Strafprocesrecht – HC 2: bijzondere
opsporingsmethoden
wettelijke regulering van opsporingsbevoegdheden
Opsporingsmethoden
Zeer divers, o.a.
• Verhoor verdachte
• Verhoor getuigen
• Onderzoek door deskundigen, bv. forensisch DNA-onderzoek
• Gebruik van foto’s, camerabeelden
• Vingerafdrukken
• Confrontatie
• …
Opsporingsmethoden: wettelijke grondslag
Art. 1 Sv:
“Strafvordering heeft alleen plaats op de wijze bij de wet voorzien”
Maar… niet alle opsporingsmethoden expliciet bij wet geregeld
Alleen opsporingsmethoden die een meer dan beperkte inbreuk maken op grond of
mensenrechten, een precieze wettelijke grondslag vereisen (zoals privacy)
Als er geen sprake is van meer dan een beperkte inbreuk algemene grondslag
Algemene grondslag (taakstelling)
Art. 3 Politiewet:
‘De politie heeft tot taak in ondergeschiktheid aan het bevoegd gezag en in
overeenstemming met de geldende rechtsregels te zorgen voor de daadwerkelijke
handhaving van de rechtsorde en het verlenen van hulp aan hen die deze behoeven’ (zie ook
art. 141 Sv)
Is sprake van een meer dan beperkte inbreuk maakt op grond-of mensenrechten, zoals het
recht op de persoonlijke levenssfeer (art. 8 EVRM & 10 GW)? Dan een meer precieze
wettelijke grondslag nodig.
HR 19 januari 2021 (Observatie): expliciete wettelijke grondslag nodig ‘als die observaties
geschikt zijn om een min of meer compleet beeld te verkrijgen van bepaalde aspecten van
het persoonlijk leven van de betrokkene. Dit hangt mede af van de plaats waar de
observaties plaatsvinden, de duur, intensiteit en frequentie ervan, en het eventuele gebruik
van technische hulpmiddelen.’ = bij stelselmatige observaties
, Strafprocesrecht en de balans
Bevoegdheden en Waarborgen
Instrumentaliteit en Rechtsbescherming
Bijzondere opsporingsbevoegdheden
Plaatsbepaling
Opsporingsbevoegdheden: de bevoegdheden die autoriteiten tot hun beschikking hebben
met betrekking tot het onderzoek (breed begrip) (132a Sv)
Dwangmiddelen: rechtstreeks inbreuk op rechten en vrijheden van personen (subcategorie
van opsporingsbevoegdheden) vinden in het geheim plaats
Bijzondere opsporingsbevoegdheden: aantal bevoegdheden die vaak worden ingezet bij
zwaardere criminaliteit maken forse inbreuk op grondrechten
Bijzondere opsporingsbevoegdheden hebben altijd deze elementen, omdat het een inbreuk
is op mensenrechten:
- Wettelijke grondslag
- Controle
Historie
In Sv (Titel IVA-VD) gevoegd door de Wet Bijzondere Opsporingsbevoegdheden (2000)
*IRT-affaire – gebrek aan juridische normering van politie en justitie – grote risico’s
voor integriteit van opsporing zelf
*later verruimd (o.a. terrorisme en Wet Computercriminaliteit II en III) – steeds
expliciet vastleggen wat er is gedaan en hoe voor extra transparantie
Enkele bijzondere opsporingsbevoegdheden
Onder meer (maar niet beperkt tot):
• Stelselmatige observatie (art. 126g, 126o en 126zd Sv)
• Opnemen vertrouwelijke communicatie via aanbieder dienst (o.a. 126m, 126t en
126zg Sv) (telefoontap)
• Onderzoek op afstand in een geautomatiseerd werk (‘hacken’) (126nba, 126uba en
126zpa Sv)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rechtsgeleerdheidUVT. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.61. You're not tied to anything after your purchase.