Deze samenvatting is duidelijk georganiseerd aan de hand van de Cornell-methode. Bij de onderwerpen kan u vinden over wat deze samenvatting gaat. Hij is gemaakt aan de hand van het boek en de powerpoint. Er staan enkele slides in de samenvatting en ook proefvragen voor het examen. Er worden ook voo...
Juridische bronnen - Module 1
1. Wat is recht?
DOMITIUS ULPIANUS: Verschillen tussen
“UBI SOCIETAS, IBI IUS” samenlevingen/staten (staat vs.
rechtstaat).
Verband met de heersende
economische opvatting.
STAAT Grondgebied
Politieke organisatie
Inwoners
Internationale erkenning
RECHTSTAAT Grondgebied
Politieke organisatie
Inwoners
Scheiding der staatsmachten
Fundamentele rechten (mensenrechten(
SCHEIDING DER MACHTEN Uitvoerende macht
Rechterlijke macht
Wetgevende macht
SAMENLEVING Elkaars waarden en normen accepteren
Wij maken er allemaal deel van uit
Bv. Een gezin
WAT IS DE MEDIA IN ONZE Een staatsmacht
SAMENLEVING?
SOORTEN RECHTSREGELS (3) Berechtingsregels (=procesrecht)
o Het moet omdat het zo in de wet
staat.
Wijzigingsregels (=wet aanpassen)
o Wet geleidelijk aan wijzigen of
afzeggen (euthanasiewet).
Erkenningsregels (=gelding,
interpretatie en verhouding)
o Recht op privacy: is er, niet
inhoudelijk “duidelijk”, inhoudelijk
recht.
,VERBANDEN IN RECHT (3) Recht en godsdienst
o Belang SECULARISATIE
o Kerk en staat nu gescheiden
o Recht van de godsdienstvrijheid
o Pedofilie priesters (kerkelijk recht)
Recht en moraal
o POSITIVISME (=wat in wetboeken
staat)
o NATUURRECHT (=menselijk
verstand)
o Doen wat juist is (abortuswet
Boudewijn)
Recht en sociale zeden
o Gedragsregels en omgangsregels
o TEMPOREEL (=door tijd gewijzigd)
o CULTUREEL (=afhankelijk welke
cultuur)
DOEL VAN HET RECHT Het ordenen van een samenleving van mensen
Recht en rechtszekerheid
Recht en rechtvaardigheid
o Aristoteles
- Verdelende vs.
Vergeldende
rechtvaardigheid
- Publiekrecht vs.
privaatrecht
HET RECHT ALS MIDDEL Niveau van DE RECHTSREGEL
o Gedragsregels of normen
Niveau van DE RECHTSPRAAK
o In uw recht? Verklaring aan
rechter
Niveau van RECHTSHANDHAVING
o Afdwingbaar? Uitvoering
straf/vergoeding
Bv: carjacking ( RR) word bestraft en moet
betalen ( RS ) na 7 jaar heeft hij nog niet betaald,
het geld kan ook niet afgedwongen worden want
hij is werkloos en woont bij zijn ouders ( RHH )
POGING TOT DEFINITIE een verzameling van rechtsregels in materiële
zin en wordt gecreëerd door mensen met als
doel om hun samenleving te ordenen .
Het toepassen en afdwingen van deze
rechtsregels moet bijdragen tot een
vreedzame en rechtvaardige samenleving
, 2. Indeling van het recht
OBJECTIEF RECHT het recht zoals het op een bepaald moment op een
bepaalde plaats van toepassing is en is daarmee
ook heel vaak niet afdwingbaar. Vloeit voort uit
wetgeving, rechtspraak en gewoonten.
SUBJECTIEF RECHT toegepast recht dat jezelf kan afdwingen.
Bv. Advocaat eisen
MATERIEEL RECHT de regels die betrekking hebben op de inhoud van
rechten en plichten.
FORMEEL RECHT wijze waarop het materieel recht wordt
gehandhaafd. Ook wel procesrecht genoemd.
RECHT DOMEIN-VERDELING Volgens de activiteit die de regels ordent
o Fiscaalrecht
Volgens de techniek waarmee de regels
geordend worden
o Strafrecht
Volgens niveau van de totstandkoming van
de regels
o Europees recht
HET NUT VAN HET ONDERSCHEID Didactisch als rechtstheoretisch nut
KLASSIEK ONDERSCHEID Privaatrecht en publiekrecht
PRIVAATRECHT Recht van de burger
Privé belangen, relatie tussen burgers
o Personen- en Familierecht.
o Familiaal vermogensrecht.
o Verbintenissenrecht.
o Zakenrecht.
o Handelsrecht.
o Vennootschapsrecht.
o Sociaal recht.
o Burgerlijk procesrecht.
o Internationaal privaatrecht.
PUBLIEKRECHT Recht van het handelen van de overheid
Algemeen belang, verhoudingen tussen
verschillende overheden onderling en de
verhouding overheid – burger
o Staatsrecht.
o Administratief recht.
o Sociaal recht?
o Strafrecht.
o Strafprocesrecht.
o Fiscaal recht.
o Europees recht.
o Internationaal recht.
, ONDERSCHEID IS ACHTERHAALD Privépersonen kunnen worden belast met
overheidstaken en overheden kunnen
deelnemen aan het privaatrechtelijke
rechtsverkeer.
Vervlechting private belangen en algemeen
belang.
Niet altijd (nog) een duidelijk onderscheid
tussen privaat-en publiekrecht.
GEEN SLUITENDE OPDELING TUSSEN DE TWEE
DE AFDWINGBAARHEID VAN RECHTSREGELS KENT AANVULLEND RECHT/SUPPLETIEF RECHT
VERSCHILLENDE CATEGORIEËN: o Legislatieve indicatie
(onschendbaar)
DWINGEND RECHT/IMPERATIEF RCHT
o Bescherming van private belangen
OPENBARE ORDE EN GOEDE ZEDEN
o Bescherming vh algemeen belang
WAT ZIJN GRENSOVERSCHRIJDENDE ZAKEN? Bevoegdheid, recht en uitvoering
3. De bronnen van het recht
TRIAS POLITICA Scheiding der machten
o Wetgevende macht
o Uitvoerende macht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noabauwmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.