Summary
Samenvatting Lbv thema 17; waar of niet waar
- Course
- Level
- Book
Goede samenvating over thema 17. Ook de bronnen zijn kort samengevat. Voor vragen stuur gerust een berichtje ;)
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
jaravries
Reviews received
Content preview
Thema 17 waar of niet§17.1 Vast en zeker
Bij een ongeluk zijn er vaak meerdere getuigen, toch hebben ze na afloop niet helemaal
hetzelfde verhaal. Hoe kan dat? En hoe kunnen we dan de waarheid achterhalen?
In de buik hoort een baby al geluiden om hem heen, als de baby dan geboren wordt
herkend deze bepaalde stemmen of muziek. Zo raakt hij ook vertrouwd met de geur van zijn
moeder en geeft dat een gevoel van veiligheid. Na een paar maanden kunnen ze ook scherp
zien. Dan krijgen ze ook door dat iets uit het beeld kan verdwijnen, eerst zorgt dat voor
paniek. Maar later weten ze dat het ding of de persoon niet gelijk helemaal weg is en weer
terugkomt. We leren ook dat we niet altijd op onze waarnemingen kunnen vertrouwen,
soms is de werkelijkheid anders.
Bron 1, rode sportwagen: Verpleegkundige Elise moest een overdracht oefenen. Het verhaal
veranderde al snel van een aanrijding naar een aanrijding met een rode sportwagen.
Bron 2, boom in het bos: De filosoof George Berkeley beschrijft dat voor de zintuigen alleen
iets bestaat dat waargenomen wordt. Bomen in een bos bestaat alleen als iemand ze
waarneemt. Een boom die omvalt zonder getuige, maakt geen geluid, volgens Berkeley. Hij
beweerde: 'Esse est percipi' = zijn is waargenomen worden. Er zit wel iets in wat hoe kan je
iets bewijzen als niemand het heeft waargenomen? Zijn ideeën zijn aanleiding om verder na
te denken over de niet-waargenomen wereld. Bijvoorbeeld door Schrödinger.
Bron 3, voortschrijdend inzicht: De filosoof Ludwig Wittgenstein heeft geschreven over de
veranderde waarneming die op kan treden bij het bekijken van hetzelfde beeld. Als je iets
voor de tweede keer ziet kan je aan iets anders denken dan je daadwerkelijk ziet en het lukt
je niet meer dat beeld van de eerste keer te zien.
Bron 4, donkere materie: natuurkundige Erik Verlinde publiceerde een alternatieve theorie
over de zwaartekracht. Volgens hem is het een bijwerking van een onderliggend
verschijnsel, het is een verandering van 'informatiebrokjes'.
Aristoteles: 'waar is: van iets dat zo is, te zeggen dat het zo is, en van iets dat niet zo is, te
zeggen dat het niets zo is.' De correspondentietheorie is dat de waarheid bestaat uit de
overeenstemming tussen verstand en feitelijke werkelijkheid.
Als je informatie wilt over een onderwerp of iets wilt weten wat er in de wereld gebeurt,
kun je dat probleemloos vinden op het internet. Maar veel mensen lezen niet alle informatie
en volgen alleen bepaalde mensen op sociale media, daardoor krijgen ze de informatie
alleen vanuit het perspectief van die persoon. Een filter-bubble stemt websites en
zoekmachines af op je eerdere online zoekgedrag. Op het nieuws worden ook vaak beelden
gebruikt, maar deze kunnen gemanipuleerd zijn zodat het anders lijkt dan het in
werkelijkheid is. In een dictatuur is het vrijwel onmogelijk feiten te controleren. Maar ook in
een democratie worden soms meningen als feiten gepresenteerd.
Bron 5, de leugen regeert: in 2016 werd Donald Trump president van de VS. Het is
verbazingwekkend hoeveel leugens deze man verteld, hij kijkt totaal niet naar feiten.
, Bron 6, communis opinio (de gemeenschappelijke mening): het begrip komt oorspronkelijk
uit de rechtspraak, maar word nu vaak gebruikt als 'de publieke opinie'. Sommige mensen
verwarren dit met feiten, als veel mensen het er mee eens zijn betekent niet dat het zo is.
Bron 7, contigentietheorie: wetenschapsfilosoof Richard Rorty stelt dat er geen absolute
waarheid is. Volgens hem zijn alle ideeën en theorieën het product van toevallige
historische omstandigheden. De waarheid is volgens hem 'iets dat gemaakt wordt'. Alles is
afhankelijk van de taal waarin het gegoten wordt, hoe die wordt verstaan en de
machtsverhouding op enig moment.
Veel mensen gingen uit van een 'absolute waarheid', voor gelovige berustte deze waarheid
bij God. Door wettenschappelijk onderzoek kreeg men steeds meer inzichten in bepaalde
facetten en kwam er een verschuiving naar relativisme. Mensen kwamen erachter dat alles
te begrijpen en te verklaren is. Maar door de WOII en communisme kwamen mensen
erachter dat die 'grote verhalen' leidden tot geweld. Dus bleek alles de eigen overtuiging.
Eerst geloofde iedereen dat alles uit de bijbel, van kaft tot kaft, van God gegeven was. Maar
vanaf de 18e eeuw kwamen daar de eerste twijfels bij. Door historisch-kritisch
bijbelonderzoek, kwam men erachter dat de bijbel door meerdere mensen was geschreven
door de eeuwen heen. Maar zitten er dan geen fouten in? En zijn het niet gewoon
metaforen? Vandaag de dag zijn er nog steeds veel gelovige die dit anders opvatten. Ook
onder moslims is het de vraag wat er klopt uit de Koran. Maar de meeste moslims geloven
dat Mohammed de woorden rechtstreeks van Allah heeft ontvangen. Eigenlijk moet dat ook
wel want Mohammed was een analfabeet, dus had de Koran nooit zelf kunnen schrijven.
Het onderzoek naar de Koran gaat wel gepaard met veel ketterij en weerstand.
§17.2 De waarheid spreken
Bij de journalistiek geldt het principe van hoor en wederhoor. Ze moeten altijd beide
partijen van een conflict horen. Maar de vraag is dan wel waar ligt de waarheid? In het
midden? In de rechtszaal moet je de waarheid spreken als je onder ede staat, anders pleeg
je meineed. Juridisch is iets een feit als 2 getuigen hetzelfde zeggen. Iedereen vertelt wel
een beetje zijn of haar eigen waarheid.
Door de halve waarheid te vertellen, kan een verhaal ineens heel anders zijn. Soms is een
halve waarheid nog erger dan een leugen. Bij een politie-onderzoek kan soms 'tunnelvisie'
ontstaat, dat komt van vliegeniers die ook letterlijk door een tunnel kijken. Soms gaan ze er
gewoon echt vanuit dat een persoon de dader is. Tegenwoordig wordt hier beter opgelet.
Bron 8, red team: bij de Amerikaanse tv-serie the Newsroom gaat het over hoe het gaat op
een nieuwsredactie. Daar is een white team die informatie verzamelt en het onderwerp
helemaal gaat uitzoeken. Dan gaan zij naar het red team, die de informatie kritisch
beoordeeld en de onjuiste bewijzen eruit haalt.
Bron 9, red team faalt: uiteindelijk faalde het red team toch bij een nieuwsonderwerp. Dit
kwam omdat een medewerker een geluidsfragment had gemanipuleerd omdat hij er zo in
geloofde. Ook waren de geïnterviewde personen niet betrouwbaar. Dus hoe goed ze ook
hun best doen, soms gaat het alsnog fout.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jaravries. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.29. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
49497 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now