Samenvatting Taal & Didactiek. Spelling - Kennis basis Nederlands
9 views 0 purchase
Course
Kennis basis Nederlands
Institution
Hogeschool Windesheim (HW)
Book
Taal & didactiek - Spelling
Deze samenvatting is een combinatie van meerdere bronnen. Hierin worden alle belangrijke aspecten van Nederlands 4: spelling behandeld. Voor Nederlands 4 heb je ook de kennis van Nederlands 1, 2 en 3 nodig. Leer dat dus eerst. In mijn samenvatting zul je ook een aantal begrippen tegenkomen van 1, 2...
Nederlands spelling 4 samenvatting
Leyla Yildirim, klas 1B
Schriftsystemen
1. Alfabetisch schriftsysteem: Nederlandse taal, letters
Spraakklanken weergegeven door letters
2. Pictografisch schriftsysteem: pictogrammen, tekeningen en afbeeldingen.
- Verkeersborden
3. Logografisch schriftsysteem: plaatje om woord weer te geven
Chinees schrift
Alfabetisch schriftsysteem
Niet elke spraakklank correspondeert met een aparte letter. Men gebruikt daarom de termen foneem en
grafeem.
Foneem: een spraakklanken die betekenisverschil tussen klankgroepen veroorzaakt
Grafeem: een letter of een letter combinatie
Ieder foneem name wordt door een apart grafeem weergegeven.
Principe in Nederland:
34 fonemen -> klanken
36 grafemen -> letters of lettercombinaties
Problemen:
Herkennen van fonemen is lastig
We moeten letters combineren om fonemen weer te geven
Koppeling tussen foneem en grafeem is niet eenduidig. Voor een foneem zijn soms meerdere
grafemen te gebruiken.
Fonemen kunnen worden verdeeld in:
Lange klinkers: aa/ee/oo/uu
Korte klinkers: a/e/o/u/i
Tweetekenklinkers: au (ou), ij (ei), ui
- Andere naam: Tweeklanken
Medeklinkers: b, c, d, f etc.
Vier hoofdregels (principes) Nederlandse spellingssysteem :
1. Fonologisch principe: klanken
Voor elke spraakklank een aparte letter of lettercombinatie
Ieder foneem krijgt een grafeem
Ieder grafeem staat voor 1 foneem
Klankzuivere woorden: kat, vaas, struik
Basisprincipe van het Nederlands
- Als we kinderen leren spellen moeten ze eerst het fonologische deel onder de knie
hebben
Moeilijkheden: uitzonderingen vaak gekoppeld aan andere spellingsregels
2. Morfologisch principe: vorm van het woord, meervoud, enkelvoud, d/t?
, Als we bij spelling uitgaan van de vorm in plaats van de klank dan spreken we van het morfologisch
principe. Het wordt ook wel het beginsel van de vorm overeenkomst genoemd.
Woorden zijn vaak opgebouwd uit kleinere elementen die elk een eigen betekenis hebben ->
morfemen.
- Gebonden morfemen: on-, be-, ver-, -ig -heid
- Vrije morfemen: Fiets, bel, deur, tas
Regel van gelijkvormigheid:
Een woord of achtervoegsel steeds op dezelfde manier schrijven
Vergelijken hoe het morfeem in een ander woord klinkt
- Hond – honden (je hoort /d/ duidelijk in meervoud)
- Atje au en otje ou
Regel van overeenkomst:
Dezelfde manier gevormd en op dezelfde manier geschreven
Opbouw van een woord wordt in de spelling duidelijk
- Hij vindt, want het is ook hij werkt
- Stationsstraat want Het is ook Stationsplein.
Moeilijkheden:
- Kinderen vinden dit lastig Omdat ze gewend zijn te horen wat ze schrijven nu moeten ze dat in
bepaalde gevallen weer loslaten om een regel toe te passen.
3. Etymologisch: leenwoorden
Geschiedenis en herkomst van een woord zijn bepalend voor de schrijfwijze.
- De vroegere vorm van de schrijfwijze van het woord bepaalt
- Herkomst van een woord is belangrijk
- Dit geldt ook voor leenwoorden
Betekenis van een woord bepaalt de spelling:
- De wei en wij
- Rauw en rouw
4. Syllabisch principe: bakker jager woorden
Gebaseerd op klankstukken die de spreker als 1 groep gebruikt
Anders dan lettergreep, lettergreep is visuele verdeling -> zie je -> bak – ker – tje (bakkertje)
Syllabe: klankgroep -> hoor je -> ba – kur – tju (bakkertje)
Verenkelingsregel: als klankstuk eindigt op lange klank dan schrijven we een korte klank
- Apen -> aa -> a
Verdubbelingsregel: als klankstuk eindigt op korte klank wordt medeklinker die erop volgt
verdubbeld
- Mappen -> /a/ -> pp
Moeilijkheden: Kinderen vinden deze regels heel lastig, gaan op hun gehoor af normaliter. Moeten
verschillende handelingen verrichten:
- Woord verdelen in klankstukken
- Spraakklanken kunnen herkennen als een korte of lange klinker
- Regel toepassen
Mentale lexicon
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller l.v.1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
