Class notes
College aantekeningen Communicatietheorie (822103-B-6)
- Course
- Institution
Dit document bevat de aantekeningen van alle colleges uit het studiejaar van het vak Communicatietheorie.
[Show more]
Seller
Follow
KHnx
Reviews received
Content preview
Proces Definitie DeelgebiedenZender Sociaal Interpersoonlijk
Boodschap Proces Relationeel
Kanaal Symbolen Reclame/Retorisch
Ontvanger Betekenis Media
Ruis Omgeving Maatschappij
Feedback Invloed Groeps/Cultureel
Introductie (01/02/2023)
Thema 1: Introductie in de communicatie
- Films: spraak, non-verbaal, briefjes, verwijzingen (hartjes/Parijs), geschreven briefjes
- Kernvragen: op welke manier communiceren, met welke doelen, wat zijn de communicatiethema’s,
wat probeert het te bereiken
-> Feedback is NIET altijd direct: kijkcijfers, omzet, etc.
Wat is communicatie?
- Proces: zender, boodschap, kanaal, ontvanger, ruis, feedback
- Definitie: sociaal, proces, symbolen, betekenis, omgeving, invloed/beïnvloeding
- Deelgebieden: interpersoonlijk, relationeel, reclame/retorisch, media, maatschappij, groeps/cultuur
-> Een sociaal proces waarin individuen employ symbolen te bewerkstelligen en interpreteren van
betekenis in hun omgeving
Definities van communicatie
- Sociaal: wanneer er sprake is van interactie tussen twee of meer mensen. Kan ook via een medium,
zoals een tv of sociale media. Dit is een grijs gebied, denk aan robots etc.
Zender(s)
Weinig Veel
Ontvanger(s) Weinig 1-op-1 Blog
Veel TV Instagram
Bordewijk &Van Kaam (1968)
Controle over
informatie
Centraal (geen controle) Individueel (veel controle)
Controle over Centraal Allocutie (TV) Registratie (Bibliotheek,
tijd/plaats (geen controle) passpoort aanvragen)
Individueel Consultatie (Krant) Conversatie (1-op-1 gesprek,
(veel controle) informatie Googlen)
- Proces: een continue proces als een Helix. Communicatie heeft geen definieerbaar begin en einde,
het is dynamisch en complex, het wordt beïnvloed door ervaringen in het verleden, het is cumulatief,
het is continu aan verandering onderhevig, het is individueel/cultuur/tijdsbeeld bepaald/afhankelijk.
- Symbolen: een arbitrair label (random/toevallig) gegeven aan een fenomeen die via verschillende
kanalen gaan: (non-)verbaal, visueel, etc. Ze kunnen abstract of concreet zijn (onderscheid is niet
altijd duidelijk)
Fysiek object/referent
Concept (betekenis) Symbool (bijna alles)
,Abstract: zelf bedacht, bijvoorbeeld letter a, logo Apple, getekend hartje
Concreet: duidelijk want representeert hetgeen precies, bijvoorbeeld plaatje stoel of
tekening appel
- Betekenis (semiotiek, zie lijstje hieronder): wat mensen uit een boodschap halen.
Elements of meaning (Ogden & Richards (1923))
- Omgeving: symbolen zijn buiten een bepaalde groep vaak niet duideiljk, interpretatie is afhankelijk
van eerdere ervaringen/interesses/context/etc.
- Beïnvloeding: communicatie heeft een doel (meestal)
Is alles communicatie?
- Intentionaliteitsdebat: alleen intentionele gedragingen zijn communicatief
- Meningen: Alleen intentionele gedragingen zijn communicatie, een mens kan niet niet
communiceren, het is mogelijk om niet te communiceren alleen alle interacties zijn communicatie
- Communicatiematrix, Andersen (1991)
Gedrag zender
Onbewust- niet Onbewust- Bewust-
intentioneel intentioneel intentioneel
(niet bedoeling/express, maar geeft
wel weer wat je wilt zeggen)
Gedrag Niet Geen communicatie Niet opgevangen Niet ontvangen
ontvange ontvangen communicatie communicatie
r
Onbewust Onbewuste perceptie Intuïtieve Incidentele
ontvangen communicatie communicatie
Bewust Bewuste perceptie Interpretatieve Expliciete
ontvangen communicatie communicatie
-> Rood: communicatie
-> Oranje: breedste begrip van communicatie, als het intentioneel is is er sprake van communicatie,
maar gebruiken in cursus voornamelijk rode vak als communicatie
Communicatiemodellen en communicatietheorie (08/02/2023)
Communicatiemodel van Lasswell (1948)
- Who (sender) -> says what (message) -> channel (medium) -> to whom (receiver) -> with what
effect (feedback)
-> Ruis en omgeving zitten niet in het oorspronkelijke model van Lasswell, later wel
Modellen
- Communicatie als actie, linear proces, zender -> (boodschap) -> ontvanger
- Communicatie als interactie, pijltjes gaan op en neer als een cirkel (niet tegelijk!), zender en
ontvanger wisselen van rol
- Communicatie als transactie, zender/ontvanger zender/ontvanger
1. Communicatie als actie
,- Linear model van communicatie (Shannon & Waever)
- 3 vd 5 stappen komen overeen met de theorie van Lasswall (sender, message, receiver)
- Shannon & Waever hebben ruis toegevoegd
Semantisch, je snapt niet wat het (symbool) betekent
Fysiek, omgevingsgeluid
Psychologisch, afhankelijk van persoonlijkheid en stereotype een andere perceptie
Fysiologisch, beperkingen aan je lichaam (ziekte, aandacht, stress, caffeïne, etc.)
- Wat mist: het medium en feedback
- Kritiek: heel mechanisch (zender/boodschap/ontvanger), passieve ontvanger, gericht op één
boodschap, geen aandacht voor proces
2. Communicatie als interactie
- Interactioneel model (Schramm)
- Drie toevoegingen: feedback -> proces, field of experience (wat we mee hebben gemaakt in het
leven, is uniek), encoderen/decoderen (wordt ook bepaalt door wat je mee hebt gemaakt in je leven)
- Kritiek: mechanisch (in het echt niet zo zwartwit), sequentieel (communicatie niet tegelijkertijd),
feedback begint pas na het ontvangen van de boodschap in dit model, het gaat uit van intentionele
boodschappen (bewust versturen)
3. Communicatie als transactie
- Transactioneel model (Barnlund)
, - Niet sequentioneel (positief), constant boodschappen op en neer sturen
- Herkenning basismodel van Lasswall: message, who said what to is vager geworden doordat je
zender en ontvanger tegelijk bent (twee communicatoren zijn wel zichtbaar)
- Herkenning model Shannon & Waever: verschillende soorten ruis
- Herkenning model Schramm: veld van ervaring
- Toevoeging Barnlund: gedeelde veld van ervaring
Is nodig om communicatie plaats te laten vinden (bv in dezelfde rij, zelfde (vakantie)land))
Anders heb je geen gedeelde symbolen en kun je niet communiceren
Vereiste bewuste en onbewuste onderhandeling en aftasting (opzoek naar gedeelde veld
van ervaring)
Zender en ontvanger zijn samen verantwoordelijk voor het opbouwen van gedeelde veld van
ervaring, hoe meer interactie hoe groter gedeelde veld van ervaring (makkelijker
communiceren, symbolen begrijpen/decoderen)
- Gelijktijdig zenden en ontvangen van boodschappen ((non-)verbaal, etc.)
- Ziet communictie als een continu proces (Helix metafoor, oneindige spiraal)
- Nadelen model: moeilijk te bestuderen, niet altijd toepasbaar (e.g. massamedia, want daar kun je
niet simultaan interacteren)
Communicatie en theorie
Wat is een theorie?
- Een abstract systeem van concepten en hun onderlinge relaties die ons helpen een (onderliggend)
fenomeen te begrijpen
- Noodzakelijke simplificatie, het kan nooit ‘’alles’’ omvatten
- Leek (theorieën vormen zonder er heel goed over na te denken) vs wetenschappelijk (systematische
manier opgebouwd en wetenschappelijk getoetst)
- Breed (algemeen, veelomvattend) vs specifiek (over een bepaald/specifiek onderwerp)
Voordelen breed model: voor veel dingen toepasbaar
Nadelen breed model: minder specifiek model, je kunt er minder over zeggen
- Doel van een theorie: verklaren, begrijpen, voorspellen, veranderen
Drie paradigma’s (stromingen/ideeën wetenschap bedrijven)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller KHnx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now