1. Inleiding
Het klimaatakkoord van Parijs is sinds begin 2020 van kracht en behelst de opdracht om
de gemiddelde wereldtemperatuur in 2050 te beperken tot onder de 2 graden Celsius,
indien haalbaar tot onder 1,5 graden Celsius (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat,
2021). Het Europees Parlement en de EU-lidstaten trachten deze opdracht vorm te geven
middels de European Green Deal en de Europese klimaatwet. De European Green Deal
betreft een groeistrategie om de Europese Unie te transformeren naar een klimaatneutrale
samenleving door o.a. het gebruik van duurzame energievoorzieningen (Europese Raad,
2021). De Europese Klimaatwet is de wettelijke verankering van deze strategie en stelt de
bindende doelstelling om tegen 2030 de netto-uitstoot van broeikasgassen met ten minste
55% te verminderen ten opzichte van het niveau in 1990 (Europese Commissie, z.d.).
Nederland tracht de Europese doelstellingen te realiseren aan de hand van de
Klimaatwet. Deze wet omvat volgens het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat
(2021) een bindende richtlijn voor burgers en bedrijven: ‘49% minder broeikasgassen in
2030 ten opzichte van het niveau uit 1990’. Het Nederlandse regeerakkoord dat op 15
december aan de Tweede Kamer is gepresenteerd laat over deze doelstelling geen gras
groeien. In het regeerakkoord bespreekt de regering van Rutte IV expliciet over de bouw
2
, van twee nieuwe kerncentrales (VVD et al., 2021, p.8). Dit houdt in dat de regering
kernenergie als (nieuw) onderdeel ziet van de koolstofarme energiemix. Op dit moment
kent Nederland een kerncentrale in Borssele. Deze kerncentrale levert ongeveer 4% van
de gebruikte elektriciteit in Nederland. De nieuwe kerncentrales moeten de bijdrage van
groene energie aan het elektriciteitsnet vergroten (Ministerie van Algemene Zaken, 2021),
een ontwikkeling die tot afgrijzen van vele tegenstanders van kernenergie heeft
plaatsgevonden. Decennialang heeft zich een maatschappelijk debat binnen Nederland
ontplooid omtrent het gebruik van kernenergie, de kosten hiervan en de veiligheid van
burgers. Tot op heden bestaan er zowel binnen de wetenschap als het maatschappelijk
middenveld uiteenlopende standpunten over het gebruik van kernenergie, waardoor een
gemeenschappelijke consensus ontbreekt. Volgens het CBS (Kloosterman, 2021) is 25%
van de Nederlanders van 18 jaar of ouder van mening dat er meer gebruik gemaakt moet
worden van kernenergie als duurzame energiebron. Een percentage dat mijns inziens het
maatschappelijke draagvlak voor kerncentrales nog onvoldoende steunt willen burgers de
lasten dragen en het beleid accepteren.
Het gebruik van kernenergie kan hierdoor vergeleken worden met een ‘wicked problem’.
Wicked problems worden gekenmerkt door een netelig karakter in de zin dat het
combinaties van problemen bevat die moeilijk oplosbaar zijn en oplossingen die ofwel tot
problemen leiden in nevengelegen sectoren, dan wel normatieve controverses behelzen
(Teisman & Nooteboom, 2009, p.48). De afwegingen zijn controversieel en brengen
onzekerheden met zich mee. Er zijn geen juiste en onjuiste oplossingen, maar hoogstens
betere en slechtere. Dit laatste hangt mede af van de wijze waarop het probleem wordt
‘geframed’, oftewel het perspectief waarin het wordt geformuleerd (Dekker et al., 2010,
p.62).
Om de complexiteit van dit probleem beter te begrijpen zal deze paper inzoomen op de
facetten van kennis waarover de genoemde tegenstellingen bestaan. De onderzoeksvraag
luidt om deze reden als volgt: ‘‘Wat is de rol van kennis bij de (mogelijke) constructie van
nieuwe kerncentrales in Nederland?’’. Om deze vraag te beantwoorden zal de paper eerst
focussen op de verschillende vormen van kennis die reeds betrokken zijn bij de
(mogelijke) constructie van kerncentrales in Nederland. Vervolgens zal belicht worden
hoe bestuurders en volksvertegenwoordigers met de verworven kennis omgaan in het
politieke debat. Tot slot zal er in de paper aandacht besteed worden aan de rollen die een
bestuurskundige moet vervullen om de tegenstellingen over de constructie van een nieuwe
kerncentrale in Nederland te overbruggen. De paper wordt afgesloten met een conclusie.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SanneBoom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.