Samenvatting Uitwerking van de kenmerkende aspecten voor het Centraal Examen
8 views 0 purchase
Course
Geschiedenis
Level
VWO / Gymnasium
Uitwerking van alle kenmerkende aspecten (met voorbeelden) die je tijdens het geschiedenis CE moet gebruiken en kunnen herkennen. Document ook geschikt voor het HAVO CE, HAVO hoeft echter alleen de kenmerkende aspecten van tijdvak 5 t/m 10 te leren (VWO 1 t/m 10). Stof uit Samengevat geschiedenis V...
Tijdvak 1: Jagers en verzamelaars (tot 3000 v. Chr.)
Prehistorie
Prehistorie/voorgeschiedenis: tijd van ongeschreven bronnen
1. De levenswijze van jagers-verzamelaars
Kleine groepen als nomaden (trekken rond, geen vaste woonplaats)
Geen gelaagdheid
Vb: werktuigen maken, deze hebben ook innovatie: jagers-verzamelaars waren constant
bezig om dingen te verbeteren
2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen
Vruchtbare halve maan/Mesopotamië, Eufraat
Landbouwrevolutie (Neolithische Revolutie)
o Einde van de ijstijd smelten vruchtbare grond landbouw
3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen
Landbouw vestigen (niet meer nomaden= sedentair) voedseloverschot
specialiseren en innovaties handel en ambacht dorpen steden
noodzakelijk bestuur ontstaan wetgeving
Eerste urbane-agrarische gemeenschappen in Mesopotamië
Overloop naar volgende periode: de Oudheid
Mensen worden afhankelijk van elkaar door specialisatie
Beschaving groeit (wetgeving en godsdienst)
, Tijdvak 2: Tijd van Grieken en Romeinen (3000 v. Chr. tot 500 n.
Chr.) Oudheid
Landbouw verspreidt zich in de prehistorie als eerste naar Griekenland vanuit het Midden-
Oosten Griekse landbouwsamenlevingen stedelijke gemeenschappen
(stadstaten/polis)
Ontstaan democratie, monarchie, aristocratie
4. De ontwikkeling van het wetenschappelijk denken en het denken over
burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat
Filosofie (Aristoteles), verstandelijke beredeneren
Polytheïsme= geloofden in meerdere goden
Onderzoek naar wiskunde (Pythagoras), natuurkunde en geneeskunde
Griekenland bestond uit stadstaten met eigen bestuur, leger, geld en cultuur
o Bijvoorbeeld Athene
Democratie, monarchie, aristocratie, tirannie
Geen echte democratie, want alleen mannen uit Athene
mochten stemmen
Romeinen veroveren Griekenland en zijn onder de indruk van de Griekse cultuur en
nemen veel over
5. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur
Romeinen nemen delen van de Griekse bouwkunst en wetenschap over
Grieken worden meegenomen naar Rome om daar te werken
Zuilen en timpanen (grieks) toevoegen van koepels (romeins)
6. De groei van het Romeinse Imperium waardoor de Grieks-Romeinse
cultuur zich in Europa verspreidt
Door de trek naar de rest van Europa werd de Grieks-Romeinse cultuur verspreid
over Europa en beïnvloed elkaar (de andere Europese culturen)
Romanisering= de (bewuste) vermenging van de Keltisch-Germaanse cultuur
met de Grieks-Romeinse cultuur, met als doel: beheersing van de veroverde
gebieden
o Verdeel en heers (zette Keltische stammen tegen elkaar op) en
kolonialisme
Romeinen wilden nog meer volkeren veroveren en hun rijk uitbreiden
7. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse
cultuur van Noordwest-Europa
Botsten met de Germanen
De grens van het Romeinse Rijk (limes) werd militair bewaakt soldaten hadden
voedsel en gereedschap nodig handel met stammen bij de Rijn
cultuuruitwisseling
Germaanse cultuur werd beïnvloed door de Grieks-Romeinse cultuur
Germanen werden soms ook bondgenoten, ze konden van elkaar leren
Door de Romeinse overheersing en romanisering kwam er in Noordwest-Europa
ontwikkeling en bloei
Val West-Romeinse Rijk:
o Constantijn de Grote: Christendom en Constantinopel Oost- en West
Romeinse Rijk
o West-Romeinse Rijk heeft binnenlandse en buitenlandse problemen
o Grote Volksverhuizingen van Hunnen en Germanen (4e eeuw)
o Later dringen Germaanse groepen het rijk door
Bataafse Opstand: de Germanen waren niet trouw aan hun bondgenootschap
met de Romeinen
Alle inwoners van het Romeinse Rijk moeten de Romeinse keizers vereren als goden
(polytheïsme). De Joden wilde dat niet: geloofden dat er maar 1 god bestaat
(monotheïsme)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller HildedeBruin. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.76. You're not tied to anything after your purchase.
