WEEK 1
WVW, opuimwet, WWM, gaan voor op de communewet.
Aard en doelen van het strafprocesrecht:
Autonome plaats en functie
- Het strafprocesrecht stelt (doelgebonden) eisen aan de (wijze van) opsporing, vervolging en
berechting
- De normen die aan de overheid worden gesteld, beogen rechtsbescherming tegen de
overheid te garanderen
Nevendoelen van het strafproces
- Speciale en generale preventie
- Voorkomen van eigenrichting
- Kanaliseren van maatschappelijke onrust
- Genoegdoening aan het slachtoffer
- Dit alles te realiseren vooral door procedurele rechtvaardigheid en demonstratiefunctie
1. Vooronderzoek: art. 132 Sv
a. Verkennend onderzoek (126gg-126ii)
b. Opsporingsonderzoek (definitie: 132a)
c. Onderzoekshandelingen door R-C (181-238)
d. Strafrechtelijk financieel onderzoek (126-126fa): wederrechtelijk verkregen voordeel
afnemen.
2. Vervolgbeslissing:
a. Dagvaarding. Opportuniteitsbeginsel: vervolging niet in algemeen belang. OM als
poortwachter voor de rechter.
b. Buitengerechtelijke afdoening
3. Eindonderzoek
- Kanton, PR, MK
- ‘Verificatievergadering’ ihkv waarheidsvinding
Na het vooronderzoek:
Opportuniteitsbeginsel
Wel of niet (verder) vervolgen?
Buitengerechtelijke afdoening:
1. Strafbeschikking (257a Sv)
(daad van vervolging!)
1. Transactie (74 Sr)
2. Voorwaardelijk sepot (167 lid 2 Sv)
,Onvoorwaardelijk sepot (167/242 Sv)
1. Technisch sepot
2. Beleidssepot
Bemiddeling/mediation
Beslissen over vervolding:
• Fijnmazig systeem van richtlijnen en aanwijzingen
• https://www.om.nl/onderwerpen/beleidsregels
• Alleen het OM is bevoegd tot vervolging over te gaan (124 RO, 167 Sv, 242 Sv)
• Vervolging haalbaar?
• Vervolging opportuun?
• Het ‘vervolgingsmonopolie’ is dus gekoppeld aan het opportuniteitsbeginsel grote
concentratie van macht
• De OvJ is ‘dominus litis’
• Mandaat
Beginselen
- Strafvorderlijk legaliteitsbeginsel
- Opportuniteitsbeginsel: alleen vervolging in geval van algemeen belang.
- Waarborgen positie verdediging (verdachte en raadsman):
o Verdedigingsrechten (art. 6 EVRM; week 2)
- Onschuldpresumptie
- Beginselen van een goede procesorde
o Proportionaliteit en subsidiariteit
o Geweldsmonopolie politie
- Onafhankelijke en onpartijdige rechter
1. Externe openbaarheid
Strafbaar feit komt ter kennis van politie/justitie: door anonieme meldingen van burgers, HR Aanslag
Hoog Catharijne. Anoniem bewijs mag niet als enige bewijs gebruikt worden in een strafzaak, maar
mag wel zorgen voor het begin van een strafzaak.
,De verdachte (artikel 27 Sv)
- Materieel criterium (lid 1; als object van dwangmiddelen en opsporingsbevoegdheden):
1. degene te wiens aanzien
2. een redelijk vermoeden van schuld
3. aan een strafbaar feit
4. voortvloeit uit feiten of omstandigheden
- Formeel criterium (lid 2):
1. Degene tegen wie de vervolging is gericht
Verdenking (bijvoorbeeld art. 126g Sv):Ook mogelijk zonder concrete persoon (‘degene’), maar
andere eisen gelden. Ook derden kunnen object van dwangmiddelen en opsporingsbevoegdheden
zijn
NB: ‘Vroegverdachte’ en bij ‘aanwijzingen’ betrokkene (Eerste Boek, Titels V en VB). dan is het geen
reactieve opsporing maar proactieve.
- Individualiseerbaar? Kan inderdaad een concreet persoon worden aangewezen?
- Concretiseerbaar? Kan geconcretiseerd worden welk strafbaar feit deze persoon
vermoedelijk heeft begaan?
- Objectiveerbaar? Zijn de feiten en omstandigheden inderdaad voor een objectieve
buitenstaander zo te interpreteren dat van een redelijk vermoeden van schuld sprake is?
(geen onderbuikgevoel)
Dwangmiddelen:
Algemene kenmerken
- Doel van dwangmiddelen: t.b.v. de strafvordering.
o Waarheidsvinding
o Voorgang procedure, executie straf, beveiliging…
- Discretionaire bevoegdheden (maar: doelbinding) Doelbinding. Dwangmiddelen kunnen echt
alleen gebruikt worden om een bepaald doel mee te bereiken. En alleen als het echt niet
anders kan.
- Steunbevoegdheden: intrappen deur betreden woning. Betreden woning bewijs
verzamelen/verdachte aanhouden.
Instrumentaliteit: vs rechtsbescherming
Instrumentaliteit: Dwangmiddelen verschaffen autoriteiten instrumentarium om strafbare feiten op
te lossen, maar dat gaat ten koste van fundamentele grondrechten van burgers. het aanmerken van
een persoon als verdachte opent de deur naar het gebruik van ingrijpende opsporingsbevoegdheden
en dwangmiddelen.
Rechtsbescherming: Burger moet worden beschermd tegen misbruik en willekeur door de overheid:
- Legaliteitsbeginsel doelbinding
, - Checks and balances (toezicht door rechter, (hulp)OvJ op onrechtmatigheid, willekeur)
- Proportionaliteit & Subsidiariteit
Bij inbreuk op vrijheidsrechten, dan machtiging (bevel) vereist. Als er een bevel van de R-C nodig is,
moet dit bijna altijd bij hem voorgelegd worden door de OvJ.
Structuur van dwangmiddelen: de vijf w’s (= hulpmiddel):
1. Wie? De bevoegde autoriteit
2. Wat? De handeling, de bevoegdheid
3. Wanneer? De voorwaarden
4. Tegen wie? De verdachte of anderen
5. Waartoe? Het doel van de bevoegdheid
Politiewet 2012:
- Art. 3: De politie heeft tot taak in ondergeschiktheid aan het bevoegd gezag en in
overeenstemming met de geldende rechtsregels te zorgen voor de daadwerkelijke
handhaving van de rechtsorde en het verlenen van hulp aan hen die deze behoeven.
- Art. 7: Geweldsmonopolie (lid 1), betredingsbevoegdheid (lid 2), veiligheidsfouillering (lid 3),
insluitingsfouillering (lid 4), prop+subs (lid 7)
- Art. 9: Ambtsinstructie voor de politie, de Koninklijke marechaussee en andere
opsporingsambtenaren
- Art. 11, 12 en 13: gezagsdualiteit, driehoeksoverleg
Art. 9: Geweld nooit op zichzelfstaande bevoegdheid, alleen indien noodzakelijk en onvermijdelijk
ihkv rechtmatige uitoefening van de bediening.
OM: belangrijkste taken. 124 RO
Strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde
- Gezag over de politie (art. 132a Sv, art. 148 Sv; art. 12 Pol.wet ‘12)
- Samenstellen processtukken (149a Sv) interne openbaarheid
- Beslissen over de afdoening van strafzaken
o opportuniteitsbeginsel (167 Sv/242 Sv): ‘poortwachtersfunctie’
o vervolgingsbeleid
- Rol van ‘aanklager’ op het onderzoek ter terechtzitting
Verdachte kan in verzet gaan tegen een strafbeschikking, dan komt hij alsnog voor de rechter. Dan
wordt de OvJ aanklager en beslist de rechter.
Straffen worden uitgevoerd door: 125 RO
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller isaspithoven. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.81. You're not tied to anything after your purchase.