Samenvatting Geschiedeniswerkplaats tijdvak 6: De tijd van regenten en vorsten
34 views 1 purchase
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Book
Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek
Samenvatting Geschiedeniswerkplaats tijdvak 6: De tijd van regenten en vorsten. Complete samenvatting van tijdvak 6, incl. kenmerkende aspecten.
Zelf altijd goede voldoendes mee gehaald :)
Ka: wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een
wereldeconomie
Door de handel in luxeproducten was het kapitalisme ontstaan, een economisch systeem
waarbij personen geld in een onderneming stoppen om winst te maken. De
productiemiddelen waren privébezit. Tot de 19 e eeuw hadden handelaren een leidende rol in
het kapitalisme. Handelaars hielden zich bezig met handel en nijverheid. Handel was de
hoofdzaak, daarom heette het handelskapitalisme. Omdat voor ontdekkingsreizen veel
kapitaal nodig was groeide het handelskapitalisme.
In 1602 kwamen de 8 compagnieën voor de handel op Oost-Azië samen en werden ze de
Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). De VOC was de enige in Nederland met het
recht om handel te drijven in Azië. Ook kregen ze rechten om verdragen te sluiten, oorlog te
voeren en gebieden te besturen. De VOC verkocht aandelen zodat ze alles konden betalen.
Aandeelhouders kregen een deel van de winst, de rest ging naar het bedrijf. De VOC was de
eerste met aandeelhouders die geld in de onderneming lieten zitten en die niet te leiding
hadden. Dit was een vernieuwing voor het handelskapitalisme. Het bedrijf werd bestuurd
door bestuurders uit Hollandse steden en in Azië zat de hoogste bestuurder (gouverneur-
generaal).
De VOC was eerst vooral geïnteresseerd in specerijen. Voor kruidnagel en muskaatnoten
moesten ze de Engelsen, Portugezen en Spanjaarden verjagen. Dit lukte en nu mochten de
Molukkers alleen nog maar met de VOC handelen. Na een opstand werden bijna alle
Molukkers vermoord, uitgehongerd of tot slaaf gemaakt door de VOC. De VOC stichtte
daarna op die plek landbouwbedrijven waar slaven werkte.
Op bevel van Jan Pieterszoon Coen werden de Bandanezen uitgeroeid. Op de plek waar eerst
Java stad kwam nu de stad Batavia. Batavia werd het hoofdkwartier van de VOC. De VOC was
een multinational en had een heel groot handelsnetwerk met factorijen. Eerst werd er met
zilver uit Japan katoen uit India gekocht, hiermee konden ze dan specerijen kopen. Bij Kaap
de Goede Hoop kwam er een kolonie die een verversingspost was voor schepen tussen
Batavia en Amsterdam.
In de 17e eeuw verdiende de VOC in Europa het meeste aan specerijen. In de 18 e eeuw
werden thee en koffie belangrijk. De thee kwam uit China en de koffie uit Java. Javaanse
boeren werden met hulp van de overheid gedwongen om koffie te verbouwen.
Rond 1600 werd Nederland actief op de Atlantische oceaan, er werd een West-Indische
Compagnie opgericht (WIC). Die kreeg het monopolie op de Nederlandse handel op de
Atlantische oceaan. De WIC hield zich eerst vooral bezig met de oorlog tegen Spanje. Met de
kaapvaart haalde Piet Heyn in 1628 succes toen hij de zilvervloot van Spanje bij Cuba
veroverde. Het handelsnetwerk van de WIC ontstond uit handelsposten, forten, eilanden en
kustgebieden. In Caribisch gebied werden de Antilliaanse eilanden veroverd en in Amerika
werd Suriname veroverd maar Nieuw-Amsterdam kwijt geraakt.
De WIC was veel minder machtig dan de VOC. De wereldwijde handelscontacten die de
compagnieën aanknoopten vormden het begin van de wereldeconomie. De wereldeconomie
kwam echt goed op gang in de tijd van regenten en vorsten. Er werden overal steeds meer
producten vandaan gehaald. Ook gingen spullen uit Europa naar Amerika.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annewolf1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.80. You're not tied to anything after your purchase.
