College aantekeningen Grondslagen van de Klinische Psychologie
1 view 0 purchase
Course
Grondslagen van de Klinische Psychologie
Institution
Universiteit Utrecht (UU)
In deze samenvatting zitten de volledige aantekeningen van alle colleges van het vak Grondslagen van de Klinische Psychologie aan de UU. Het is geschreven in het Nederlands, behalve college 2 omdat deze gegeven werd in het Engels. Het is gebaseerd op de colleges uit 2023.
- Chronische ziekten en psychische ziekten werden goed opgevangen. Verblijf
in tempels; verzorging, massages, ontspannende muziek.
- Geestesziekten kun je met muziek tot bedaren brengen: hedendaagse muziek
therapie.
Hippocrates:
- Vader van de westerse geneeskunde
- Legde het verband tussen lichamelijk en geestelijk functioneren
- Besef geestesziekte is ziekte van de hersens
- Zoeken naar wetenschappelijke verklaring ziekten en niet magische
verklaringen
- Erkent belang bijdrage interpersoonlijke interacties aan ontwikkelen
psychische problematiek.
- Hygiëne belangrijk, eetgewoonten, frisse lucht.
- Balans lichaamssappen; bloed, gal
- Therapie: aderlaten en overgeven
- Epilepsie is een lichamelijk fenomeen, geen straf
- Kwam met aspirine
Plato:
- Stichter Atheense academie
- Omgeving speelt een rol in onaangepast gedrag
- Belang rede (later CGT) en belang fantasie/ dromen (later psychoanalyse)
2. Middeleeuwen: gregoriaanse muziek; muziek tijdens de kerkdienst
(eenstemmigheid)
- Bovennatuurlijke verklaringen: bizar gedrag werd gezien als het werk van een
duivel of een heks -> exorcisme, kruis boven het hoofd, heksenverbranding,
slangenkuil
- Natuurlijke verklaring ‘gek zijn’ is een natuurlijk fenomeen veroorzaakt door
stress. -> rust, recreatie, ontspannen.
- De maan en de sterren hebben een effect op psychisch functioneren ->
astrologie. Paracelsus: beweging maan en sterren is van invloed op
psychisch functioneren; zwaartekracht -> lichaamsvloeistof -> psychische
ziekte.
Opvanghuizen in de middeleeuwen -> soort gevangenis voor mensen die
men weg wilde hebben uit de maatschappij. Geen therapeutisch doel of
vooruitzicht.
, Herhaling van de geschiedenis; middeleeuwen versus tweede wereld oorlog.
3. Eind 18e/ 19e eeuw:
- Psychosociale benadering
- Behandeling in setting die normale interactie aanmoedigt.
- Principe gaat terug naar de oudheid -> de opvang in tempels.
- Grondlegger is Philippe Pinel
- Pinel beoogde niet fysieke- niet medische behandeling maar morele/
psychologische behandeling
- Einde aderlaten en purgeren
- Patiënten werden bevrijd van hun ketenen.
Inzet Dorothea Dix:
- Wilde iedereen die zorg nodig had hierin voorzien -> meer aanbod maar nog
meer vraag.
- Kleinschaligheid was niet waar te maken
Biologische invloed werd groter.
Toename interesse in biologie:
- Door ontdekking aard Syfilis, namelijk bacterieel (hierbij komt ook vaak
psychose voor, maar behandelbaar met penicilline kuur).
- Er moet gezocht worden naar de biologische aard die psychische ziekten
hebben. Dit werd naar voren gebracht door de ontdekking van Syfilis en de
oorzaak.
- John Grey: oorzaak psychisch probleem is altijd lichamelijk. Rust, ruimte en
goede ventilatie nodig.
- 1935-1955: frontale lobotomie.
19e eeuw: naast morele therapie en biologische verklaringen ook psychoanalyse (Freud):
- Id (onlogisch, plezierprincipe), ego (bemiddelaar), superego (morele principe).
- Afwijkingen in de afweging tussen plezierprincipe en moreelprincipe uiten in
psychische stoornissen -> opvoeding is hierbij belangrijk.
4. 20e eeuw:
- Invloed psychoanalyse nog groot
- Behavioral model = gedragsmodel, sociaal leermodel -> Pavlov’s
conditioneren. Conditioneren ligt ten grondslag aan psychische problemen.
Mary Cover Jones (moeder gedragstherapie) -> eerste fobietherapie (little
Albert experiment)
- Aandacht voor classificatie psychische problemen -> begon met Kraepelin. Hij
maakte onderscheid tussen verschillende psychische stoornissen op grond
van beloop, leeftijd aanvang, oorzaak en symptomen -> leidde naar DSM.
- Biologische therapie: Willibrordusstichting Heiloo -> badtherapie,
insulinecomakuur, medicatie, therapeutische castratie
Ook eerste effectieve medicatie psychotische- en angststoornis.
Medicatie is vaak niet alleen een oplossing.
, 5. ’60 en ’70: antipsychiatrie en dehospitalisatie:
- Je moet mensen niet behandelen met medicatie en het is geen hersenziekte:
die mensen zijn niet ziek, de maatschappij is ziek.
- Drang om onder autoriteit uit te komen
- Afstand behandelaar en patiënt wordt kleiner
- Minder behandeling, meer begeleiding
- Geen medicatie maar ‘therapie door middel van praten’.
- Kritiek tegen komst Herman van Praag hoogleraar biologische psychiatrie
Utrecht.
- Amstelland -> kleine, anti-biologische behandelinstelling.
Verdienste antipsychiatrie: doorbreken oude gezagsverhoudingen, multidisciplinair
samengestelde behandelteams, aandacht bejegening patiënt, belangstelling psychotherapie
nam toe.
6. 21e eeuw:
- Criteria volgens DSM 5: psychisch disfunctioneel leven, klinisch significant
lijden, atypisch gedrag binnen een cultuur.
- Multi-dimensioneel perspectief; biologisch (genen, neurotransmitters), gender,
sociale omgeving.
Kritiek op ons systeem (DSM classificatie):
1. Te grote nadruk op belang biologie. Jim van Os; schizofrenie is geen
hersenziekte en geen genetisch bepaalde ziekte.
2. Roep om onderzoek naar losse symptomen in plaats van naar clusters.
Bijvoorbeeld alleen onderzoek naar stemmen horen.
Toekomst: netwerkbenaderingen van symptomen.
- Big data; toegang tot grote data bestanden -> bottom-up denken door middel
van statistische analyses.
- Virtual Reality behandelingen.
College 2: nut en noodzaak van theorie.
Theorie: interpersoonlijke interacties dragen bij aan psychische ziektes -> opvang in tempels
etc.
Veel perspectieven: welke is juist? -> in de loop van de tijd worden theorieën achterhaald.
-> Effectonderzoek laat zien welke behandeling werkt door middel van trial and error. Nu is
de vraag -> is er nog een theorie nodig?
Waarom theorie? het achterhalen van de waarheid.
- Perfecte theorie: theorie = waarheid
- Waarnemingen zijn alleen niet perfect
- Bias in de interpretatie van waarnemingen; availability bias/ confirmation bias.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller clairesevereijns. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.49. You're not tied to anything after your purchase.
