Dit is een uitgebreide samenvatting van het vak Wijsgerige Agologie, gegeven in 2023 door Pieter Meurs. Zowel de powerpoints, als mijn eigen notities zitten verwerkt in de samenvatting.
- Interview een agogische organisatie in Brussel (Sint-Gillis & Vorst)
- Met betrekking tot jongeren
Individuele taak (heeft 2 delen)
- Deel 1 (kan je samen doen met je groep → mag hetzelfde zijn als groepsgenoten)
o Schets van de organisatie
o Analyse van het interview
- Deel 2 (moet individueel)
o Eigen kritische reflectie over politieke rol via een terugkoppeling naar de lesinhoud
Mondeling examen (60%)
- 20 minuutjes
- Geen voorbereidingstijd
➔ Op beide slagen
Agogische kernbegrippen (zie sv vorig jaar)
● Beïnvloeden (beïnvloedend werken op sociale systemen om tot verandering te
komen) (agoog heeft politieke rol)
● Handelen (handelspotentieel)
● Gesprek (het gesprek herstellen) (monoloog, antiloog, antiloog, dialoog met Socrates)
● Educatie (formele, non-formeel en informele) (educere VS educare)
● Sociaal-cultureel (ze versterken elkaar, ze werken op elkaar in → Sociale impliceert
culturele en vice versa) (dubbele betekenis van sociaal en cultuur)
1. Agogiek
● Agogiek = niet eenduidig, want multi-diciplinair karakter
o multi-diciplinair = agogiek is een bovenbouwwetenschap, steunt op
verschillende deelwetenschappen (psychologie, sociologie, filosofie…)
▪ psychologie: Leert ons mensen begrijpen
▪ sociologie: Leert ons de SL begrijpen
▪ filosofie
➢ Levert ons denkmodellen en wereldbeelden
▪ Van de SL
▪ Van agogische modellen
▪ Van de agoog
➢ Wereldbeelden geven richting, zin en betekenis aan
verandering
1) Beïnvloeding
Ten Have : beschouwt beïnvloeding als de belangrijkste taak
● Zegt iets over wat de agoog doet, weinig over de aard, motieven en bedoeling
● Een agoog probeert te beïnvloeden, maar aan de andere kant zegt beïnvloeding
weinig over de beïnvloeding zelf, dus je moet kenmerken toevoegen:
o Intentioneel: doelgerichte beïnvloeiding
o Niet wederkerig: Agoog beïnvloed, maar wordt zelf niet beïnvloed
o Welzijnsverbetering: elke beïnvloeding is geneigd naar welzijnsverbetering
o …
→ focus op efficiëntie
→ weinig aandacht voor normatieve
→ weinig kadering binnen maatschappelijke context
● Agoog doet niet zomaar iets, maar
o wil beïnvloeden
o wil maatschappelijke verandering instigeren/begeleiden
● Politieke rol van agoog
o Agoog ≠ politicus, maar werkt wel steeds politiserend
▪ = een thema op de maatschappelijke agenda plaatsen; iets verheffen
van een concreet niveau naar een generaliserend niveau
▪ Politiek maken van bepaalde thema’s/groepen/…
● Beïnvloeden impliceert
o Positie innemen tov maatschappelijke structuur en orde
o in vraag stellen welke waarden en normen belangrijk zijn voor samenleving
2) Handelen
(Nijk, De Zeeuw, Warmenhoven)
● Zegt weinig over wat agoog doet (itt beïnvloeding)
2
, ● Subject (Kant)
o De individuele mens had geen recht in zijn eigen leven (speelpop in de
monarchie). Aantal verlichtingsdenkers: de mens moet een subject kunnen
zijn van zijn/haar eigen leven. Zelf hun keuzes maken, leven indelen
o Object
▪ De rest van de wereld
▪ Een subject kan dingen doen met een object, die kan daarmee aan
de slag…
▪ Het object heeft geen keuze
● Actorschap en eigenaarschap = degene die eigenaar is over zijn eigen handelen
● Empowerment (proces waarin mensen hun handelingsvermogen vergroten en
hierdoor de leefwereld uitbreiden
● Zelfontplooiing
o Hoe meer iemand het gevoel hebt handelsvrij te zijn, hoe meer je het gevoel
van zelfontplooiing ervaart
● Handelen vooronderstelt intentionaliteit/subjectiviteit
o Er schuilt dus iets achter het handelen van iemand. Het handelen heeft een
dieperliggende betekenis
→ Om dieperliggende betekenis achter het handelen te begrijpen → hermeneutiek (=interpreteren)
● HERMENEUTIEK (examenvraag: wat is hermeneutiek)
o Hermes
o Bijbelstudie: Niet alles letterlijk nemen, interpreteren
o Dilthey, Heidegger, Gadamer, Habermas
o Verstehen: begrijpen en interpretatie
→ begrijpen, interpreteren van zin, betekenis achter handelen
→ begrijpen van de leefwereld van mensen
o Gaat uit van relatie tss handelingscompetentie en de manier waarop
iemand zijn verhaal kan verwoorden
▪ Als je weet wat je wil en het ter woorden kan brengen, ga je
makkelijker kunnen handelen
o Hermeneutiek
3
, o < Subjectiviteitsdenken
▪ De mens kan zichzelf zijn, als we maar goed genoeg nadenkt, dan
weet de mens dat dat hij wil. We kunnen onszelf kennen
▪ Subject is fundament voor handelen
▪ Handelen is bewust/zelfbewust
Kritiek hierop
o Postmodernisme: kritiek op subject
o “dood van het subject”
o Subject is sociaal-culturele constructie (Althusser, Foucault)
▪ je bent wie je bent door de context/tijd waarin je leeft
▪ Mens heeft geen ‘kern”
o contextafhankelijk
Examenvraag: welke van de 2 opvattingen vindt je het beste en wrm?
● Semiotiek
o = tekenleer
o Biedt inzicht in handelen van mensen, ook vanuit kritiek
o Je luistert naar een verhaal van iemand en je gaat daarnaast ook alle andere
tekens en betekenissen mee in kaart brengen
▪ Tekens: Woorden, symbolen, verkeersborden, emoji’s, …
▪ Alles is een teken (Roos → liefde, maatpak → succes, piercings →
rebels, …)
→ Betekenissen zijn niet vaststaand (→ hermeneutiek)
→ Ze zijn arbitrair en sociaal geconstrueerd (De Saussure)
o roos ≠ liefde (liefde zit niet in een vaas), maatpak ≠ succes, …
o zijn “slechts” tekens die ook op iets anders kunnen duiden
Hermeneutiek gaat uit van te achterhalen waarheid/zin/betekenis
Semiotiek gaat voorbij aan vraag naar waarheid en richt zich op proces van betekenen: hoe
en waarom verkrijgen tekens betekenis?
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MariaBA. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.
