Summary
Samenvatting filosofie
- Course
- Institution
- Book
Samenvattingen van alle hoofdstukken uit het boek 'Ken Jezelf' + Mogelijke examenvragen!
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
beaupunnewaert
Content preview
FilosofieHOOFDSTUK 1: DE OORSPRONG VAN DE FILOSOFIE
INLEIDING
Etymologie: Griekse filein en sophia
Filein → “houden van”
Sophia → de godin van de wijsheid → vrouwelijke intuïtie in een mannenwereld
WAT IS DE OORSPRONG VAN DE FILOSOFIE?
(2 visies)
2. Filosofie is ontstaan in een
1. Filosofie is zo oud als de mens bepaalde periode in een
bepaalde regio
Plato → iedereen stelt diepzinnige Westerse filosofie
vragen, het begint bij verwondering Ontstaan 6e eeuw v.C. rond de
Egeïsche Zee (dit is een kruispunt
van verschillende culturen)
→ overgang van mythos naar logos
Filosofie in het Oosten
India: Upanischaden werden
geschreven, Mahavira en Boeddha
China: Confucius kwam met een
sociale filosofie + taoïsme
DE OVERGANG VAN MYTHOS NAAR LOGOS
Wereldbeeld van mythen, gekleurd Wereldbeeld dat fundering zoekt in
→
door goden en verhalen rationele verklaringen
(er is een toenemend belang van
observatie en argumentatie)
Bekende mythes:
Verhaal van de zondeval en het
aardsparadijs1
Verhaal van Odysseus en de
sirenen2
1
In het aards paradijs mogen Adam en Eva niet van de ‘boom van de kennis van goed en
kwaad’ eten. De slang verleid de eerste vrouw om toch een vrucht van de boom te eten
waardoor ze zullen lijden in het leven.
2
Odysseus is de slimste van de Griekse helden die vochten tegen Troje (paard). Op zijn
terugkeer moet hij heel wat obstakels over. De verleiding in het leven.
1
,Filosofie
OMSCHRIJVING EN INDELING VAN DE FILOSOFIE
TUSSEN RELIGIE EN WETENSCHAP
Volgens Crescenzo, Italiaanse filosoof:
“Maar de filosofie, wat is dat nou? Tja, het is niet zo eenvoudig daar zo een-twee-drie een definitie
van te geven. De mens heeft de hoogste graad van beschaving bereikt door middel van twee
fundamentele disciplines: de wetenschap en de religie. Terwijl de wetenschap, teruggrijpend op de
ratio, de verschijnselen van de natuur bestudeert, zoekt de religie, tegemoetkomend aan een
innerlijke drang van de menselijke geest, iets absoluuts, iets dat uitstijgt boven het vermogen te
begrijpen met de zintuigen en het intellect. Welnu, de filosofie ligt precies tussen wetenschap en
religie in. Nu eens dichter bij de één, dan weer dichter bij de ander, al naar gelang men te doen
heeft met zogenaamde rationalistische filosofen of met filosofen die overhellen naar een mystieke
visie op de dingen. Filosofie is een soort niemandsland tussen wetenschap en religie in,
blootgesteld aan de aanvallen van beide.”
Wetenschap = bestudeert op systematische wijze de objectieve verschijnselen in
de natuur
Religie = zoekt naar iets absoluuts en biedt troost en zingeving
DRIE GROTE VRAGEN EN DOMEINEN
Volgens Immanuel Kant Volgens Luc Ferry
1. Wat kan ik weten? (ons 1. Kennis: werkelijkheid
denken) 2. Ethiek: rechtvaardigheid
2. Wat moet ik doen? (ons 3. Wijsheid: heil of geluk
handelen)
3. Wat mag ik hopen? (onze
verwachtingen)
→ Wat is de mens?
2
,Filosofie
HET HUIS VAN DE FILOSOFIE
Filosofie kan je het beste indelen aan de hand van wat voor soort vragen men stelt.
FILOSOFIE
Ontologie – de leer van het zijn
Vragen naar het ‘zijnde’ – dat wat is
feiten
Kosmologie Metafysica Wijsgerige antropologie
= de wereld = de bovenwereld = de mens en zijn plaats in de natuur
De vraag naar de oorsprong van de De vraag naar achterliggende De vraag naar de mens – wie ben
kosmos, de natuur en de krachten principes. ik, wat ben ik, wat drijft mij.
ervan. bv. theologie - de vraag naar God bv. sociologie, psychologie, culturele
bv. fysica, astronomie, scheikunde, antropologie en agogiek
biologie…
Substantiële waarden of oervormen volgens Plato
Vragen naar de drie waarden – dat wat hoort te zijn
waarden
Het ware Het goede Het schone
= waarheid = goedheid en rechtvaardigheid = schoonheid
1. Epistemologie of de kennisleer 1. Ethiek 1. Esthetica
De vraag over waarheid en De vraag over het goede. De vraag naar wat
kennis. 2. Sociale en politieke filosofie schoonheid is.
2. Logica De vraag over het goede in 2. Kunst- en cultuurfilosofie
De vraag over wat een de maatschappij. De vraag naar wat kunst en
geldige reden is. 3. Rechtsfilosofie cultuur is.
3. Wetenschapsfilosofie De vraag naar de oorsprong
De vraag over grondslagen van recht en zijn verhouding
van de kennis. tot ethiek.
4. Taalfilosofie
3
, Filosofie
DE PRE-SOCRATISCHE FILOSOFIE (WESTERS)
De filosofie van voor Socrates.
Ontstaan: 6e-5e eeuw v.C.
Plaats: rond de Egeïsche Zee
Ze waren op zoek naar de vraag naar de aard van
de kosmos en naar de principes van verandering
– kosmologie.
Men spreekt bij de pre-socratische filosofie van 6 belangwekkende figuren:
1. Thales van Milete
2. Anaximander van Milete
3. Pythagoras
4. Parmenides
5. Herakleitos
6. Democritos
THALES VAN MILETE
(624-545 v.C.)
Hij was de ‘eerste filosoof’ om 3 redenen
Eerste persoon die complexe werkelijkheid terugbracht tot een beginsel –
reductionisme
- Water
- Alles ontstaat uit water en keert ernaar terug: archè
Een wiskundige stelling werd naar hem vernoemd
- Stelling van Thales
- A/B = D/C
De uitspraak ‘ken jezelf’ werd aan hem toegeschreven
- Zelfkennis blijft een fundamenteel thema in de filosofie en haar
interpretaties
ANAXIMANDER VAN MILETE
(610-546 v.C.)
Hij was een leerling van Thales van Milete en ging verder op de vraag naar het
eerste beginsel.
Volgens hem moest water ook uit iets anders ontstaan
→ apeiron = het onbepaalde of het onbegrensde
Eerste poging tot kosmogonie: verklaring vinden voor het ontstaan van de
wereld als een scheiding en inwerking van tegengestelde elementen op
elkaar
“Waaruit de bestaande dingen hun geboorte hebben, daarin vinden ze ook hun
ondergang, zoals het hoort; ze geven elkaar immers recht (díkè) en boete voor
het onrecht (adikía), overeenkomstig de verordening van de tijd"
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller beaupunnewaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52928 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now