Inleiding
Foodborne disease – a serious public health challenge
▪ Meer dan 200 ziektes verspreiden zich via voedsel naar de mens
▪ Veroorzaakt door micro – organismen of een biologische, chemische, fysische oorzaak
▪ Van kortdurende tot langdurende ziekte + kan zeer ernstige gevolgen hebben
▪ Nog belangrijker voor kinderen, zwangere vrouwen, ouderen, verzwakt immuunsysteem
Globaal :
▪ 1/10 mensen wordt globaal elk jaar ziek door voedelsovergedragen ziekten
▪ 33 miljoen gezonde levensjaren gaan verloren
▪ Jaarlijks sterven er globaal ongeveer 500 000 mensen aan voedelsovergedragen ziekten
→ waarvan 30% kinderen < 5 jaar
→ vnl. Salmonella, ETEC, Campylobacter zijn als bacteriën de boosdoeners
→ T. solium veroorzaakt de hoogste kindersterfte als parasiet
▪ De last varieert sterk over de hele wereld
- Afrika en Zuid – Oost Azië hebben de hoogste incidentie en de hoogste sterfcijfers
▪ Diarree : veroorzaakt meer dan de helft van de last
- Norovirus en Campylobacter meest voorkomende oorzaak
- Non – typhoid Salmonella gevolgd door typhoid fever veroorzaken de meeste
sterfgevallen en de grootste lasten
▪ Andere belangrijke gevaren : hepatitis A, T. solium, aflatoxin
Europa :
▪ Meer dan 23 miljoen mensen worden elk jaar ziek door onveilig voedsel
→ waarvan 3 miljoen < 5 jaar
→ Norovirus/ Campylobacter zijn hiervan de belangrijkste oorzaken
▪ 5000 gaan dood/ jaar
→ non – typhoid Salmonella belangrijkste oorzaak
Voedselveiligheid
Europees niveau → number of outbreaks : stijgende trend, waarschijnlijk door betere
rapportering en diagnose. Zowel de morbiditeit als mortaliteit stijgt, vnl. dierlijke oorsprong als
oorzaak
1
, Voedseltoxi – infecties = verzamelnaam voor infecties of intoxicaties die worden
veroorzaakt door de consumptie van microbiologisch
gecontamineerde voeding of water
Collectieve voedseltoxi – infecties = wanneer onder dezelfde omstandigheden 2 of meer
(CVTI) personen gelijkaardige symptomen vertonen waarbij er een
waarschijnlijk oorzakelijk verband bestaat met eenzelfde
voedselbron
Vermoeden van onderschatting van aantal CVTI’s door :
1. Diagnostische problemen
2. Verband leggen met voeding is niet eenvoudig
3. Gebrekkige en laattijdige melding
4. Weinig rapportering bij milde symptomen
Voornaamste plaatsen van voorkomen CVTI’s :
1. Horeca
2. Huishouden
3. Take – away/ fastfood
Veterinaire volksgezondheid is niet alleen ‘voedselveiligheid’ :
▪ Vector overgedragen ziekten
▪ Hondsdolheid
- Vnl. via honden
- 40% vnl. kinderen < 15 jaar
- Wereldwijd, jaarlijks > 15 miljoen mensen hebben ‘post bite vaccination’ nodig
- 10 000 – den doden elk jaar
▪ Covid
▪ Antibiotica resistentie
VVG examen
▪ Prof. Vanhaecke : MC + groepswerk
▪ Prof. Gabriël : open vragen
Chemische gevaren : inleidingsles
Groepswerk
▪ Helft van de punten voor dit deel
▪ Voorbeeld MC (zie slides)
Examen
▪ 20 vragen worden geselecteerd (cesuur = 13/20)
▪ 3 antwoordmogelijkheden
2
,Achtergrond en belangrijke begrippen
Eetwaren/ voeding → chemische stoffen van uiteenlopende natuur → endogeen of toegevoegd →
gevaren?
▪ Kunnen van nature voorkomen in het product of kunnen doorheen de productie/ verwerking in
terecht gekomen zijn
▪ Van riek tot vork ( ≠ dierenartsen)
▪ Om de veiligheid te garanderen zijn er ≠ instanties zowel nationaal als internationaal (FAVV :
België)
FAVV waarom?
▪ Over de jaren heen ≠ crisissen/ schandalen
- Hormonenschandalen, dioxinecrisis, PCB crisis, paardenvleesschandaal…
▪ Voedselpaniek
Enkele belangrijke begrippen :
Paracelsus ▪ Grondlegger toxicologie
▪ Only the dose determines the poison
LD50 ▪ Lethal dose
▪ De dood treedt in bij 50% van de dieren bij het toedienen van
die concrete dosis
▪ mg/ kg lichaamsgewicht
▪ Afhankelijk van :
1. Organisme zelf
2. Vergif zelf
3. Toedieningsweg
4. Blootstellingsduur
G.R.A.S. ▪ Generally recognised as safe
▪ Stof die toegevoegd wordt, is weldegelijk veilig
▪ FDA ( = agentschap in Amerika)
N(O)EL of N(O)EC ▪ No (observed) effect level of concentration
▪ Maximale niet giftige dosis/ dag
▪ mg/ kg lichaamsgewicht
N(O)AEL of N(O)AEC ▪ No (observed) adverse effect level of concentration
▪ NOEC of NOEL bij negatief effect
EC50 ▪ Effect concentration (50% of the animals)
ADI ▪ Acceptable daily intake
▪ N(O)EL / veiligheidsfactor (bv. 100)
▪ mg/ kg lichaamsgewicht.dag
PL/MRL ▪ Permitted level/ maximum residue limit
▪ Grenswaarde voor residuen van farmaca
▪ mg/kg eetwaar
▪ ADI x LG/ voedselfactor
MRPL ▪ Minimum required performance levels
1) WHO
• = world health organisation of Wereldgezondheidsorganisatie
• ‘De globale waker’ van de gezondheid van de mens
• Hoofdkwartier in Genève
• 1948
• (> 7000 werknemers, bureaus in 194 lidstaten)
Hoofddoel : een betere, gezondere toekomst voor alle mensen van de hele wereld
→ Hoe bereikt WHO haar doelen? Ze zorgen ervoor dat er meer mensen een betere toegang hebben
tot medische zorg.
Doelen :
1. Bestrijden ziekten, infectieus (HIV, griep …) en niet – infectieus (kanker…)
2. Focus op gezondheid van moeders en kinderen
3. Veilige lucht
4. Veilig voedsel en drinken
5. Toegang tot medicatie en vaccinatie
6. …
De drie miljard doelen
Ervoor zorgen dat een miljard Nog een miljard mensen Nog eens een miljard mensen
meer mensen een universele beschermen tegen gezondheid een betere gezondheid en
ziektekostenverzekering hebben – noodgevallen welzijn bieden
WHO structuur
➢ World Health Assembly (WHA) = beslissingsorgaan
- Delegatie van alle WHO lidstaten
➢ Executive Board = voert de beslissingen en strategieën van de WHA uit
➢ WHO wordt geleid door de Directeur – Generaal, aangesteld door de WHA na nominatie door
de Executive Board
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vetstudent13. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.41. You're not tied to anything after your purchase.