)
Uitscheiding: faeces
Rol in afweer: beschermen tegen
Slijtage dr enzymes en zuren
Fysieke belasting zoals schuren
Bacteriën
Darmepitheel en klierproducten: niet-specifieke afweer
(intacte barrière, Ig, As, maagzuur…)
16.1.2 Histologische bouw van het SVS
Mucosa
= vb v een slijmvlies: een dekweefsel op bindweefsel (lamina propria). De mucosa ligt rond het SV-kanaal in
plooien (plicae circulares) → een groter opp beschikbaar en darm heeft de mogelijkheid tot uitzetten. De
mondholte, farynx, oesofagus en anus (zware belasting) hebben een meerlagig plaveiselepitheel. Het overige
deel bestaat uit eenlagig cilindrisch epitheel dat vaak verschillende typen kliercellen bevat. Als de muscularis
mucosae (smalle strook glad spierweefsel en elastische vezels) contraheert, worden de darmplooien en -vlokken
bewogen.
Submucosa
= een laag los bindweefsel met capillairen, lymfevaten en zenuwweefsel.
➔ Dit zenuwweefsel (meissnerplexus) is betrokken bij reguleren en coördineren gladde spiercontractie en
klierproductie.
Muscularis externa
= een laag van gladde spiercellen die verdeeld is in circulaire (kring-) en longitudinale (lengte-) spieren.
→ w gestuurd dr de plexus myentericus (darmspier) (= para-ortho).
→ Deze laag zorgt voor de peristaltiek en segmentatiebewegingen.
Serosa
Bedekt de muscularis externa langs het grootste deel van SVS.
→ Dit viscerale peritoneum loopt door in het pariëtale peritoneum. Delen van het SV-kanaal zijn vastgehecht
aan mesenterium (dubbele lagen sereus membraan die uit pariëtaal en visceraal peritoneum bestaan).
→ thv de mond, farynx, oesofagus en rectum is er geen serosa maar wel adventitia (vezelige buitenlaag,
collagene vezels) waarmee ze zijn vastgehecht aan omgevende structuren.
, lOMoAR cPSD| 20642403
16.1.3 Verplaatsing van de spijsbrij
Autonome spiercellen: ontstaan van contractiegolven→ ritmische cycli van activiteit
De gecoördineerde contracties van de gladde spieren spelen een rol bij 2 processen:
Peristaltiek
Zorgt voor het voortbewegen van voedsel doorheen de verschillende delen van het SVS in de richting vd anus.
Segmentatiebewegingen
Zorgt voor het kneden, verkleinen en daarna het mengen van voedselbrok met darmsappen.
16.2 Mondholte = cavitas oris
De mondholte bestaat uit de tong, speekselklieren en gebitselementen → elk hun eigen functie.
Slijmvlies: meerlagig plaveiselepitheel
Functies van de mondholte
Betasten en onderzoeken van voedsel
Mechanische verkleining
Bevochtigen
Begin van de vertering (vetten en koolhydraten)
Grenzen van de cavitas oris
Wangen, labia, vestibulum, gingiva, palatum durum en molle-uvula, tong met frenulum
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lincycicou. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.