Summary
Samenvatting Communicatiewetenschappen I
- Course
- Institution
Samenvatting van de les gegeven door Jan Loisen. 1ste Jaar communicatiewetenschappen aan de VUB.
[Show more]
Seller
Follow
lynnvanheghe
Content preview
Communicatiewetenschappen ISAMENVATTING 2020-2021
Lynn Van Heghe
VRIJE UNIVERSITEIT BRUSSEL
,Vaardigheden
® Oorsprong en ontwikkeling v/d communicatiewetenschappen vertellen
® Voornaamste theoretische stromingen en acteurs in de communicatiewetenschappen herkennen,
onderscheiden en classificeren
® Historische ontwikkeling en achterliggend mens- en maatschappijbeeld v/d theoretische stromingen in de
communicatiewetenschappen in de communicatiewetenschappen aanduiden
® Verbanden leggen tussen de theoretische stromingen in communicatiewetenschappen en overige (sociaal)
wetenschappelijke stromingen EN paradigma’s.
Eerste professor in de communicatiewetenschappen => Verenigde Staten WO2
Media als startpunt voor maatschappelijke vraagstukken
® Complexiteit en multipliciteit: materieel en ideëel
® Multi- en interdisciplinair
® Dynamisch en (zelf-)kritisch
® Historische reflex en toekomstgericht
Bv. McDonalds/Disney Amerikaanse waarden en normen worden via deze multinationals uitgezonden naar de rest van
de wereld (= brainwashing?)
RODE DRADEN
Klemtoon op de mediacommunicatie
® Communicatie via een technologisch medium
® Massacommunicatie
® Gemedieerde communicatie
® In het licht van mediatisering van de maatschappij
® Niet de interpersonele face-to-face communicatie
® Let op voor technologisch determinisme
Multi- en interdisciplinariteit
® Mediacommunicatie gebeurt in een complex van op elkaar inwerkende historische, sociale, politieke,
psychologische, culturele, economische, technologische, juridische, ... processen
® Daarom inspiratie en materiaal in andere disciplines die focussen op bovenstaande processen
® Inzichten uit sociologie, politieke wetenschappen, economie, recht, antropologie, psychologie, filosofie &
ethiek, geschiedenis, cybernetica, technologiestudies, ... (multidisciplinariteit)
® Integratie/combinatie in de communicatiewetenschappen (interdisciplinariteit)
® Voor- en nadelen
Belang van maatschappelijke en historische context
belang van context
è Plaatsen van begrippen, theorieën, auteurs, tradities in hun
historische en maatschappelijke context
è Mens- en maatschappijbeeld
Belang van historische kritiek en ‘mediageschiedenis’ (ba1)
è
o Vragen: Wie? Wanneer? Hoe? Context?
o Mens – en maatschappijbeeld van dat moment
o
1
,Wetenschappelijke en kritische benadering
® Doel: kritisch inzicht in functioneren van media
® Door middel van kennis over wetenschappelijk onderzoek
® Via gebruik van (abstracte) theorievorming en concepten
® Voorbeelden
® Geen praktische handleiding
® Complexiteit van media en communicatie
® Onmogelijk volledig neutraal /waardevrij over media te spreken of onderzoek te doen
® Geen definitieve antwoorden
® Expliciteren vooronderstellingen
® Kritiek
® Zelfkritiek
PARADIGMATISCHE STRIJD EN THEORETISCHE DIVERSITEIT
Paradigma
= universeel gedeeld model van wat onderzocht dient, welke vragen essentieel zijn, hoe deze aan te pakken en te
interpreteren
= richtinggevende wereldbeschouwing
- We kijken naar hetzelfde, maar zien andere dingen
- Andere accenten worden aan het licht gebracht
Thomas s. Kuhn: the structure of scientific revolutions (1962)
è Term paradigma ontleed
o +/- universeel gedeeld model van wat onderzocht dient, welke vragen essentieel zijn, hoe deze aan
te pakken en te interpreteren
o Richtinggevende wereldbeschouwing
è Kennis door middel van breuken
o Normale wetenschap à puzzle-solving à paradigma à anomalie à crisis à revolutie à ‘nieuw’
paradigma / normale wetenschap / puzzle solving à ...
è Wetenschappelijke revoluties – paradigm shift
Verschillende stappen:
1. Normale wetenschap
2. Puzzle solving
3. Paradigma
4. Anomalie: data gaat tegenspreken, bepaalde vragen kunnen niet meer verklaard worden binnen het
methodologisch en theoretische kader (denkkader)
5. Crisis
6. Revolutie: andere vragen, oude vragen zorgen voor meer anomalieën, andere wereldbeschouwing, andere
theoretische kader
7. ‘Nieuw’ paradigma (1. Normale wetenschap)
è Paradigma shift
Vb. Copernicaanse revolutie (van geocentrisme naar heliocentrisme)
Incommensurabiliteit van paradigma’s
2
, = Het ene paradigma sluit het andere paradigma buiten
- Althans in exacte wetenschappen; niet in sociale wetenschappen
- Sociale wetenschappen: paradigma’s kunnen naast elkaar bestaan!
- Niet-lineaire ontwikkelingen binnen sociale wetenschappen
Mainstream paradigma in de communicatiewetenschappen – context
è Context
o Post WO2
o Noord-Amerikaanse hegemonie(dominantie)
§ Massamedia (US heeft grote persagentschappen, sterke radio, Hollywood…)
§ Sociaal-Wetenschappelijk onderzoek (EU nog in wederopbouw na WO2, VS machtigste land
na WO2)
- Groeiende bipolaire globale context
è Perspectief
o Machtige massamedia
o Normatief mens- en maatschappijbeeld: liberaal pluralistisch
§ Democratische samenleving, liberalisme, pluralisme
§ Consensus-gericht
§ Gestructureerd en geïnformeerd
§ Afzetten tegen alternatieve (communistische) maatschappelijke organisatie
§ Exporten van dit model naar niet-Westerse landen
o Informatietheorie (cf. Shannon & Weaver)
§ Model voor analyse informatietransmissie
o Behaviorism
§ Stimulus-respons denken
è Inspiratiebronnen
o Positivistische methoden/ Kwantitatieve benaderingen
§ Survey, sociaalpsychologische experimenten, statische analyse
§ Generaliseerbare en betrouwbare kennis
§ Blootleggen van verborgen processen
à Meten van effecten
à Evaluatie van rol media t.a.v. sociale problemen
à Verbeteren van effectiviteit van communicatie
è Kritieken
o Lineariteit van communicatieprocessen (lineaire causaliteit1)
§ Geen éénrichtingsverkeer
§ Geen mechanistisch proces
o Effect-georiënteerd (maar moeilijk effecten te bewijzen)
o Quasi uitsluitend Westers perspectief
o Weinig oog voor contradictie en ambivalentie2
o Weinig oog voor sociale context, communicatie als sociaal en interactief proces en
betekenisgevinsprocessen
§ Simpel transmissiemodel functioneert zelden
§ Signalen bereiken ontvangers niet (of de verkeerde)
§ Signalen/betekenissen worden anders geïnterpreteerd
§ Ruis
1
Een oorzaak veroorzaakt een gevolg
2
Complexiteit
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lynnvanheghe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.38. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now