Samenvatting Hoe ga je om met kinderen op
school
H 1, 2, 5, 6, 7 en 10
Hoofdstuk 1: Zelfbeeld
Het zelfbeeld is wat iemand van zichzelf vindt op lichamelijk (fysieke
gesteldheid), emotioneel (eigen innerlijke gevoelswereld), sociaal (wat
anderen van je vinden) en cognitief (prestaties) vlak.
Hierbij is van belang dat reacties uit de omgeving het zelfbeeld van een
kind zowel positief als negatief sterk kunnen beïnvloeden. Als je een kind
vaak genoeg verteld dat het vervelend is, dan zal het zich uiteindelijk
vervelend voelen en ook vervelend gaan doen.
Het zelfbeeld uit zich in bepaald gedrag en het is dan ook belangrijk op
zoek te gaan naar de redenen van gedrag.
Daarbij is de opbouw van een goede relatie tussen leerkracht een leerling
van groot belang.
Wat definieert een goede relatie?
o Acceptatie: een kind moet zich veilig genoeg voelen om zichzelf te
zijn. Met deze erkenning van eigenheid is er acceptatie van de
leerling zoals hij is.
o Ondersteuning: een kind moet er op kunnen vertrouwen dat de
omgeving (ouders en leerkrachten) er is om te ondersteunen als dat
nodig is. Als de leerling ervaart dat hij kan vertrouwen op zijn
omgeving zal het kind gaan uitproberen wat het kan en wil
ondernemen. Er is dan ook uitzicht op ontwikkeling naar eigen maat.
o Betrokkenheid: om kinderen een gevoel van acceptatie en
ondersteuning te geven moet een leraar betrokken zijn bij de leerling.
Dit houdt in dat de leraar bereid is om een relatie aan te gaan met de
leerling en daar actief op inzet. Belangrijk is dat de leerkracht laat
merken dat hij het kind in zijn waarde laat en respecteert.
Op het moment dat de relatie tussen leerling en leerkracht goed is, is er
meer ruimte voor lesgeven en leren.
Daarbij moet je er op bedacht zijn dat je als persoon veel signalen afgeeft,
bewust en onbewust. Deze zijn in te delen in:
o Verbale communicatie: wat je zegt: inhoud, maar ook: hoe je het zegt:
intonatie
o Non-verbale communicatie: gezichtsuitdrukking, lichaamshouding
en gebaren
Het is van groot belang dat de verbale en non-verbale signalen
overeenkomen. Als je een kind vertelt dat je hem lief vind, maar daarbij
tegelijkertijd niet vriendelijk kijkt, dan zal het kind je niet geloven.
Kinderen zijn extra gevoelig voor non-verbale en verbale signalen! Geef jij
gemixte signalen dan raakt het kind in verwarring!
Concluderend: het kind krijgt vanuit vele hoeken bevestigende of
ontkennende signalen over zijn zelfbeeld. Een kind kan vanwege de
omgeving of eerdere ervaringen een heel negatief zelfbeeld hebben. Als
leerkracht kun je dat negatieve zelfbeeld niet direct veranderen, maar het
noodzakelijk dat je dat je wel actief inzet op de positieve bevestiging van
dat zelfbeeld. Of het zelfbeeld daarmee positief wordt aangepast blijft de
vraag, maar het heeft hoe dan ook waarde voor de relatie met het kind en
de daaruit voorvloeide gedragingen van het kind in de klassensituatie.
1
, Samenvatting Hoe ga je om met kinderen op
school
H 1, 2, 5, 6, 7 en 10
Hoofdstuk 2: Zelfbeeld concrete
uitwerking
Het zelfbeeld is opgebouwd uit vier aspecten:
o Emotioneel aspect: ik voel me veilig, heb vertrouwen voel me
zeker. De tegenpool hiervan zijn gevoelens van twijfel, onzekerheid en
schaamte. Zo'n kind ontwikkelt zich minder goed tot een zelfstandig
iemand en blijft afhankelijker van de omgeving.
o Sociaal aspect: ik ben aardig en lief. Een kind dat zichzelf aardig
en lief vindt en dat ook vanuit de omgeving bevestigd krijgt zal minder
snel problemen hebben op het sociale vlak. Een kind dat zich niet
aardig en lief vind zal zichzelf eerder gaan terugtrekken en isoleren.
o Cognitief aspect: ik ben bekwaam. Hiermee wordt bedoeld het
vertrouwen van een kind in eigen kunnen. Kinderen die het gevoel
hebben bekwaam te zijn zullen sneller nieuwe dingen uitproberen,
graag willen leren en beter opgewassen zijn tegen problemen
Het is dan ook van groot belang om kinderen te bevestigen in de
dingen die ze goed doen, aan te moedigen als het zelf dingen goed
probeert te doen en vooral niet alleen aanpakken op zaken die fout
gaan. Belonen en aanmoedigen werkt beter dan straffen!!!
o Lichamelijk aspect: ik ben mooi, sterk, sportief: onhandig zijn,
lichamelijk afwijkend zijn kortom een lichaam hebben dat niet
functioneert zoals het kind dat wil is een grote bron van frustratie en
tast het gevoel van vertrouwen in zichzelf in grote mate aan.
Negatief zelfbeeld en compensatiegedrag:
Een negatieve benadering van een van de bovenstaande aspecten hoeft
niet te leiden tot een negatief zelfbeeld. Sommige kinderen kunnen voor
zichzelf heel goed bepalen dat ze niet slecht zijn omdat ze bijvoorbeeld
niet goed zijn in rekenen. Ze bepalen voor zichzelf dat de andere positieve
punten ruimschoots opwegen tegen de negatieve.
Dit hangt ook samen met de manier waarop de omgeving reageert op het
kind. Wordt alle nadruk gelegd op de positieve dingen dan zal het kind
zichzelf meestal positiever zien dan wanneer alle nadruk wordt gelegd op
de negatieve punten.
Er is sprake van een negatief zelfbeeld als een kind een of meer aspecten
van zichzelf zo negatief beoordeeld dat het het zelfbeeld als negatief
ervaart.
Een gebruikelijke reactie is het proberen om te buigen van het
negatieve aspect naar een positieve ervaring. Van groot belang hierbij is
wel dat een kind perspectief krijgt op verandering.
Het is van belang dat het kind voelt dat hij de reacties van de omgeving
kan ombuigen naar positieve als hij zich daarvoor inzet.
Als het niet lukt om het negatieve aspect te veranderen resulteert dat in
gevoelens van moedeloosheid en mislukking en versterkt de negatieve
mening over dat aspect.
Een kind zal wel gaan zoeken manieren om zichzelf als positief te ervaren
en uit dat in compensatiegedrag. Dit bestaat in twee hoofdvormen:
o Aandacht verleggen naar andere onderdelen van het negatieve aspect
o Aandacht verleggen naar positieve aspecten.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller studentanna19. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.24. You're not tied to anything after your purchase.