100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Brein en Omgeving Deel B hoorcollege aantekeningen $5.39   Add to cart

Class notes

Brein en Omgeving Deel B hoorcollege aantekeningen

 10 views  1 purchase
  • Course
  • Institution

Aantekeningen van deel B van het vak Brein en Omgeving van Universiteit Utrecht. De aantekeningen zijn vooral de informatie gegeven op de slides, met hier en daar wat extra aantekeningen/opmerkingen

Last document update: 1 year ago

Preview 4 out of 67  pages

  • June 14, 2023
  • June 14, 2023
  • 67
  • 2022/2023
  • Class notes
  • Dr. ora oudgenoeg-paz
  • All classes
avatar-seller
Hoorcollege 7 – Sociaal Economische Status, effecten van distale
factoren op de ontwikkeling
Inhoud
• Wat is SES
• SES en hersenontwikkeling
• Verklarende mechanismen: stress en stimulering
• Effecten van beeldschermgebruik op jonge leeftijd
Armoede: niet nieuw, maar wel actueel
• 1 op de 4 mensen met armoederisico is een kind
Sociaal Economische Status
• Multi-dimensioneel construct
o Individueel niveau: opleiding, beroep en inkomen, of combinaties
o Buurt SES (neighborhood SES): veiligheid, criminaliteit, type behuizing
(huur/koop, flat/eengezinswoningen), aanwezigheid groen, bibliotheken etc.
o Subjectieve Sociale Status (waar plaatst iemand zichzelf?)
• Mate waarin individuen beter of slechter toegang hebben tot materiële en sociale
bronnen, zoals voeding, huisvesting, veiligheid van de buurt, kwaliteit van de fysische
omgeving, inkomen en opleidingsniveau (Adler & Newman, 2002)
Gezondheidseffecten SES
• Kinderen en adolescenten uit lage SESgezinnen hebben twee tot drie keer vaker
psychosociale problemen, zoals externaliserende problemen, depressie, problemen met
drugsgebruik en schizofrenie
• Intergenerationele overdracht




Vroege kindertijd: ontwikkeling



1

, • De eerste levensjaren: sensitieve periode voor de hersenontwikkeling waarin de
hersenen ook de grootste veranderingen doormaken, maar ook het meest plastisch zijn
dus meest ontvankelijk voor ervaringen
• Ontwikkeling van fijne en grove motoriek, receptieve en expressieve taal, zelfregulatie
en executieve functies
SES, hersenen en kind uitkomsten
SES → hersenstructuur & ontwikkeling → gedrag, leren en ontwikkeling
Mechanismen: Stress, cognitieve/talige stimulering
SES en hersen ontwikkeling van foetus (Lu et al. 2021) (N=144 24-39 weken)
• Hoger opleidingsniveau → meer witte stof
• Hogere functie/beroep van moeder → meer witte stof, groter cerebellum, en grotere
hersenstam
• Hoger opleidingsniveau → minder grijze stof
• Hogere SES (combi opleiding en beroep) → groter volume 3 van de 4 kwabben
(frontaalkwab, pariëtale kwab, temporale kwab)
• Hoger opleidingsniveau moeder → kleiner volume occipitaal kwab
• Mogelijke verklaringen: stress, meer ontstekingsreacties (College Ora Oudgenoeg)
Vroege kindertijd: hersenontwikkeling
• College Paul Leseman
o Grote groei van de witte en grijze stof in de eerste 2 jaar
o Synaptogenese & sensitieve perioden
o Groei en verval synaptische verbindingen




2

,SES, hersenontwikkeling en cognitieve prestaties
• Lage SES (armoede) en hersenfuncties (Hanson et al., 2013):
o minder sterk gespecialiseerde linker hemisfeer voor taalverwerking,
o minder efficiënt georganiseerde functionele netwerken (= communicatie tussen
hersengebieden) ,
o minder hersenactiviteit in hersengebieden die belangrijk zijn voor de
ruimtelijke waarneming en rekenvaardigheden
• Lage SES → minder volume grijze stof (zie figuur)
• Armoede → minder volume grijze stof (Hair et al., 2015)
• Bij oudere kinderen, adolescenten en volwassenen hangt SES vooral samen met taal,
executieve functies en geheugen




3

, SES en hersen structuur (Noble& Giebler, 2020)
• Positieve relaties SES en grijze stof (hersengebieden die gerelateerd zijn aan de
ontwikkeling van taal, aandacht, executieve functies, emotieregulatie, en geheugen)
o Corticale oppervlakte (stabiliteit 5 -25 jaar)
o Corticale dikte (buurt -SES) Corticaal volume (= oppervlak + dikte) (inkomen;
armoede tijdens de babytijd -> kleiner volume OFC 25 jaar later ->
gedragsproblemen )
o Volume subcorticale gebieden (langzamere groei en kleiner volume van
hippocampus, maar ook structurele verschillen in amygdala, thalamus en
striatum, hoewel minder consistent)
• Positieve relaties SES en witte stof (hersengebieden die gerelateerd zijn aan de
ontwikkeling van taal, executieve functies, en lezen)
o Hoge SES mogelijk buffer voor neurobiologische risico’s (lagere FA)




SES en hersenfunctie (Noble& Giebler, 2020)
• Hersenactiviteit in rust: positieve relaties tussen SES en functionele netwerken)

4

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jannekekeur1. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

67096 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$5.39  1x  sold
  • (0)
  Add to cart