Samenvatting artikelen en hoorcolleges - Daders ()
22 views 1 purchase
Course
Daders (21043414)
Institution
Universiteit Leiden (UL)
Samenvatting van de artikelen en hoorcolleges van het vak Daders (). Dit vak is onderdeel van de bachelor Criminologie, of kan gevolgd worden in de Minor Criminologie.
Bespreken van de theorieën doen we aan de hand van mensbeelden. We gaan op twee mensbeelden
focussen:
1. De rationele dader: homo economicus > maakt kosten-baten afweging
2. Handelt vanuit invloeden vanuit de sociale omgeving: homo sociologicus
Homo economicus: gelegenheid theorieën.
- Waarom plegen mensen criminaliteit?
o Gelegenheid maakt dader.
Gelegenheidstheorieën (RAT) komt voort uit de routines die we hebben in ons dagelijks handelen. Dit
zorgt ervoor dat bepaalde elementen bij elkaar komen en er gelegenheid ontstaat om criminaliteit te
plegen. Er is kans op crimineel gedrag als deze drie aanwezig zijn:
- Gemotiveerde dader
- Aantrekkelijk doelwit
- Afwezigheid van toezicht.
Andere manier om deze theorie weer te geven: Eck’s crime triangle.
- Handler (een persoon of aspect dat controle uit kan
oefenen op de dader): dader
- Manager: locatie
- Guardian: doelwit
De gemotiveerde dader:
- Maakt snelle beslissing op basis van de informatie
die diegene op die moment heeft.
- Snel plezier (baten), geen pijn (kosten). Hier heeft
de dader geen volledige informatie over, dus die
moet het doen met (de beperkte informatie) wat
diegene op dat moment ziet in zijn omgeving (=
bounded rationality).
De rol van gelegenheid:
- Signalen (cues) uit de directe omgeving over doelwit en toezicht
- Gelegenheid bepaalt de afweging en keuze
Hot products (bijvoorbeeld fietsen in een studentenstad) & hot spots (waar veel criminaliteit
plaatsvindt).
De rationele dader (homo economicus) voorbereidde dader! Vaak is dit type dader erg impulsief.
Ook zinloos geweld kan hiermee verklaard worden.
Homo sociologicus: theorieën.
Levensloop theorieën
,Sampson & Laub:
Typologie van daders en criminele carrières:
- Persisters (veelplegers)
- Desisters (first offenders, die wel eens iets hebben gedaan maar niet verder zijn gegaan)
- Intermittent offenders (zig zag, doen iets en dan weer niet en dan weer wel etc.)
Keerpunt (turning point) = een gebeurtenis in het leven van een dader die leidt tot een verandering in
levensomstandigheden.
Voorbeelden (Leon en Boston Billy):
- Huwelijk
- Militaire dienst
- Tuchtschool
- Werk
Verklaart het verschil in criminele carrières.
Niet elk huwelijk leidt bijvoorbeeld tot een keerpunt. Wanneer leidt een gebeurtenis tot een
verandering in levensomstandigheden?
Voorwaarden voor desistance:
(1) Afsnijden van verleden
(2) Positief effect van sociaal netwerk: toezicht en steun
(3) Verandering van en structuur in routine activiteiten
(4) Verandering van identiteit
Pas achteraf kan je vaak het keerpunt herkennen.
Culturele criminologie
Centrale vraag: wat proberen mensen te doen wanneer zij crimineel gedrag plegen en hoe beleven zij
dit?
Katz’ kritiek op criminologen:
- Focus op ‘achtergrond’ (SES, psychische problemen etc.). Het gaat om wat er op de
voorgrond gebeurt (hoe beleven mensen de criminele actie op dat moment)
- Normovertreding als instrumenteel/doelgericht of pathologisch handelen (psychopaten), niet
altijd gepland of gewild. Andere theorieën negeren dit.
Hoe ervaren daders normovertreding? (voorgrond)
- De drijfveer = morele emoties (komen voort uit je eigen moraal)
o Vernedering, rechtvaardigheid, arrogantie, spot, cynisme, wraak, eer
- Aantrekkingskracht van normovertreding:
o Kick, sensatie, trots, eerherstel, zelfbevestiging e.d.
Verwarrende naam:
- ‘Cultuur’: lees als normen en waarden
- Iemand krijgt een kick van het overtreden van normen en afhankelijk van je omgeving
(cultuur, land etc.) zijn die normen en waarden verschillend (dus of iets grensoverschrijdend
is of niet verschilt ook).
,3 verschillende theorieën behandelt. Wat zijn de verschillen en overeenkomsten?
Persoon van de dader: verschillen en overeenkomsten in
- Mensbeeld
- Gewoon of bijzonder
- Eigen keuze
Welk mensbeeld is nu waarheid?
Het ligt aan de situatie, omstandigheden en personen welk mensbeeld erbij past.
1. Mensbeelden:
, 2. Daders: gewoon of bijzonder?
Gelegenheidstheorieën:
- alledaagse routines
- criminaliteit is niets bijzonders
- daders zijn normale mensen
Levensloopcriminologie:
- chaotisch en disfunctioneel leven
- marginale positie in samenleving
- afwijkend van de norm
Culturele criminologie:
- sensatiezucht zit in de menselijke aard
- dus daders zijn niet per se bijzonder
- maar: criminele daden zijn geen ‘routineuze’ handelingen
Voorspellende waarde: potentiele dader
Culturele criminologie: gaat om voorgrond, daar kan je niet beleid op inspelen. Minder geschikt om te
vertalen naar beleid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bentekoopmans. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.28. You're not tied to anything after your purchase.
