Tijdvak 5 : Tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600) /
Renaissance (16de eeuw)
Kenmerkende aspecten:
18. Het begin van de Europese overzeese expansie
19. Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een nieuwe
wetenschappelijke belangstelling
20. De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid
21. De protestantse Reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg
had
22. Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat
68 – 74
Het wereldbeeld verandert, Europese expansie overzee begint
De meeste mensen dachten dat de aarde plat was en uit Europa en het Middellandse-Zeegebied
bestond. Het wereldbeeld veranderde toen de Portugezen en Spanjaarden in de 15de en 16de eeuw
op zoek gingen naar Azië. De Portugezen ontdekten de zeeweg naar Azië (Vasco da Gama,
Magelhaen). Ze stichtten factorijen: handelsposten betsaande uit een fort, een haven, pakuizen en
woningen, van waaruit handel gedreven werd met de inheemse bevolking. De Spaanse koning en
koningin gaven de Italiaan Columbus in 1492 de opdracht in westelijke richting te varen en Azië zo te
bereiken. Hij ontdekte zo Amerika. Veel Spanjaarden en Portugezen trokken naar Amerika en
exploiteerden het land door het aanleggen van zilvermijnen en plantages. Veel Indianen werden
verdreven of moesten gedwongen werken. Als arbeidskrachten voor plantages werden slaven uit
Afrika gehaald. Europese expansie zou voortzetten. Door de ontdekkingsreizen werd een groot deel
van de wereld bekend. Ook op het heelal begon men beter zicht te krijgen. De aarde was altijd als
middelpunt beschouwd, maar Copernicus kwam tot de volgende conclusies:
- de zon is een vaste ster omringd door planeten die rond haar wentelen en waarvan zij het
middelpunt is
- naast de hoofdplaneten zijn secundaire planeten die rond de hoofdplaneten draaien
-de aarde is een hoofdplaneet
- de ogenschijnlijke beweging van de sterren is een optische illusie
Het ging in tegen de Bijbel, dus de kerk verbood zijn boek en verzette zich ertegen.
De christelijke kerk valt uiteen
Het aantal mensen dat kon lezen en schrijven nam toe, de boekdrukkunst droeg daar aan bij. Boeken
konden in grote getalen worden geproduceerd en werden betaalbaar. Lezers konden zo op eigen
manier de bijbel interpreteren. Sommige mensen vonden dat de kerk de bijbel anders uitlegde dan
voor de hand lag. Erasmus wilde misbruiken zoals de aflaathandel afschaffen. De kerk maakte het
mogelijk om zonden af te kopen met geld (aflaten). Anderen (Luther, Calvijn) wilden een nieuwe kerk
oprichten. Zij heten hervormers, hun beweging de Hervorming/Reformatie, de kerken protestants en
de aanhangers protestanten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Coombs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.