Hierbij een volledige samenvatting voor de module Diagnostisch Onderzoek. Deze samenvatting is gemaakt van het boek Psychodiagnostiek en assessment van Verhoeven. De module wordt aangeboden door het Saxion in je eerste leerjaar als student van Toegepast Psychologie. Vrienden en ik-zelf hebben een g...
Samenvatting H1
Wat is psychodiagnostiek?
Één grote poging om menselijke beoordelingsfouten tegen te gaan, het nauwkeuring leren
kennen van de ziel.
Diagnostiek = het inschatten van mensen, het voorspellen van menselijk gedrag.
We kunnen mensen inschatten op basis van: persoonlijkheidskenmerken, waarden en
normen, vaardigheden, attitudes en typische manieren van doen.
Dagelijks maken we allemaal inschattingen van situaties en mensen om ons heen. We
hebben deze inschattingen nodig om op basis hiervan beslissingen te nemen.
In elk voorspellingsproces zijn steeds 2 variabelen belangrijk, namelijk een
beoordelingsmoment nu en een beoordelingsmoment ergens in de toekomst. Dit noemen
we de test en criterium. Hoe deze 2 beoordeling overeenkomen zegt iets over de kwaliteit
van je voorspellingen en je beoordelingsvermogen.
Test = het nu, het moment dat de test gemaakt wordt
Criterium = dat wat je voorspelt (toekomst
,CORRELATIES
Factor = een verzameling hoge correlatiecoëfficiënten.
Een correlatiecoëfficiënt geeft ons een instrument in handen om het verband tussen 2
variabelen uit te drukken in een exact getal. Het komt bijvoorbeeld voor als we de
betrouwbaarheid en validiteit van een test in een cijfer willen uitdrukken.
Bij eenmalige voorspellingen is het lastig om geloofwaardig te zijn. Maar aan de hand van de
juistheid van je voorspellingen in het verleden kunnen we inschatten hoe bekwaam je bent
in de vaardigheid van het voorspellen. We doen dan een voorspelling over hoe goed jij als
voorspeller zult functioneren. Dit heet predictieve validiteit.
Omdat wij als mensen niet altijd de juiste beslissingen nemen, is het goed om wat dieper in
te gaan op de meest voorkomende fouten en valkuilen in ons beoordelingsvermogen.
Fouten in ons beoordelingsvermogen (denkfouten):
1. Verstandige fouten; deze (inschatting) fouten zijn niet kostbaar (gevaarlijk)
2. Overschatten van specifieke kansen; inschattingsfout
3. Beschikbaarheidsheuristiek; het eerste wat in je gedachte op komt
4. Regressie naar het gemiddelde; teruggaan naar een bepaald ‘normaal’
5. Eerste en laatste indruk; denkfout waarbij de eerste indruk zwaarder weegt
6. Voorbarige reductie van cognitieve dissonantie; verkleinen van cognitieve dissonantie
(het tegen gaan)
Cognitieve dissonantie: moeite hebben met botsende ideeën, kortsluiting in je hoofd
waarbij je iets goed praat.
Verstandige fouten: heeft vaak geen risico’s
Rationele fouten: een fout die niet zo erg is
Wat te doen tegen denkfouten?
o Contrary evidence; tegenbewijs zoeken die je theorie tegenwerkt.
o Multi-ratermethode; meerdere onderzoekers, interviews en observaties.
o Falsificatie; experimenten bedenken die een wetenschappelijk idee onderuit kunnen
halen.
Psychodiagnostiek kan worden opgevat als een systematische aanpak van
beoordelingsfouten bij het inschatten van eigenschappen van mensen.
, Samenvatting H2
Kenmerken van en kwaliteitseisen aan diagnostische instrumenten
3 Diagnostische instrumenten (de gouden drie)
1. Interview
2. Psychologische test
3. Observaties
Diagnostisch onderzoek; gaat over het individu, afnemen van testen, observaties, cliënten
classificeren.
Wetenschappelijk onderzoek; cognitieve tests, is een wetenschappelijke theorie voor.
Wetenschappelijke en niet-wetenschappelijke ideeën: ze verschillen inhoudelijk niet zoveel
van elkaar maar de manier waarop die ideeën tot stand zijn gekomen en hoe ze verder
evolueren is wel waar we onderscheid maken.
Wetenschappelijk denken betekent dat je accepteert dat je meningen altijd voorlopige
meningen zijn.
Factoranalyse is gebaseerd op het begrip correlatiecoëfficiënt en geeft aan welke clusters
van items bij elkaar horen. Samen vormen zij een zuiver construct of factor. Dit moeten we
weten om te kunnen inschatten of een test een homogeen construct meet of een ratjetoe
aan variabelen.
Factoranalyse: een data-reductietechniek die uit patronen en samenhang grote complexe
hoeveelheden informatie ontdekt.
Zuiver = homogeen.
Het is zuiver op het moment dat een schaal terug te voeren is tot 1 gemeenschappelijke
factor, het heeft dus een samenhang.
Factor = een verzameling hoge correlatiecoëfficiënten.
Wat zijn hypotheses?
Een hypothese is een voorlopige stelling waarin je aangeeft wat je verwacht te vinden in je
onderzoek. Vervolgens toets je deze hypothese met behulp van je wetenschappelijk
onderzoek; zoals een experiment of correlationeel onderzoek. Je stelt de hypothese altijd op
voordat je het onderzoek uitvoert.
Wat maakt een test een goede test?
1. Wetenschappelijke achtergrond
2. Schalen zijn zuiver/homogeen (alle vragen hebben een samenhang)
3. Betrouwbaar en valide
4. Standaardisatie (je moet neutraal blijven)
• Materiaal; moet er hetzelfde uitzien
• Afname
• Scoring
5. Normgroepen (bestaat minimaal uit 200 personen)
6. Onderzoek naar meetpretenties (doel van de test)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller brittmorsink. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
