Summary
Samenvatting Uitwerking leerdoelen tijdvak 9 + 10
- Course
- Institution
Uitwerking van de leerdoelen van tijdvak 9 en 10.
[Show more]
Seller
Follow
ivdBroek
Reviews received
Content preview
College 1: Een college over een wereld die worstelde met moderniteitDoel:
- Je kunt het ontstaan en einde van de periode 1880 tot 1914 (belle epoque & fin de siècle) verklaren
aan de hand van zes ontwikkelingen.
Antwoord:
De periode van 1880 tot 1914 wordt vaak omschreven als de Belle Époque (Mooie Tijd; welvaart,
optimisme) in Frankrijk en de Fin de Siècle (Einde van de Eeuw; angst, decadentisme, Weltschmerz)
in de rest van Europa. Er waren verschillende ontwikkelingen die het ontstaan en einde van deze
periode hebben beïnvloed. Hieronder vind je zes van deze ontwikkelingen:
1. Technologische vooruitgang: De periode van 1880 tot 1914 was een tijd van snelle
technologische vooruitgang, met uitvindingen zoals de auto, het vliegtuig, de telefoon, en de
film. Deze nieuwe technologieën leidden tot een toename van de productie, efficiëntie en
mobiliteit, waardoor mensen in staat waren om nieuwe vormen van werk en vrije tijd te
verkennen.
2. Groeiende welvaart: Door de groeiende technologische vooruitgang ontstond er ook een
economische groei. Dit leidde tot meer welvaart en een toename van de middenklasse.
Hierdoor ontstond er meer vraag naar luxegoederen en diensten, zoals kunst, mode, reizen
en entertainment.
3. Veranderingen in de samenleving: De periode van 1880 tot 1914 was een tijd van verandering
in de samenleving. Er waren verschuivingen in genderrollen, met een grotere nadruk op
vrouwelijke emancipatie. Er was ook een grotere nadruk op individualisme en de verheerlijking
van de persoonlijkheid. Deze veranderingen zorgden voor een nieuwe benadering van kunst,
cultuur en politiek.
4. Opkomst van de massamedia: De opkomst van de massamedia, zoals kranten, tijdschriften
en films, maakte het mogelijk om ideeën, cultuur en entertainment te verspreiden naar een
groter publiek dan ooit tevoren. Hierdoor ontstond er een gemeenschappelijke cultuur die zich
uitstrekte over grenzen en klassen heen.
5. Politieke instabiliteit: De periode van 1880 tot 1914 was ook een tijd van politieke instabiliteit.
Er waren verschillende internationale conflicten, zoals de Boerenoorlog en de Eerste
Balkanoorlog, en nationalistische bewegingen begonnen op te komen. Dit leidde tot
spanningen tussen landen en uiteindelijk tot de Eerste Wereldoorlog.
6. Einde van de periode: De periode van 1880 tot 1914 eindigde abrupt met het uitbreken van de
Eerste Wereldoorlog in 1914. Dit betekende het einde van de Belle Époque en de Fin de
Siècle, en het begin van een nieuw tijdperk van politieke en sociale onrust.
Deze zes ontwikkelingen hebben allemaal bijgedragen aan het ontstaan en einde van de periode van
1880 tot 1914. Het was een tijd van snelle veranderingen en nieuwe ontdekkingen, maar ook van
politieke instabiliteit en onzekerheid.
Bella Époque (Mooie Tijd)
- Periode van ongeveer 30 jaar in Europa, die eindigde met het uitbreken van WOI.
- Kenmerken:
1. Welvaart
2. Optimisme
Fin de Siècle (Einde van de Eeuw)
- Definitie: De Fin de Siècle was een periode in Europa die plaatsvond aan het einde van de
19e eeuw en het begin van de 20e eeuw, ongeveer tussen 1880 en 1914. De exacte data van
de Fin de Siècle zijn niet vastgelegd, omdat het niet om een vastomlijnde historische periode
gaat, maar om een cultuurhistorische en artistieke stroming. De Fin de Siècle wordt vaak
gezien als een overgangsperiode tussen de Belle Époque en de moderniteit.
- Kenmerken:
1. Angst
2. Decadentisme: Decadentisme is een literaire en artistieke beweging die ontstond in Europa
, in de late 19e eeuw, vooral tussen 1880 en 1914. Het wordt gekenmerkt door een obsessie
met het verval en de decadentie van de moderne samenleving. Decadentisme was vooral
populair in Frankrijk, maar had ook invloed op kunstenaars en schrijvers in andere Europese
landen, zoals Engeland en België. Decadentisme was een reactie op de vooruitgang van de
moderniteit en de industrialisering.
3. Weltschmerz (Wereldpijn): Weltschmerz is een term die vaak wordt gebruikt om een gevoel
van melancholie en teleurstelling te beschrijven dat voortkomt uit het besef van de
onvolmaaktheid van de wereld. Het werd gezien als een reactie op de industrialisatie en de
modernisering van de samenleving, die vaak werden geassocieerd met de ondergang van
traditionele waarden en een gevoel van verlies.
4. Escapisme: is een psychologisch fenomeen waarbij een persoon de realiteit ontvlucht door
zich te richten op fantasiewerelden, fictieve verhalen, hobby’s of andere activiteiten die hen
helpen te ontsnappen aan de dagelijkse stress en problemen. Het kan worden gezien als een
manier om te ontsnappen aan de realiteit en de emoties die daarbij horen.
College 2: Russische Revolutie
Doel:
Aan het einde van dit college is de student in staat om;
- De internationale, sociaaleconomische & politieke omstandigheden te beschrijven die ten grondslag
lagen aan de val van het Rusland van de Tsaar in 1917.
- Te beargumenteren welke gebeurtenissen als katalysator hebben gefungeerd in de Russische
Revolutie.
- Uit te leggen welke problemen Marx had met het kapitalisme.
- Uit te leggen wat we bedoelen met historisch materialisme
De val van het Rusland van de Tsaar in 1917 werd beïnvloed door een combinatie van
internationale, sociaaleconomische en politieke omstandigheden. Enkele belangrijke
factoren waren:
1. Internationale omstandigheden:
- Eerste Wereldoorlog: Rusland was betrokken bij de Eerste Wereldoorlog en de
oorlogsinspanningen veroorzaakten enorme economische ontberingen en verliezen. Dit leidde tot
groeiende ontevredenheid onder de bevolking.
- Russische nederlagen en verliezen: Rusland leed zware nederlagen in de oorlog, met grote
verliezen aan mensenlevens en gebieden. Dit ondermijnde het vertrouwen in de tsaar en zijn
regering.
2. Sociaaleconomische omstandigheden:
- Sociale ongelijkheid: Rusland had een sterk hiërarchische samenleving met grote sociale
ongelijkheid. De adel en de geprivilegieerde klasse profiteerden van de rijkdom, terwijl de
overgrote meerderheid van de bevolking, voornamelijk boeren en arbeiders, in armoede leefde.
- Economische crisis: Rusland kampte met economische problemen, waaronder voedseltekorten,
inflatie en stijgende prijzen. De bevolking leed onder de slechte levensomstandigheden en
economische ontberingen.
3. Politieke omstandigheden:
- Autocratisch regime: Onder de tsaar was Rusland een autocratie met beperkte politieke vrijheid.
De tsaar en zijn regering stonden bekend om hun onderdrukking van politieke oppositie en
censuur.
- Onvrede en protesten: De ontevredenheid onder de bevolking groeide als gevolg van de
economische crisis, sociale ongelijkheid en het autoritaire regime. Dit leidde tot massaprotesten,
stakingen en demonstraties tegen de tsaar en zijn regering.
- De combinatie van deze factoren creëerde een klimaat van sociale onrust en ontevredenheid,
waardoor de val van het Rusland van de Tsaar in 1917 mogelijk werd gemaakt. Het resulteerde
uiteindelijk in de Februarirevolutie, waarbij de tsaar werd afgezet, en later in de Oktoberrevolutie,
waarbij de Bolsjewieken aan de macht kwamen en een nieuwe socialistische regering vestigden.
, Verschillende gebeurtenissen fungeerden als katalysator in de Russische Revolutie van
1917. Enkele belangrijke gebeurtenissen zijn:
1. Februarirevolutie van 1917: Deze revolutie begon met massaprotesten en stakingen die
gericht waren tegen de voortdurende economische crisis, voedseltekorten en de hoge
verliezen van Rusland tijdens de Eerste Wereldoorlog. De protesten verspreidden zich snel en
leidden tot groeiende ontevredenheid over het autocratische regime van de tsaar. Uiteindelijk
resulteerde dit in de afzetting van tsaar Nicolaas II en de oprichting van een voorlopige
regering.
2. Oprichting van de Sovjets: Na de Februarirevolutie ontstonden er sovjets, raden van
arbeiders, soldaten en boeren, die als basis dienden voor revolutionaire actie en de
organisatie van de massa's. De sovjets waren belangrijke politieke spelers en
vertegenwoordigden de belangen van de arbeidersklasse en andere onderdrukte groepen.
3. Oktoberrevolutie van 1917: De Oktoberrevolutie, geleid door de Bolsjewistische Partij onder
leiding van Vladimir Lenin, was een cruciale gebeurtenis in de Russische Revolutie. Op 25
oktober (volgens de Juliaanse kalender, of 7 november volgens de Gregoriaanse kalender)
namen de Bolsjewieken de macht over door het bestormen van het Winterpaleis en het
omverwerpen van de voorlopige regering. Dit leidde tot de oprichting van een socialistische
regering onder leiding van de Bolsjewieken.
4. Burgeroorlog: Na de Oktoberrevolutie ontstond er een gewapend conflict tussen verschillende
politieke groeperingen, waaronder de Bolsjewieken, de Witten (een alliantie van
tegenrevolutionaire krachten) en andere onafhankelijke facties. De burgeroorlog duurde van
1918 tot 1922 en had een aanzienlijke invloed op de loop van de revolutie en de uiteindelijke
consolidatie van de Bolsjewistische macht.
Deze gebeurtenissen, samen met andere factoren zoals de impact van de Eerste Wereldoorlog,
de groeiende ontevredenheid onder de bevolking, de opkomst van politieke partijen en
revolutionaire bewegingen, en de rol van belangrijke figuren zoals Lenin en Trotski, hebben de
Russische Revolutie versneld en een ingrijpende verandering teweeggebracht in de politieke en
sociale structuur van Rusland.
Karl Marx had verschillende problemen met het kapitalisme, die voortkwamen uit zijn
analyse van de economie en de sociale verhoudingen binnen het kapitalistische systeem.
Enkele belangrijke problemen die Marx identificeerde, zijn:
1. Ongelijkheid en uitbuiting: Marx bekritiseerde het kapitalisme vanwege de inherente
ongelijkheid die erin bestaat. Volgens Marx is het kapitalisme gebaseerd op de uitbuiting van
de arbeidersklasse door de kapitalistische klasse. Hij betoogde dat de arbeiders hun
arbeidskracht verkopen aan de kapitalisten in ruil voor een loon, maar dat de kapitalisten een
deel van de geproduceerde waarde als winst toe-eigenen, waardoor er een ongelijke
verdeling van rijkdom ontstaat.
2. Vervreemding van arbeid: Marx benadrukte dat het kapitalisme de arbeiders vervreemdt van
hun eigen arbeid en de producten die ze voortbrengen. Onder het kapitalisme worden
arbeiders gedwongen om repetitieve en vervreemdende taken uit te voeren, waarbij ze geen
controle hebben over het productieproces en geen voldoening halen uit hun werk. Dit leidt
volgens Marx tot geestelijke en emotionele vervreemding van het werk zelf.
3. Cyclische crisissen: Marx wees op de inherente instabiliteit van het kapitalistische systeem en
de tendens tot periodieke crisissen en recessies. Hij legde uit dat deze crisissen voortkomen
uit de tegenstrijdigheden van het kapitalistische productieproces, zoals overproductie en de
neiging tot over accumulatie van kapitaal. Deze crisissen hebben volgens Marx destructieve
gevolgen voor de economie en leiden tot werkloosheid, armoede en sociale onrust.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ivdBroek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now