De samenvatting houdt alle leerstof in van het vak Forensisch Sociaal werk. Dit vak wordt gegeven in het tweede semester van het derde jaar.
Omvat powerpoints + persoonlijke notities
FORENSISCH SOCIAAL WERK
Inhoudsopgave
1. inleiding.....................................................................................................................................3
Wat is forensisch sociaal werk..........................................................................................................................3
spanningsveld : strafrecht en sociaal werk.......................................................................................................3
forensisch sociaal werk is niet in neutraal en in ontwikkeling..........................................................................4
2. geschiedenis forensisch sociaal werk & strafrechtmodellen.......................................................4
middeleeuwen en vroegmoderne tijd...............................................................................................................4
na het ancien regime.........................................................................................................................................5
klassiek strafrecht..............................................................................................................................................5
sociaal verweer of de sociale gevaarlijkheid van de dader...............................................................................5
sociaal verweer : positivisten............................................................................................................................6
sociaal verweer: alphonse prins........................................................................................................................6
(nieuw) sociaal verweer na woII.......................................................................................................................6
einde van het sociaal verweer...........................................................................................................................7
nieuw realisme en abolitionisme......................................................................................................................7
nu.......................................................................................................................................................................7
slingerbeweging in het strafrecht.....................................................................................................................7
3. ontwikkeling FSW in de schaduw van justitie.............................................................................8
1888: Wet Lejeune: voorwaardelijke invrijheidsstelling (VI)............................................................................8
samenvatting.....................................................................................................................................................9
ontwikkeling fsw vanaf 1970.............................................................................................................................9
na de staatshervorming in 1980: de breuklijn van vlaanderen – federaal.....................................................10
structuur en beleid autonoom FSW : 1991 inventaris aanbod.......................................................................12
4. hulp- en dienstverlening (H&d)................................................................................................12
het strategisch plan (strap) h&d aan gedetineerden en directe sociale omgeving........................................12
diverse beleidsdomeinen h&d........................................................................................................................13
diverse beleidsteksten h&d doorheen de jaren..............................................................................................13
basiswet gevangeniswezen en de interne rechtspositie van de gedetineerde..............................................13
strap wordt decreet betreffende organisatie h&D aan gedetineerden in 2013.............................................14
strap Zuhal Demir: 5 strategische doelstellingen............................................................................................15
5. belangrijke spelers binnen fsw : jobs binnen de strafrechtsketen............................................16
sociale dienst politie........................................................................................................................................16
slachtofferhulp caw.........................................................................................................................................17
justitiehuizen...................................................................................................................................................17
6. werkingen binnen de gevangenis : sociaal werk.......................................................................20
PSD...................................................................................................................................................................20
JWW................................................................................................................................................................22
H&D.................................................................................................................................................................22
7. gastcollege minister van quickenborne....................................................................................22
9. profiel van de gedetineerde in belgië.......................................................................................23
10. hulp en dienstverlening in vlaamse en brusselse gevangenissen............................................24
werking van gevangenissen............................................................................................................................24
11. vorming intrafamiliaal geweld................................................................................................24
1. wat is intrafamiliaal geweld........................................................................................................................24
2. beleidsevoluties...........................................................................................................................................25
3. recente initiatieven.....................................................................................................................................25
12. onderwijs aan gedetineerden (in de gevangenis)...................................................................27
volwassenenonderwijs vlaanderen en brussel...............................................................................................27
waarom onderwijs in detentie........................................................................................................................27
wie organiseert het onderwijs in gevangenissen............................................................................................27
wat : het aanbod in gevangenissen.................................................................................................................28
documentaires inzake forensisch sociaal werk.............................................................................31
the 13th...........................................................................................................................................................31
, 1. INLEIDING
- Focus op en vanuit het beleidsperspectief
WAT IS FORENSISCH SOCIAAL WERK
= sociaal werk binnen forensisch (gerechtelijk) veld
Domein waar sociaal werk en (straf) recht elkaar raken
1. Activiteiten en disciplines die linken hebben met strafrecht: politie, parket, strafuitvoering binnen en
buiten gevangenissen, re-integratie
2. Algemene hulp- en dienstverlening aan justitiabelen, mensen die rechtstreeks of onrechtstreeks
geconfronteerd worden met een strafrechtelijke interventie (of dreiging van aanraking)
Hetzij als dader (verdachte of pleger van een delict)
Hetzij als slachtoffer
Hetzij als nabestaande van dader en/of slachtoffer
3. Voorkomen in verschillende vormen:
- Methodisch aanbod (vertrekken vanuit bepaalde methodiek)
- Aanbod tav welbepaalde doelgroepen (gedetineerden, slachtoffers, geradicaliseerde..)
- Voorzieningenaanbod (sector)
Deze vormen kunnen door elkaar lopen, elkaar versterken of aanvullen
Gevolg: een zich steeds ontwikkelend concept (steeds in verandering)
1) Hoe kunnen we het recht op maatschappelijke dienstverlening in confrontatie met strafrechtsbedeling
verzekeren?
2) Hoe kunnen we op een menswaardige manier omgaan met ervaringen van criminaliteit en
onveiligheid?
3) Wat is de rol van sociaal werk binnen forensische context? (instrument of tegengas?)
SPANNINGSVELD : STRAFRECHT EN SOCIAAL WERK
Doelstelling strafrecht :
- Stelt grenzen: geeft aan wat in een bepaalde maatschappelijke context wel of niet is toegelaten
- Normerende functie: grens overtreden leidt tot sanctie of straf
- Veiligheid = hoogste goed
- Niet neutraal: regels worden bepaald door de heersende rechtsorde en dit is verbonden met
sociaaleconomische context
Justitie hanteert een individueel schuldmodel
Klassiek strafrecht vertrekt vanuit een individueel schuldmodel
Reactie hierop is het sociaal verweer waardoor ze afgaan van het individueel schuldmodel
Doelstelling sociaal werk:
- Bevorderen van welzijn = doel
- Steeds meer andere finaliteiten: controlerend, corrigerend, normerend…
- Niet neutraal : verbonden met historische en maatschappelijke context
, Sociaal werk kijkt naar de context
1. FSW werkt binnen context van het strafrecht
Speelveld is reeds bepaald = geen neutrale ruimte
2. Speelveld is steeds conceptuele ontwikkeling
Wat strafbaar is, wat prioriteit krijgt: steeds in maatschappelijke verandering
Bv. zaak Dutroux : zorgde voor een belangrijkere positie van het slachtoffer
Gevolg : verandering in sociaaleconomische context
3. Individuele benadering vanuit strafrecht vs. structurele benadering en interventies van sociaal werk
Hoe benadert het sociaal werk het probleem: hoe zien ze het sociaal werk relatie tussen individu en
maatschappij)
FORENSISCH SOCIAAL WERK IS NIET IN NEUTRAAL EN IN ONTWIKKELING
Worden beiden beïnvloed door sociaaleconomische context en zijn steeds in ontwikkeling + verhouding
Cultuur, context samen met historie bepaalt het justitie en bepaalt hoe het sociaal werk handelt.
Deze ontwikkelingen hebben tevens ook een politieke vertaling.
2. GESCHIEDENIS FORENSISCH SOCIAAL WERK & STRAFRECHTMODELLEN
MIDDELEEUWEN EN VROEGMODERNE TIJD
Doel van een straf:
- Wraak
- Vergoeding
- Afschrikken (individueel en naar groep)
- Beschermen van de maatschappij
- Verbetering van het individu (later)
Wetgeving, rechtbanken en rechtspraak werden lokaal geregeld
Geen beroep mogelijk
Gevangenis : geen straf, voorlopige hechtenis maatregel in afwachting van proces (bij criminele gevangenen)
Soms ook civiele gevangenen (gevangenis als dwangmiddel om schulden of boetes te betalen)
Soorten straffen:
- Geldstraf
- Lijfstraf
- Erestraf
- Doodstraf
Vanaf 16e en 17e eeuw : opsluiting als straf
Alternatief voor boete die niet kan worden betaald (enkele dagen of weken)
Tuchthuizen (tegen landloperij, onveiligheidsgevoel..)
Later : ter dood veroordeling omzetten naar dwangarbeid
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sbelles. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
