Les 1: Pees en tendinopathie
Sl 23; De zenuwtoevoer in de pees is niet overal uniform.
Er zijn weinig neurologische structuren in de pees. De meeste zenuwtoevoer lijkt peritendineus te
zijn. Het is dus mogelijk dat pathologie optreedt in de pees, zonder dat het centrale zenuwstelsel
enige nociceptieve input ontvangt => Dit kan verklaren waarom sommige pathologische pezen
asymptomatisch zijn
Er is bewijs voor pijn modulatie van het CZS.
Veranderingen in de prikkelbaarheid van de hersenen en het RM en corticale reorganisatie kunnen
optreden bij peespijn. Bewijs van sensibilisatie van het ZS is vnl aanwezig in aanhoudende gevallen
van tendinopathie van de bovenste ledenmaten maar niet van de onderste ledematen.
Beoordeling van tendinopathie;
Geschiedenis
Een grondige anamnese is verplicht bij het beoordelen van iemand met tendinopathie.
Prioriteit 🡪 identificeren van de recente peesoverbelasting:
- verandering in schoeisel
- verandering in werkhoogte/ snelheid van activiteit/ gewicht van apparatuur
Pijn en pijngedrag
Peespijn wordt vaak gerapporteerd als maximaal, 24 uur na een verzwarende activiteit.
Typisch pijngedrag per pees:
- achillespees: ochtendstijfheid en pijn
- patellapees en hamstring: pijn bij zitten
- laterale epicondylaire pathie: pijn verhoogd bij extensie van de pols
- rotator cuff pezen: pijn bij externe rotatie van de schouder (vaak met elevatie)
Pijnlokalisatie
- peeslichaam/ bot-pees overgang
- hebben bursa er iets mee te maken?
- lokale pijn of gegeneraliseerde distributie (extensieve pijn distributie dat niet verandert met
verhoogde druk zou een belletje moeten doen rinkelen voor een alternatieve conditie)?
- De bijdrage van he CZS stijgt 🡪 beoordeling van deze bijdragen considereren.
Risicofactoren dat pezen kwetsbaarder maken voor lading/ druk.
- geslacht, leeftijd, obesitas, systematische condities, levensstijl
Inspectie
spieratrofie in:
- de aangedane spierpees
- de spieren boven en onder de aangedane pees
Fysieke examinatie
onderste ledenmaten: Hoe absorbeert en verandert de persoon het gewicht/ druk in bilaterale of in
unilaterale activiteiten.
In het algemeen: Gegradeerde belasting van de pees totdat voldoende informatie over peespijn en
peescapaciteit is verkregen.
,Beperkte meerwaarde in klinisch redeneren
peespalpatie is misschien niet informatief dus is er meer onderzoek nodig
Beeldvorming zal de mate van pathologie en betrokkenheid van peritendineus weefsel/ bursa
aantonen, maar is slecht geassocieerd met pijn.
Beheer
Geïndividualiseerd lastbeheer
Behandeling moet specifiek voor de persoon zijn en zijn functioneel level, hou rekening met;
- de klinische presentatie
- het risicofactorprofiel: leeftijd, comorbiditeiten, hormonale status, levensstijl
- de beperkte waardering van de bevindingen op het gebied van beeldvorming
lastbeheer ondersteunt de behandeling van tendinopathieën
Educatie
1) overmatige belasting is de waarschijnlijke initiërende factor MAAR
2) Therapeutische belasting zal de pijn verminderen en de functie verbeteren
3) therapeutische belasting moet geleidelijk en gecontroleerde worden toegediend
4) behandeling van tendinopathie vereist hetzelfde respect als fracturen genezing: niemand zou
overwegen om op een gebroken scheenbeen te rennen: peesrevalidatie kost tijd!
Leefstijlmanagement is een cruciaal onderdeel van peesrevalidatie en risicofactoren moeten worden
besproken:
- overgewicht
- insulineresistentie
- diabetes
- hoge cholesterol
- slechte voeding
- roken
Gegradeerde lastoefeningen
1) isometrische contracties (kan gebruikt worden om peespijn te verminderen)
2) zware weinig weerstand training
3) lastverhogen door snelheid
4) lastverhogen door energie opslag belasting
5) De 24-uurs pijnrespons die erop volgt, zal de progressie begeleiden
6) 3-5 dagen tussen sessies kan belangrijk zijn met lastverhoging door snelheid (vooral in
gedeconditioneerde pezen)
7) uithouding en compressie lading
8) excentrische lading is inherent aan alle stages
Beperkt/ geen toegevoegde waarde
Massage, electrotherapie, taping/ bracing kunnen beschouwd worden als aanvullende revalidatie op
basis van belasting, maar mogen niet de belangrijkste focus zijn.
Fricties over de pees, zware stretching en excessieve belasting zullen schadelijk zijn voor een pees,
zeker in de vroege stages van revalidatie.
Er is geen snelle oplossing en er moet voldoende tijd en zorg worden besteed om de pees op
optimaal niveau te herstellen.
, Les 2: De schouder
De schouder is een heel complex, multi-gewrichten systeem dat veel functionele taken heeft.
voornamelijk gestuurd vanuit spieren en ligamenten
Stabiliteit moet altijd gegarandeerd zijn.
Spieren van de schouder en schouder zelf moeten kleine motorische bewegingen aankunnen (zoals
bew in de hand).
Bew zijn bijna altijd open ketenen en weinig gesloten ketens
67% prevalentie voor schouder klachten hierbinnen veel verschil en die hangt af van populatie
Leeftijd is een heel belangrijke: heeft te maken met tendinopathie
rotator cuff tendinopathie:
scheuren (25% voor mensen 40-60 jaar en 50% bij 80+ en bijna nooit onder de 20j)
Bij zwemmen een verhoogde kans op voorkomen peesklacht: Bij crawl heel hoge abductie waarbij
dat de pezen mogelijks gaat kunnen inklemmen. Repetitief elke keer in die hoge graden gaan kan
zorgen voor peesklachten.
Ontwrichting
onder 20j de eerste keer een traumatische dislocatie dan is de kans op herval later heel groot.
na 40j 🡪 kans op recidieven is nihil
Onderzoek bij patiënt met schouderklachten eerst screenen op rode
en gele vlaggen.
rode: trauma, koorts , plots gewichtverlies 🡪 doorsturen
geel: nekpijn, hoge pijnintensiteit en meer dan 3 maanden last
welke impact heeft die schouder op het ADL
Zelfmeetinstrumenten
SANE (single assessment numeric evaluation, PSFS (patient specific functional scale) 🡪 generiek
DASH (disabilities of the arm, shoulder), SPADI (shoulder pain and disability index 🡪 schouder spec.
fysieke performance in kaart brengen
FIT-HaNSA: wordt aan mensen gevraagd om in 3 testen de schouder functie in kaart te brengen (pot
van bekkenhoogte naar boven brengen, van ooghoogte naar beneden en boven schouderhoogte een
vijs eruit vijzen en er terug in vijzen)
CKCUET: gesloten keten oefeningen, gedurende 15 sec zo vaak mogelijk kruisen en tikken
(pomphouding)
Seated shot put functionele test: de afstand meten tussen waar de P zit en waar dat de bal
neerkomt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JitseDeC. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.