Samenvatting van de kaders, colleges en alle benodigde hoofdstukken (zie inhoudsopgave) van het boek Jeugdgrecht Begrepen.
Juridische en ethische aspecten - Pedagogische Wetenschappen - jaar 2
,Juridische en ethische aspecten van opvoeding en ontwikkeling
Thema 1: afstamming en gezag
Kader
Introductie
- Afstamming en gezag relevant voor elke pedagoog
- Voorbeeld: diagnostiek/ behandeling bij dyslexie
- Onderzoek dyslexie: toestemming nodig van...?
Leerdoelen
- Wat is afstamming en gezag?
- Hoe ‘ontstaat’ afstamming en gezag?
- Welke rechten en plichten komen voort uit afstamming en gezag?
- Wat is voogdij en hoe kan dit ontstaan?
- Wanneer is (ook) toestemming van kinderen vereist?
Afstamming
- Vaak zijn biologische ouders ook juridisch ouders, maar niet altijd
Denk aan: adoptie/ zaaddonor
- Juridisch ouderschap ontstaat door...
...geboorte/ erkenning/ adoptie ......
- Gevolgen:
Naam, Nationaliteit, Erfrecht
Rechten/plichten juridisch ouderschap
Afstamming is niet zeggenschap
- Alleen als hij/zij ook gezag uitoefent
Gezag
- Minderjarigen onder het wettelijke vereiste gezag
- Burgerlijk Wetboek: “Recht en plicht van ouders om kinderen te verzorgen en op
te voeden”
- Zorg voor het geestelijk en lichamelijk welzijn en veiligheid van het kind
- Bevorderen van de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid
Ouders hebben een grote mate van vrijheid maar er zijn beperkingen!
- Grenzen vrijheid, bijv: leerplicht
- Overheid beschermt kinderen bij misbruik gezag
“...geen geestelijk of lichamelijk geweld of enige andere vernederende
behandeling toepassen”
- Gezag kan beperkt of beëindigd worden -> Thema
Kinderbeschermingsmaatregelen
Rol van kind bij beslissingen?
- Gebruik in de pedagogiek van regels medische wereld
- Leeftijdsgrenzen!
Boek: jeugdrecht begrepen
Hoofdstuk 2
De juridische moeder:
- Moeder is waar het kind uitkomt, ook als genetisch materiaal van anderen is
ingebracht.
,Juridische en ethische aspecten van opvoeding en ontwikkeling
- Draagmoeder blijft de juridische moeder, ook als kind gegeven wordt aan
wensmoeder.
Draagmoeder niet getrouwd? = wensmoeder kan kind erkennen door te
vragen aan de rechtbank om het gezag over te hevelen. Daarna kan ze het
kind adopteren als ze het tenminste een jaar heeft verzorgd en opgevoed.
Draagmoeder getrouwd? = dan zijn zij en haar man de juridische ouders,
erkenning door wensmoeder niet mogelijk. De rechtbank zal dan het gezag
die de draagouders automatisch gekregen hebben moeten beëindigen,
daarna kan de wensmoeder het kind als pleegkind in haar gezin opnemen. Na
een jaar kan de vrouw het kind – eventueel met huwelijkspartner – adopteren.
- Naar aanleiding van een advies van de Staatscommissie Herijking ouderschap
(december 2016) heeft het kabinet Rutte 3 in juli 2019 aangekondigd dat het met
een wetsvoorstel zal komen: wensouders meteen bij de geboorte de juridische
ouders. Er zijn wel een aantal voorwaarden:
Dat er in het beginsel een genetische band tussen het kind en één van de
wensouders, dat de wens- en draagouders hun afspraken voor de conceptie
vastleggen en door de rechter hebben laten toetsen.
Dat de draagmoeder en minstens één van de wensouders een Nederlandse
nationaliteit hebben of als vreemdeling legaal in ons land wonen.
- De plannen van kabinet voorzien ook een officieel register, waarin de wensouders
verplicht de ontstaan geschiedenis te vermelden, zodat het kind deze in kan zien.
De juridische vader:
- Die bij de geboorte met de moeder is gehuwd (ook bij geregistreerd
partnerschap)
- Die de jeugdige heeft erkend
- Van wie door de rechter het vaderschap is vastgesteld
- Die de jeugdige heeft geadopteerd
Vaderschap ontkennen kan door:
- De rechtbank dat te verzoeken. Voorwaarde: dat het duidelijk is dat de man niet
de biologische vader is van het kind. Kan worden aangetoond met DNA of
bloedproef.
Vaderschap ontkennen kan niet als:
- Als de man eerder instemde met kunstmatige inseminatie, of met in-vitrofertilisatie
met donorzaad, of als hij wist dat de vrouw zwanger was van een ander toen hij
met haar trouwde.
- Uitzondering wel ontkennen door man: als hij door de vrouw is bedrogen + het
kind heeft in al deze gevallen wel de mogelijkheid het vaderschap te ontkennen.
Overlijdt de man tijdens het huwelijk:
- Brengt de vrouw 306 dagen na dit overlijden een kind ter wereld, dan wordt de
overleden man gezien als juridische vader (zelfs als de vrouw opnieuw is
getrouwd). Men gaat ervanuit dat de bevruchting plaatsvond toen de man nog
leefde.
Erkenning
- Een jeugdige die geen juridische vader heeft, kan door een man (die minstens 16
jaar oud is) worden erkend.
- Zo’n 50% van de kinderen wordt uit een moeder geboren die geen formele relatie
heeft. Voor alle kinderen (incl. tweede en volgende kinderen) is dat ongeveer
40%.
, Juridische en ethische aspecten van opvoeding en ontwikkeling
- De man kan ook overduidelijk niet de biologische vader zijn.
- Man heeft toestemming moeder en kind nodig bij kind 12-16, kind 16+ dan alleen
toestemming jeugdige nodig.
Geen toestemming? = erkenning gaat in principe niet door tenzij de man aan
kan tonen dat hij de verwekker is -> rechtbank inschakelen (kansrijker als
relatie hebben gehad, geen geweld en man biologische vader)
Rechtbank geeft toestemming als de erkenning: de belangen van het kind niet
zullen schaden en de belangen niet zal schaden die de moeder heeft bij een
ongestoorde verstandhouding met haar kind
- Als moeder een andere man wil erkennen terwijl de biologische vader bezig is
met de procedure of deze gaat starten, de toestemming moet worden gezien als
voorwaardelijke toestemming
Erkenning niet mogelijk
- Man vanwege te nauw verwantschap die geen huwelijk met de moeder zou
mogen sluiten (broer, oom etc)
- Man die nog geen 16 is
- Man die onder curatele staat, tenzij toestemming kartonrechter
- Als jeugdige al 2 ouders heeft
Ongedaan maken erkenning
- Kan eigenlijk alleen als het kind ontdekt dat de man niet de biologische vader is, 3
jaar de tijd, te rekenen vanaf het jaar dat het kind deze ontdekking doet
- Kind minderjarig tijdens ontdekking? Dan tot 20 e verzoek indienen
- Ook ongedaan maken bij: wilsgebrek, dwaling (moeder en man dachten kind is
van man, terwijl later blijkt dat het niet zo is), bedrog en misbruik van
omstandigheden
Juridisch vaderschap vs. vaderschapsactie
- Vaderschapsactie is er niet op gericht dat de man de juridische vader wordt. De
moeder vraagt de rechter slechts de verwekker om een verplichting op te leggen
om een bijdrage te leven aan kosten van studie en levensonderhoud van zijn
kind.
Duo-ouderschap
- Sinds 1 april 2014 mogelijk dat getrouwde vrouw van vrouw tweede ouder van het
kind wordt. Voorwaarde: genetisch materiaal kind verstrekt door een donorbank
waarbij de identiteit van de donor beschermd wordt
- Kan een vrouw in alle andere gevallen met toestemming van moeder (en van het
kind vanaf 12 jaar) erkennen
- Vrouw als levensgezel die heeft ingestemd met daad van verwekking kind, het
recht om vervangende toestemming te vragen rechtbank
- Moeder en kind gerechtelijk het duo-ouderschap van een vrouw laten vaststellen,
indien deze vrouw de levensgezel is van de moeder en heeft ingestemd met de
daad van verwekking van het kind
Hoofdstuk 3
Gezag
- Gezag: wie de zeggenschap heeft over de jeugdige (meestal juridische ouders,
maar niet altijd)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller charlottehuijzers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.09. You're not tied to anything after your purchase.
