Class notes
College aantekeningen Burgerlijk Recht 3 (RGBPR00105) Onrechtmatige daad
- Course
- Institution
- Book
College aantekeningen van alle hoorcolleges behalve 1A, zonder de responsiecolleges
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
mapostma
Content preview
Hoorcollege-aantekeningen BR3Myrthe Postma
RUG 22/23
HC 2 - 21 april
Deelnormen
HR Skeelerongeval
R.o. 3.4.1. →Hof dacht dat het OSVO was maar HR zegt dat dat te kort door de bocht is en dat
er te weinig aandacht is besteed aan de 4e factor (bezwaarlijkheid nemen
voorzorgsmaatregelen)
- Onvoldoende veiligheidsmaatregelen (geen helmen etc.)
- Deskundige/ervaren docent liet niet het goede voorbeeld zien
- Profit/non-profit als handvat
Conclusie: veiligheidsmaatregelen waren niet bezwaarlijk, hadden prima genomen kunnen
worden. In casu typisch geval gevaarzetting
Zuiver nalaten
Criteria in Struikelende broodbezorger-arrest: touwtje is gespannen op het pad naar een
voordeur. Broodbezorger struikelt over het gespannen touwtje en bezeert zich. Kinderen van 4
en 5 zijn er dichtbij (ze hebben het touwtje zelf niet gespannen is vanuit gegaan) maar zeggen
niets en doen niet. Bakker spreekt de ouders aan voor evt. OD van de kinderen.
Kinderen werden niet aansprakelijk gesteld, drempel hoog. Nalatige niet zelf actief betrokken bij
scheppen gevaarlijke situatie/derde heeft de OD gepleegd. Er bestaat alleen een zorgplicht voor
de waarnemer (/zaakwaarneming) als diegene een bijzondere relatie heeft tot de zaak of de
persoon, of controle over de zaak heeft.
‘Wanneer de ernst van het gevaar dat die situatie voor anderen meebrengt tot het bewustzijn
van de waarnemer is doorgedrongen’ => subjectieve kennis: ‘gevaarsbewustzijn’ (toerekening,
HC 5)
4 criteria bij zuiver nalaten:
- Concrete en bewuste kennis van de gevaarlijke situatie
- Het gaat om een dreiging van ernstig geestelijk of lichamelijk geweld
- Mogelijkheid en de noodzaak bestaat om daadwerkelijk iets te doen
- Sprake is van een reële verhouding tussen moeite en kosten en het gevaar (mate van
bezwaarlijkheid)
Gevaarlijke toestand/terreinbeheer
Jetblast-arrest: strand op Sint Maarten naast een vliegveld, bij het aangaan van de motor is er
een jetblast-effect. Daardoor kun je weggeblazen worden en dat kan zorgen voor zwaar
lichamelijk letsel. Er hangt een bord met een waarschuwing maar zonder plaatje. Een mevrouw
was gaan kijken en kreeg lichamelijk letsel na weggeblazen te zijn. Spreekt het vliegveld aan
voor schadevergoeding.
,Het gevaar is toegestaan, het vliegveld mag daar zijn, er is ook een hek en een bord dus dat
lijkt goed. Maar “niet waarschuwen voor op zichzelf toegestaan gevaar als verwacht kan worden
dat het publiek zich zal opstellen in de nabijheid van een gevaarlijke plek vormt een schending
van de zorgvuldigheidsnorm”. Vliegveld waarschuwde niet voldoende, borden hadden niet het
gewenste effect.
“Voor het antwoord op de vraag of een waarschuwing kan worden beschouwd als een afdoende
maatregel met het oog op bescherming tegen een bepaald gevaar, is van doorslaggevende
betekenis of te verwachten valt dat deze waarschuwing zal leiden tot een handelen of nalaten
waardoor dit gevaar wordt vermeden.” (r.o. 3.4.3)
Behalve voor terrein- en wegbeheerders geldt ook voor onderwijs- en zorginstellingen en
(openbare) gebouwen een hoge zorgplicht en lage aansprakelijkheidsdrempel
(hoedanigheid/aard).
Gevangenis Bon Futuro (HR 28 juni 2013)
Gerecht van eerste aanleg en Hof wijzen af:
- Keuze gedetineerden om te voetballen (maarja, wat voor keuze hadden ze verder?)
- Risico’s zijn algemeen bekend
- Niet te verwachten dat anti-sliplaag wordt aangebracht op betonnen vloer, er blijven altijd
gladde stukjes
HR: toewijzing (A-G Spier zeer kritisch t.o.v. uitspraak Gemeenschappelijk Hof van Justitie)
- Kelderluik-criteria (r.o. 3.4-3.5)
- Wel gevaarzetting
- Vloer glad en nat (dan nog gladder) maar toch laten voetballen (een van de weinige
activiteiten)
- Geen rekening gehouden met onoplettendheid en onvoorzichtigheid van de
gedetineerden (factor 1)
- Effectieve voorzorgsmaatregelen beschikbaar (factor 4, zonder hoge kosten, r.o. 3.7)
In dit arrest zie je goed de lage aansprakelijkheidsdrempel voor een overheidsgebouw.
Mondo vrachtwagen-weegbrug
Toepassing Kelderluik-criteria
“Het hof stelt voorop dat de metalen weegplaat waarover het in deze zaak gaat bij winterse
omstandigheden glad kan worden. Dat van winterse omstandigheden sprake was, is tussen
partijen niet in geschil. Evenmin is in geschil dat het kan voorkomen dat de chauffeur van een
vrachtwagen die gebruik maakt van de weegplaat, in voorkomend geval zal uitstappen en over
de plaat zal lopen. Bij winters weer levert dit een gevaar van vallen op (factor 1). Daarmee ligt
de vraag voor of Mondo voldoende en adequate maatregelen heeft getroffen ter voorkoming
van dit gevaar (factor 4).” (r.o. 3.5)
,“Naar het oordeel van het hof moeten de door Mondo getroffen maatregelen, bestaande in het
hiervoor genoemde vegen en herhaaldelijk strooien van het terrein op de dagen dat winterse
neerslag viel, in het algemeen als voldoende worden beschouwd ter voorkoming van het gevaar
van vallen. Het hof neemt daarbij mede in overweging dat het hier gaat om een bedrijventerrein
dat - naar door Mondo gesteld en door [appellant] onvoldoende weersproken - niet
intensief werd gebruikt (factor 2). Geen bijzondere omstandigheden zijn gesteld of gebleken die
de conclusie rechtvaardigden dat in deze situatie meer of andere maatregelen van Mondo
konden worden verlangd, temeer nu Mondo na de laatste strooi- en veegwerkzaamheden geen
meldingen of signalen had ontvangen van gladheid.” (r.o. 3.7)
Deelnormen bij driehoeksverhoudingen
Aansprakelijkheid voor OD derde (gebrekkig toezicht, ook nalaten)
A ---X→ B (OD)
Is C aansprakelijk voor OD A jegens B? (nr. 22.3)
Profiteren van wanprestatie
A ---X- B (wanprestatie)
C is ‘lachende derde’
Pleegt C een OD jegens B? (nr. 25)
Niet-nakoming overeenkomst als OD jegens derde
A ---X- B (wanprestatie)
C is ‘huilende derde’
Pleegt A een OD jegens C? (nr. 26)
Profiteren van wanprestatie (lachende derde)
Contracten hebben geen derdenwerking, ze binden alleen partijen.
Arrest Pos/van den Bosch
Mw. Neeltje (A) pacht boerderij aan Van den Bosch (B) + koopoptie (ovk)
Zij schenkt vervolgens de boerderij aan neef Pos (C)
Van den Bosch lijdt nadeel van de wanprestatie van Mw. Neeltje en vordert schadevergoeding
in natura van Pos (levering o.g.v. art. 6:103 BW) die hier juist van profiteert (nr. 25)
Omstandigheden van het geval bepalend!
- Pos wist van de optie + vertrouwensrelatie met tante (invloed!) = OD van (C)
Van onrechtmatigheid jegens (B), is pas sprake indien bijkomende omstandigheden:
- Invloed/uitlokking/vertrouwensrelatie
- Ernstig nadeel + kennis hiervan
Wanprestatie als OD jegens een derde (huilende derde)
HR Vleesmeesters/Alog
Alog (A) huurt bedrijfsruimte van Euroinvest (B) en is o.g.v. huurovereenkomst verplicht een
supermarkt te exploiteren. Alog (onder)verhuurt deel van gehuurde bedrijfsruimte aan
franchiseorganisatie van slagerijen. Franchiseorganisatie (onder)verhuurt dit deel aan
, Vleesmeesters (C). Tussen (A) en (C) bestaat geen overeenkomst. De supermarkt verhuist =
wanprestatie van (A) jegens (B): de huurovereenkomst wordt ontbonden. Ook (C) moet
vertrekken en spreekt (A) aan o.g.v. OD.
Moet (A) zijn gedrag mede laten bepalen door de belangen van (C)? →Vormt de overeenkomst
tussen (A) en (B) een schakel in het rechtsverkeer waarmee de belangen van (C) nauw zijn
verbonden? (keten van contracten)
Relevante omstandigheden die bij bovenstaande een rol spelen (Vleesmeesters/Alog-criteria):
1. de hoedanigheid van alle betrokken partijen,
2. de aard en de strekking van de desbetreffende overeenkomst,
3. de wijze waarop de belangen van (C) daarbij zijn betrokken,
4. de vraag of deze betrokkenheid voor (A) kenbaar was,
5. de vraag of (C) erop mocht vertrouwen dat zijn belangen zouden worden ontzien,
6. de vraag in hoeverre voor (A) bezwaarlijk was met de belangen van (C) rekening te houden,
7. de aard en de omvang van het nadeel dat voor (C) dreigt en de vraag of van hem kon worden
gevergd dat hij zich daartegen had ingedekt,
8. de redelijkheid van een eventueel aan (C) aangeboden schadeloosstelling
Zwembad de Tongelreep (toepassing Vleesmeesters/Alog)
Op grond van met name gezichtspunten 1, 5, 6 en 8 is de gemeente Eindhoven aansprakelijk
jegens Swimmers.
- Feit dat er later een onderhuurovk komt pas na sluiting van de huurovk is geen reden op
zich om de OD af te wijzen.
- Gemeente heeft belangen van Swimmers naast zich neergelegd
- Swimmers was voor zijn werkzaamheden afhankelijk van de ovk tussen de gemeente en
Trium
Niet alleen wanprestatie
- Hoge Raad 14 juli 2017, ECLI:NL:HR:2017:1355 (Vissers/Fen)
- DMB (A) <-> Compaen (B) koopovereenkomst inz. (toekomstige) appartementsrechten
van 70 woningen.
- Ontbindende voorwaarde: indien op 1/2/2008 niet minstens 20 appartementsrechten
door (B) aan derden zouden zijn verkocht, mag (B) ontbinden.
- (A) sluit overeenkomst met Vissers (C)(eiseres in cassatie): overeenkomst die Vissers
ertoe verplicht om op eerste afroep van DMB maximaal 20 appartementsrechten te
kopen met korting. Vissers heeft geen ovk met B.
- Voor ieder appartementsrecht dat (C) uiteindelijk niet hoeft te kopen moet (A) €15.000,-
betalen aan (C).
- Gebruik ontbindende voorwaarde zou leiden tot ontbinding overeenkomst (A) <-> ©
Einde overeenkomst (A) <-> (B) met wederzijds goedvinden (geen gebruik van ontbindende
voorwaarde)
- Geen verzoek door (A) aan Vissers (C).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mapostma. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.75. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now