Summary
Samenvatting systemisch denken en handelen
- Course
- Institution
Samenvatting van het vak systemisch denken en handelen. Uit de richting graduaat orthopedagogie aan Arteveldehogeschool Gent. Jaar 2022-23
[Show more]
Seller
Followkianifortie
Content preview
Samenvatting Systemisch denken en handelen1. De algemene systeemtheorie of AST
1.1. Systemisch werken – Algemene systeemtheorie - systeem
Systeem = Grieks ‘sustèma’ = samenstellen/bijeenplaatsen
Systeem = een aantal elementen die met elkaar in interactie gaan.
Het gaat om hoe die elementen samenhangen, tot elkaar in verhouding staan, …
(doelgerichte betrekking, abstracte constructie vanuit positie van waarnemer)
Algemene systeemtheorie (AST) complexe gehelen ordenen en overzichtelijk te maken
(om samenhang in de groep te zien)
1.2. Ontstaan
- Ludwig von Bertalanffy : Oostenrijk-Hongaarse bioloog
Holistische kijk: organismen bestuderen in wisselwerking tot hun omgeving geeft ander beeld op hun
functioneren.
Eind jaren ’60 : ‘Algemene Systeemtheorie: grondslagen, ontwikkelingen en toepassingen.’
Pioniers: Wazlawick, Bateson, Haley, Jackson & Minuchin - allemaal verbonden aan Mental Research
Institute in Palo Alto, de stroming werd daarom ook soms ‘De Palo Alto school’ genoemd.
1.3. Situering van de systeemtheorie
Menselijk gedrag is complex
Volgens systeemtheorie: bij disfunctioneren van mensen -> zoeken in de omgeving, systeem waar het
individu deel van uitmaakt. In de relaties en interacties tussen mensen.
Systeemtheorie deelt met het behaviorisme het standpunt ‘Enkel wat zichtbaar is, is van belang’
Niet: innerlijke processen zoals driften, verdringing en complexen
Men focust op het hier en nu -> niet op trauma’s, vroegkinderlijke ervaringen of andere
levensgeschiedenissen.
Door toevoeging van elementen uit contextueel denken kreeg de betekenissen buiten hier-en-nu ook
een plaats in de systeemtheorie.
,1.4. De AST: van persoonsgerichte naar relatiegerichte benadering: het belang van
wisselwerking
Wederzijdse beïnvloeding -> begin 20e eeuw
Paradigmawijziging : rond 1950 kwam gezins- en partnerrelatietherapie op gang - gezinsgericht
werken
De verspreiding van AST hing samen met enkele ontwikkelingen:
- De herverdeling tussen arbeid & gezin.
- Het normalisatie- en integratieprincipe (van Gennep) zet aan tot voorkomen of beperken
van residentiële opnames – hulpverlening komt dichter bij het gezin.
- Wet van 1965: POS-kinderen (Ter Horst), er werd al gekeken naar de omgeving van het kind
- Secularisatie van de zorg: invloed op beeldvorming ten aanzien van het gezin van het kind.
Hulpverleners hebben zelf een eigen gezin.
- Opkomst ouderverenigingen en andere zelforganisaties vergrootte de vraag naar meer
betrokkenheid van gezinnen bij de zorg.
Hedendaagse agogisch werker wordt verondersteld inzicht te hebben in de verschillende
systeemdimensies.
Intrapsychisch denken of persoonsgerichte Interpsychisch denken of relatiegerichte
benadering benadering
Gesloten denken Open denken
Persoon Persoon in relatie tot omgeving
Zelfbepalend Systeem en context bepaalt mee
Gedrag van persoon Samenhang, verbindingen, betekenisverlening
Aandacht naar de binnenkant Aandacht naar buiten gericht
Iets is (absoluut, statisch) Iets wordt (beweging, dynamisch)
1 waarheid Veel waarheden
Causaal (oorzaak – gevolg) Circulair
1.5. De AST: van liniair causaal denken naar circulair causaal denken
Lineair causaal denken = AB
Er wordt gekeken naar de oorzaak en gevolg.
Circulair causaal denken=
A B
Je bent niet alleen verantwoordelijk voor
het eigen gedrag. Ieder systeemlid heeft aandeel in wat zich afspeelt.
, 2. Kenmerken van een systeem
Een systeem is een samenstel van elementen dat als geheel functioneert door onderlinge
afhankelijkheid van de elementen en die voor de betrokken elementen bepaalde functies vervult.
2.1. Een systeem van mensen is een open systeem
(altijd met stippellijn!)
Systeem staat altijd in een voortdurende wisselwerking met zijn omgeving.
Elk systeem maakt deel uit van supra systemen en subsystemen.
2.2. Kenmerken
Totaliteit of niet-optelbaarheid: systeem is meer dan de som van de delen. Een systeem is
een samenhangend en ondeelbaar geheel van elementen en hun onderlinge betrekkingen.
Het geheel kan kenmerken hebben die geen enkel van de individuen heeft, maar die pas tot
stand komen door ze samen te plaatsen in hun onderlinge relaties. (bijvoorbeeld: klas,
voetbalploeg)
Interafhankelijkheid: als er in het systeem iets verandert, komt het hele systeem in
beweging. De delen zijn afhankelijk van elkaar.
o Systeem bepaalt in grote mate het gedrag van elk individu
o Systeem wil zich handhaven en blijven voorbestaan
o Systeem probeer zich aan te passen aan gebeurtenissen en omgeving omdat het wil
blijven voortbestaan
Gezamenlijk doel: het systeem organiseert zich op een bepaalde wijze om dat doel na te
streven. De leden van het systeem hebben een aantal functies van waaruit ze hun bijdrage
leveren om het doel na te streven. Doelen zijn veranderlijk doorheen de tijd.
Emotionele betrokkenheid: leden binnen systemen zijn sterk betrokken met elkaar.
Betrokkenheid wijst naar de moeite die wordt geleverd in de verschillende relaties. Hoe meer
men investeert, hoe meer betrokken men is.
Het tijdselement: de tijd speelt een rol in hoe relaties en systemen worden ervaren.
Wordingsgeschiedenis.
3. Kernbegrippen uit de AST
3.1. Omgangsvormen of interactiepatronen van systemen.
= de waarden
Omgangsvormen zijn typische gedragingen die kenmerkend zijn voor het systeem en die ook
betekenis krijgen binnen het systeem en zijn context.
Omgangsvormen berusten op impliciete afspraken en behoren tot de groepen waarin men zit.
Bijvoorbeeld: manier van kleden, van elkaar begroeten, …
3.2. Systeemregels
= de normen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller kianifortie. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.46. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now