» Het zenuwstelsel van een rat is een eenvoudige versie die al de algemene kenmerken bevat van het zoogdier ZS. In
het hoofd zitten de hersenen en de ruggengraat gaat richting de staart
» Bilaterale symmetrie = beide kanten zijn
hetzelfde (meeste dingen in ZS zijn symmetrisch)
» Ipsilateraal = zelfde kant
» Contralateraal = tegengestelde kant
» Richtingen (anatomische referenties):
o Anterior/rostraal
o Posterior/caudaal
o Dorsaal
o Ventraal
» Secties:
o Midsagittaal
o Sagittaal
o Horizontaal (axiaal)
o Coronaal (frontaal)
CENTRAAL ZENUWSTELSEL
= hersenen en ruggenmerg
» Cerebrum
o Meest anterior/rostraal
o Grootste deel van de hersenen
o Splitst in midden in 2 cerebrale hemisferen met sagittale groeve
o Rechter cerebrale hemisfeer ontvangt gevoels- van en controleert motoriek van de linker lichaamshelft
en andersom.
» Cerebellum (kleine hersenen)
o Ligt achter cerebrum
o Bevat evenveel neuronen als 2 hemisferen van cerebrum samen
o Voornamelijk bewegingscontrole centrum
o Connecties met cerebrum en ruggenmerg
o Linkerzijde van cerebellum controleert linker lichaamshelft en andersom.
» Hersenstam
o Vormt de basis
o Is een complexe band van vezels en cellen die betrokken zijn bij de uitzending van signalen van het
cerebrum naar het ruggenmerg en het cerebellum, en omgekeerd.
o Regelt vitale functies: ademen, bewustzijn, lichaamstemperatuur
o Men kan overleven met schade aan cerebrum en cerebellum, maar niet met schade aan de hersenstam
» Ruggenmerg
o Zit in vertebrale kolom (wervels)
o Info van huid, gewrichten, spieren naar hersenen en omgekeerd
o Doorsnijden betekent anesthesie van de huid en spierverlamming (spieren
kunnen niet gecontroleerd worden door de hersenen)
» Spinale zenuwen
o Verlaat ruggenmerg door opening tussen twee wervels
o Elke spinale zenuw hecht aan ruggenmerg door dorsale (= sensorisch) en
ventrale (= motorisch) wortel. Deze wortels komen samen en vormen dan
een spinale zenuw
,PERIFEER ZENUWSTELSEL
= alle delen van ZS buiten hersenen en ruggenmerg (2 delen: somatische en autonoom ZS)
» Somatisch ZS
o Omvat alle spinale zenuwen die de huid, de gewrichten en de spieren die onder vrijwillige controle van
het PZS staan, innerveren.
o Somatische motor axonen zorgen voor spiercontractie. De cellichamen hiervan liggen in het CZS, maar
hun axonen liggen meestal in het PZS.
o De somatische sensorische axonen komen het ruggenmerg binnen via de dorsale wortel. De cellichamen
hiervan liggen buiten het ruggenmerg in clusters: de dorsale wortel ganglia. Er is een dorsale wortel
ganglia voor elke spinale zenuw
» Visceraal/autonoom ZS
o Neurone innervering organen, bloedvaten en klieren
o Sensorische axonen brengen info over viscerale functies naar het CZS
o Motorneuronen contractie/relaxatie van gladde spieren, hartspier en kliersecreties
CRANIALE ZENUWEN
» Zenuwen uit hersenstam (komen dus niet uit het ruggenmerg)
» 12 paar craniale zenuwen
» Innerveren vooral hoofd
» Sommige zijn deel van CZS, andere van somatisch PZS of autonoom PZS
» Veel craniale zenuwen bevatten reeksen axonen die verschillende functies uitvoeren.
HERSENVLIEZEN
» Dura mater
o Buitenste, vrij hard, niet-elastisch
o Omgeeft hersenen en ruggenmerg
o Epidurale ruimte = tussen been en dura
» Arachnoïd membraan:
o ‘draadjes’ zoals spinnenweb
o Normaal geen ruimte tss dura en arachnoïd
o Subduraal hematoom = schade aan bloedvaten die door dura lopen --> bloed loopt tss dura en
arachnoïd (subdurale ruimte) effecteert hersenfunctie doordat er druk zit op delen van CZS.
» Pia mater
o Dun membraan, dichtbij hersenen
o Subarachnoïdale ruimte = tss arachnoïd en pia zit cerebrospinaal vocht.
Dus hersenen drijven in dunne laag cerebrosp. vocht.
, DURA MATER EN ARACHNOIDALE GRANULATIES
» Arachnoïde granulaties zijn verantw voor absorptie van CBSV
van subarachnoïdale ruimte in veneus systeem.
» Dura is pijngevoelig: zeker in buurt van veneuze sinussen en
hersenvlies arteries
o Uitrekking van scalp of hersenvlies bloedvaten veroorzaakt
hoofdpijn. Veel hoofdpijn hebben oorzaak bij dura, bv.
lumbale punctie vr CBSV
• Geeft hoofdpijn door stimulatie van sensorische
zenuwuiteinden in dura.
VENTRICULAIR SYSTEEM
» Bestaat uit 2 laterale ventrikels in cerebrale hemisferen, 3e ventrikel in diencephalon en 4e in
posterior van pons en medulla (tussen twee hersenhelften in.)
» CBSV w gesecreteerd door choroïde plexus, gaat via formamen interventricularis naar laterale
ventrikels, van laterale naar 3e ventrikel, via cerebraal aquaduct naar 4e ventrikel, via mediale en
laterale apertuur naar subarachnoïdale ruimte waar CBSV w geaborbeerd in veneuze sinus via
arachnoïde granulaties (villi).
» CBS-vocht vloeit van gepaarde ventrikels van cerebrum naar (ongepaarde) holtes in hersenstam.
» Wanneer normale vloed van CBSV is onderbroken is hersenschade mogelijk
» Hydrocephalus: overproductie vocht, obstructie of geen goede absorptie overschot vloeistof in
ventrikels vergroting van hoofd. Ventrikels gaan uitzetten, hersenen verdunnen en in babies duwt het
de schedelbenen uit elkaar (fontanel is nog open.)
V ISUALISATIE VAN MACROSCOPISCHE BOUW HERSENEN
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller SD100. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.78. You're not tied to anything after your purchase.