Samenvatting van het handboek, bij sommige aspecten aangevuld met de lessen. Maar de focus van zijn lessen is ieder jaar anders. Dus deze samenvatting is ideaal aangezien ze 90% uit informatie van het boek bestaat.
Ik was geslaagd met het leren van deze samenvatting met 16/20.
Alle hoofdstukken behalve h10 (wel de inleiding), h11 (volledig niet) en h12 (laatste 3pagina's n
June 10, 2023
47
2022/2023
Summary
Subjects
antropologie
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Universiteit Gent (UGent)
Kunstwetenschappen
Inleiding Tot De Antropologie (A000677A)
All documents for this subject (4)
Seller
Follow
evypille
Content preview
Hoofdstuk 1 Wat is antropologie?
1.0 korte inleiding (uit boek niet ppt)
definitie : studie v/d mens op alle aspecten, het bestuderen/kijken naar de ‘Ander’
hoe ontstaan?
interesse is er altijd al geweest maar 2 acceleraties : 1) ontdekkingsreizen in 2de helft 15de eeuw
2) handel en kolonisatie late 18de eeuw
Westerse geschiedschrijving heeft dominante plaats ingenomen
→ wij kennen maar 1 versie v/d wereldgeschiedenis = de witte, westerse versie
⇒ veel rijkdom aan kennis verloren omdat we de wereldgeschiedenis enkel door die westerse le
zien
-> antropologen willen daar iets aandoen (mensen zonder geschiedenis een stem geven door wereld .
via andere referentiekaders & zienswijzen te bekijken
MAAR is eig zelf ook vooral een witte discipline → kritiek : pretenderen de stem v/d ‘ander
zijn
voorbeeld: ‘What the Rest think of the West’ (geschreven door antropoloog Laura Nader)
= poging tot omkering vn perspectieven door te vertrekken uit lokale verhalen
↠ antropologen moeten positie innemen (positionaliteit)
= zoeken naar vergeten of verhulde stukken van de geschiedenis en niet kijken vanuit
. dominant narratief, juist rekening houden met dat dominante witte kader
hoe? ↴
1.1 Methodologie
onderzoek adhv langdurig etnografisch veldwerk volgens principe van participerende observatie
→ alleen voor een lange tijd leven in een cultuur = taal/gebruiken/gewoonten leren
-> daar etnografische data verzamelen vb. interviews in boekje, audio,...
–> een cultuur wordt dan beschreven in het genre v/d etnografie aan de hand van die data
. (analyseren & conclusies trekken uit data)
(veldwerk & om/beschrijven vn cultuur staan centraal in antropologie maar zijn meest onderhevig aan
. constante kritiek & besturing)
⇒ grondlegger van die methode : Malinowski met zijn ‘Argonauts of the Western Pacific’
(toevallig ontdekt door verlengd verblijf op Papoea-nieuw-guinea door de oorlog)
⇨ door Mead (student van Boaz = stichtende vader Amerikaanse antropologie) hebben we enkele
. lessen geleerd in verband met het veldwerk
-> niet met te vast omlijnde vragen veld intrekken
-> manier waarop we vragen stellen is belangrijk ivb suggestie v/h gewenste antwoord
⇨ gebruiken v/e informant tijdens veldwerk
-> zij geven de antropoloog info → belangrijke rol voor onderzoek dat lokale mensen
meepraten
-> doordat veel antropologen carrière aan hen te danken hebben nieuwe benamingen:
. respondenten, coresearches & agency
-> etnografisch vignet in werken = grote stukken tekst rechtstreeks v/d informant
. (persoon gwn aan woord laten zonder een kader aan te geven, gwn eigen stem)
,1.2 objecten van studie
→ thema’s/disciplines binnen de antropologie
1) Kinship studies (verwantschapsstudies) = gaan over manieren vn samenleven
oorsprong: werk van Morgan ‘Systems…’ -> maakte onderscheid tss descriptieve & classificatie
-> lange tijd centraal onderwerp & belangrijkste betekenisgever
(antropo soms herdoopt tot kinshipology)
2) Exchange als basis voor economie
oorsprong: Malinowski zijn Kula exchange (vaak ook nauw verbonden met politiek)
3) Religie, politiek & ritueel
4) Materiële cultuur- & kunststudie
-> info over mensen werd afgeleid uit wat ze materieel voortbrachten
(objecten die ze maakten & gebruikten in hun dagelijks leven)
19de eeuw: museumperiode
-> verzamelden die objecten, wij ‘westen’ haalden ze weg uit bv. Afrika,Oceanië etc
-> verdween als thema want was niet ‘juist’ dat ongebreideld verzamelen
jaren 90: weer interesse : wordt subdiscipline v/d antropologie
MAAR kijken kritisch naar die verzamel geschiedenissen in koloniale,...
machtscontexten
sleutelwerk: ‘Objects and others’ - Stocking
1.3 Vertakkingen
vroeger => 2 vertakkingen onderscheiden :
1) sociale antropologie vn continentaal Europa
2) culturele antropologie vn VS
-> boaz ontwikkelde eigen soort gebaseerd op cultuurrelativisme
-> 4 vakgebieden volgens hem
: linguïstiek, fysisch, archeologie & overkoepelend= culturele
nu => (sinds symbolische & interpretatieve antropologie) terug mix
-> antropologie zonder prefixen
= de overkoepelende discipline die zich bezighhoudt met de volledig studie v/d mens
-> wel verschillende vertakkingen/subdisciplines v/d antropologie
: wijsgerige, rechts,visuele, medische,kunst,...
bv. rechts= ‘Justice and control’ - Laura Nader
medisch= ‘The global traffic in Human Organs’ - Nancy Scheper-Hughes
-> sociologie is een andere v/d antropologie,
want soc onderzoekt de manier waarop mensen samenleven in groep & antropo onderzoekt ook
. die samenleving
maar verschil= antropo doet meer kwalitatief onderzoek & soc meer kwanitief
⇒ antropo heeft breed spectrum, bezig met zowat alles wat met mensen te maken
heeft . ‘multidisciplinair’
1.4 Theoretische debatten
afhankelijk van theoretische strekking bestudeert de antropologie ofwel de maatschappij ofwel culturen
→ tweedeling ontstaan door opsplitsing sociale & culturele antropo
sociale: maatschappij (enkelvoud), universalisme (=nadruk op cognitieve structuren & processen die verbinden)
cultureel: culturen (meervoud), relativisme (=nadruk op particularisme vn elke cultuur, elk op andere manier vertakt)
!! dat was vroeger, nu termen maatschappij & cultuur afwisselen & overal gebruikt & weg onderverdeling
,1 vn grootste theoretisch debat = debat van tijd & plaats
-> begin: Johannes Fabian Time and The Other (1984)
→ stelt probleem vast met vastleggen v/h etnografisch heden, toont de frictie tss
antro & gesch
→ Malino: antropoloog moet in het heden veldwerk doen in die tijd en op die plaats
werk
commentaar Fabian: zo* ga je mensen (&culturen) vastvriezen in tijd & ruimte
(*= beschrijving van leven op dat moment & enkel dat moment)
→ voorbeeld misgelopen: The Nuer- Pitchards
= suggereert dat alle Nuer hetzelfde zijn & dat ze in 1940 hetzelfde zijn zoals vroeger& nu
beter was ‘the nuer in 1940’
andere theoretische debatten = situeren op vlak v/d studie van:
-> politiek, macht, geloof,religie, materialiteit,subjectivitiet van ‘ons’, gevoelens&emoties & onze leefwereld
vb. debat tussen fenomenologie & ontologie
F: lichaam is tempel v/d kennis door ervaringen & zintuigen
<-> O: cultuur ontmanteld, enkel nog individuele ervaringen v/h individu
1.5 De roots: interesse in ‘de ander’
algemeen:
altijd al interesse in andere mensen -> vertelden verhalen,... -> die werden vgl -> begin antropo
wie/wat is ‘de ander’?
= degene die verschilt van ons in gebruiken & gewoonten, die leeft op andere manieren dan de ‘onze’
europa:
roots v/d interesse bij de grieken = Herodotus ->’ volksbeschrijvingen’
→ H heeft een prob die wij nu nog hebben: hoe beschrijven we ‘de Ander’ ?
-> H neemt geen vaste positie in:
ene keer achtergesteld, vooroordelen & veralgemeningen, andere keer genuanceerd tonen dat
. andere mensen andere culturen etc. hebben door andere streken & zijn niet inferieur aan Grieken
→ werken van H zijn opmerkelijk want die Griekse samenleving was racistisch
-> niet-grieken= van nature barbaars en dus geen respect voor hen
-> H deed soms pogingen om met respect over ‘de ander’ te spreken (drm opmerkelijk)
⇒ conclusie: zelf in prille begin van geschiedschrijving zit racisme verborgen & worden
beschrijvingen . soms gebruikt om invallen te legitimeren & dominatie v/e groep te
rechtvaardigen
-> het is problematisch om ‘een volk’ te beschrijven
ontdekkingsreizen
-> periode van de 15de tot 18de eeuw
→ reisverhalen voeden verbeelding vn europeanen met exotische beschrijvingen over
ontdekte gebieden
-> stonden bol van fouten & vooroordelen
vb. verslag Vespucci over de ‘indianen’
→ MAAR sommige tijdgenoten wel waarheidsgetrouwe beschrijvingen
-> die leiden tot een soort revolutie bij Eu intellectuele want: - kiem vn begrip over culturele verschillen
- continent & mensen niet in de bijbel?
, ⇒ we zien 1) een stimulatie van secularisering v/h eu intellectuele leven & 2) bevrijding
wet. vn kerk
→ dus nu besef dat bv. indianen ‘anders’ waren, maar hoe? veel rare theorieën
-> Michel de Montaigne
–> filosoof gaat verder in op lichaam, geest & vrijheid
–> open geest: zegt vb. als ik daar zou geboren zijn wss ook kannibaal
!! cultuurrelativisme avant la lettre = ‘eerste cultuurrelativist’
=> plaatst zich in de schoenen v/d ander & verstaat dat die product is van zijn/haar cultuur
MAAR toch zal de entologie (‘volkenkunde’) uitgroeien tot racistische discipline
→ steeds meer continenten ontdekt & volken beschreven
maar prob: wij beschreven ‘de ander’ altijd beschreven vanuit ons witte referentiekader
aka wij = norm en ‘de ander’ wijkt daarvan af
=> dit gegeven werd 1 v/d grootste legitimaties voor imperialisme, kolonialisme & missionering vn die
. volken aka ‘nieuwe onderdanen’
!! is nochtans een anomalie binnen verlichtingseeuw? = verlichting enkel voor Europeanen
1.6 De dubieuze roots: De cartesiaanse wereld & de tweesplitsing
tijdens de verlichting
→ ‘de ander’ krijgt ook in de filosofie stilaan vorm & legt basis voor soort vn wijsgerige
antropologie
MAAR hierbij gaat men uit van kennis opgedaan door waarneming & observatie = waarachtig
⇒ overtuiging dat ‘de ander’ inferieur was aan het ‘ik’
→ ontstaan van debat tussen empiristen & realisten
empiristen: vb. Lock & Hume= geest is tabula rasa bij geboorte & wordt anders door ervaring/empirie
rationalisten: vb. Descartes= scheidt lichaam & geest (opdelen in 2) ; onze beelden v/d wereld zien
. worden bepaald door ideeën die reeds bestaan in onze geest
⇒ door rationalisme (& descartes) gaan we de wereld opdelen in dualisme
MAAR mens denkt in binaire opposities = veel discussies & prob gecreëerd vb. nature/nurture*
→ verdere ontwikkelingen
1) Frankrijk
-> montesquieu = voorloper functionalisme: eigschap gevolg vn functies die ze vervullen in maatschappij
+ beschreef Fransen cultuur als ‘buitenstaander’ in Lettres persanes
-> diderots= encyclopédie bevat beschrijvingen vn verre culturen & gebruiken
-> jean-jacques rousseau= invloedrijk voor ontwikkeling v/d vroegste vorm vn antropologie
–> theorie van ‘le bon sauvage’ (= de vrije, staatloze mens)
= stelling dat mensen van nature goed waren en dat de ondeugden ontstaan door de
. ontwikkeling & vooruitgang want sociale ongelijkheid
!! theorie nog steeds niet gebaseerd op veldwerk,gwn filosoferen over de aard v/d ander & zo
. conclusies trekken want versie v/d realiteit v/d ander was niet nodig
2) Duitsland
-> Johan Herder = theorie v/d volksgeist: elk volk geeft eigen waardesysteem, taal & ‘geest’
–> volksgeest is de verbindende factor v/e cultuur MAAR niet van alle mensen op aarde
!! niet bedacht om onderscheid hoge/lage culturen te maken maar later wel gepolitiseerd en
. voedingsbodem voor nationalisme geworden
-> Kant= beetje einde van het debat empi & ratio, door hun theorieën te combineren
–> kennis via zintuiglijke impressies, maar die data wordt gefilterd gevormd door de geest
(kennis is een proces, oneindig met individu als centrum)
-> Hegel= eerste noties v/h concept cultuur; idee Kant toepasbaar maken in soc. wetenschappen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evypille. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.11. You're not tied to anything after your purchase.
