2.1 Inleiding
De laatste jaren is de werkdruk voor veel mensen groter geworden. Voornamelijk op psychosociaal
gebied.
2.2 Person-Environment Fit Model
Het person-environment fit model gaat er vanuit dat stress niet alleen door de persoon of door de
omgeving wordt veroorzaakt. Het gaat om de samenwerking tussen die 2. Het gaat om de balans
tussen de persoonlijke behoeften en mogelijkheden en de hulpbronnen en eisen vanuit de
(werk)omgeving. Zijn deze niet in balans, dan ontstaat er stress. Deze stress kan verminderd worden
door goed copinggedrag (hoe goed je stress hanteert) en sociale ondersteuning. Wanneer er meer
verwacht wordt dan de werknemer waar kan maken kan een burnout ontstaan, wanneer de
werknemer meer kan dan er verwacht wordt kan een boreout ontstaan.
2.3 Demand-Control(-Support) Model
In dit model worden 2 (later 3) psychosociale werkkenmerken beschouwd als belangrijke factoren
van de geozndheid en het welbevinden van de werknemers.
Demand psychologische taakeisen. Dit zijn psychologische stressoren, aanwezig in de
werkomgeving. Dus alle eisen die aan de werknemer gesteld worden, en de complexiteit
hiervan.
Control regelmogelijkheden. Het is de controle van een werknemer over zijn taken en zijn
gedrag. Hoe, in welk tempo en wanneer hij zijn werk
uitvoert.
In het schema is te zien hoe ze elkaar beïnvloeden.
Later is het model uitgebreid met een 3e dimensie,
namelijk ‘sociale ondersteuning in het werk’. Weinig
steun heeft een negatief effect op de gezondheid van
een werknemer in combinatie met werkdruk en
regelmogelijkheden.
2.4 Vitaminemodel
Het vitaminemodel stelt dat werkkenmerken de
geestelijke gezondheid kan beïnvloeden zoals vitaminen de lichamelijke gezondheid beïnvloed.
De aanwezigheid van werkkenmerken heeft in eerste instantie een positieve invloed op de
werknemer. Bij een hogere dosering werkkenmerken zijn er 2 mogelijkheden. De invloed kan
constant blijven en het blijft een positieve invloed op de werknemer hebben (CE-patroon). Of de
invloed zal negatiever worden (AD-patroon). De verschillende kenmerken kunnen worden ingedeeld
als CE of AD:
CE Patroon AD patroon
Salaris Autonomie
Veiligheid Werkdruk
Betekenisvolheid Sociale ondersteuning
Gebruik van vaardigheden
Afwisseling in het werk
feedback
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Anke27. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.