Summary
Samenvatting Systeemtheorie en Gezinstherapie
- Course
- Institution
- Book
Dit is een samenvatting van alle tentamenstof voor de cursus Systeemtheorie en Gezinstherapie (leerjaar 2022/2023).
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
5 reviews
By: esmee_kol • 2 weeks ago
By: esbos • 2 months ago
By: joekvendrig • 5 months ago
By: mhuitema • 1 year ago
By: manoukvanlaarhoven • 1 year ago
Seller
Follow
daniquedoetjes
Reviews received
Content preview
Samenvatting Systeemtheorie enGezinstherapie
,Inhoudsopgave
Hoofdstuk 1: Het werkterrein van de systeemgerichte social worker 2
Bregman (2017): De wetenschap leert nu: beschaving is een veel dikkere laag dan
gedacht 5
Hoofdstuk 3: Het gezin als systeem 8
Hoofdstuk 2: Systeemtheorieën 12
Thelen (2005): Dynamic systems theory and the complexity of change 20
Granic (2005): A dynamic systems analysis of parent-child changes associated with
successful ‘real-world’ interventions for aggressive children 23
Hoofdstuk 4: Communicatie, interactie en gesprekstechnieken 27
Hoofdstuk 5: Bouwstenen van hedendaagse systeemgerichte interventies 34
Hoofdstuk 6: Samenhangende factoren binnen het systeemgericht hulpverlenen 40
Hoofdstuk 7: Aanmelding, screening en taxatie 44
Hoofdstuk 8: Van doel naar werkplan 50
Hoofdstuk 9: Interventies binnen de actiefase 53
Hoofdstuk 10: Interventies met betrekking tot het suprafamiliaire systeem en de
omgeving 59
Hoofdstuk 11: Evaluatie en monitoring van het hulpverleningstraject 63
1
,Hoofdstuk 1: Het werkterrein van de
systeemgerichte social worker
1.1 Inleiding
Systeemgericht werken wordt vaak direct verbonden met gezinsgericht werken
(gezinsbehandeling). Echter, systeemgericht werken betekent niet altijd dat je met het hele
gezin of de omgeving van de cliënt werkt.
‘Een systeemgerichte benadering legt de nadruk op patronen in de tussenruimte.’ Het let dus op
de verwikkelingen van de mensen en op de geschiedenis die zij met elkaar doormaken. De
relaties staan centraal.
1.2 Wat is een systeem?
Het systeem wordt in de Van Dale omschreven als een ‘doelmatig geordend samenhangend
geheel van bij elkaar horende dingen en hun onderdelen’.
- Maar vanuit verschillende wetenschapshoeken worden er verschillende accenten gelegd
op de definiëring van het begrip.
Definitie van het boek: ‘Het begrip systeem wijst op een eenheid, opgebouwd uit
deelverhoudingen; het gaat niet alleen om de delen op zich, ook niet om het geheel, maar om
de doelgerichte circulaire betrekkingen tussen dit alles.’
1.2.1 Verschillende betekenissen van systeemgericht werken
Systeemgericht werken kan op verschillende manieren worden opgevat. Drie betekenissen
worden genoemd:
1. Verwijzing naar de therapievorm, waar het niet alleen om de cliënt gaat maar ook om
zijn/haar omgeving.
2. De inhoud of het doel van de behandeling. Meestal gaat het dan om het functioneren
van het (gezins)systeem te verbeteren.
3. De nadruk op circulariteit, de wederzijdse beïnvloeding.
1.3 Het individuele systeem
De mens als systeem is een geheel, opgebouwd uit cellen. Specifieke cellen vormen samen
organen en die organen vormen stelsels, de stelsels vormen het menselijk lichaam. Samen met
de psyche vormt dat de eenheid van de mens. Binnen die eenheid is er sprake van innerlijke
boodschappen (de bloedsomloop).
- Binnen de algemene systeemtheorie worden alle wezens gezien als open systemen →
ze staan in verbinding met hun omgeving (input, throughput en output).
- Door dat proces krijgt het systeem voortdurend ‘feedback’ die gebruikt wordt om het
systeem te verbeteren, veranderen of stabiliseren.
- De benadering van de mens als systeem wordt ook wel wholeness genoemd
(benadering van de ‘totale’ mens).
2
, Tegenover open systemen staan gesloten systemen die een beperkte interactie hebben met
hun omgeving. Deze mate van interactie kan wel veranderen.
- Entropie: de uitwisseling met de omgeving neemt af.
- Negentropie: de uitwisseling met de omgeving neemt toe.
Nog twee begrippen:
- Zelfstabilisatie: een mens past zich aan aan zijn omgeving of verandert iets in de
omgeving.
- Zelforganisatie: een systeem past zich niet aan, maar wijzigt zich structureel.
1.4 Het subsysteem
Het kleinste sociale subsysteem bestaat tussen twee personen: dyadisch subsysteem. Binnen
een gezin zijn er verschillende subsystemen: ouders, opvoeders, partners, kinderen.
- Bij een specifiek subsysteem horen regels, normen en waarden. En afhankelijk van het
subsysteem zijn er verschillende functies.
1.5 Het suprafamiliaire systeem
Met dit systeem worden de bloedverwanten tot in de vierde lijn bedoeld. Deze familieleden
behoren tot het persoonlijke sociale netwerk van het gezin. Dit kan een belangrijke functie
vervullen als steunbron voor het gezin of de individuele gezinsleden.
- De familie kan dan een positieve bijdrage leveren aan de individuele cliënt en het
hulpverleningsproces, maar het kan ook conflicten met zich meebrengen.
1.6 De omgeving als systeem
Definitie van de omgeving: ‘De omgeving bestaat uit alle interne en externe factoren of
invloeden die het gezinssysteem omgeven. De relatie tussen het gezinssysteem en de
omgeving is wederkerig. Het gezinssysteem kan de omgeving beïnvloeden en omgekeerd kan
de omgeving het gezinssysteem beïnvloeden. De uitwisseling tussen het gezinssysteem en de
omgeving in de vorm van input, output en feedback is dan ook circulair van aard.’
Vaak komen problemen van een gezin naar buiten via de omgeving (via consultatiebureaus of
scholen bijvoorbeeld).
1.7 Het systeempentagram
De systeemgericht social worker heeft met 5 systemen te maken: individuele systeem, het
subsysteem, het gezinssysteem, het suprafamiliaar systeem en de omgeving als systeem. Bij
deze systemen is er geen hiërarchisch onderscheid. De cliënt blijft wel centraal staan.
1.8 De plek van de social worker binnen de systemen
De social worker is breed georiënteerd, weet wat hij niet weet en durft en kan daar ook naar
handelen. Het aangaan van een goede werkalliantie en het creëren van een veilig klimaat
vormen de eerste fase. Een werkalliantie bestaat uit drie componenten die elkaar voortdurend
beïnvloeden:
1. Het doel van de behandeling
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller daniquedoetjes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.99. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75759 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now