Summary
Samenvatting Schema's Gezinspedagogiek
- Course
- Institution
Samenvatting in schemavorm, optimaal om efficiënt te herhalen en alle informatie in een beknopte versie te hebben!
[Show more]
Seller
Follow
orthostudentje
Reviews received
Content preview
01 – OPVOEDINGS- EN GEZINSONDERSTEUNINGDefinitie » Geheel aan maatregelen, voorzieningen en structuren en activiteiten die erop gericht zijn de mogelijkheden van het (primaire)
opvoedingsmilieu aan te spreken, te verrijken en/of te optimaliseren ten einde kinderen en jeugdigen optimale opvoedings- en
ontwikkelingskansen te bieden
» OO is op intentionele wijze steun bieden aan ouders (ouderfiguren) bij hun opdracht en taak als opvoeders
Wat is gezinsondersteuning dan?
» Gezinsondersteuning = koepelbegrip
» Het geheel van alle (beleids)maatregelen en -voorzieningen die gericht zijn op het bevorderen van het welzijn van gezinnen en
gezinsleden, waarbij activiteiten gericht op de voor de opvoeding relevante contextfactoren, naast opvoedingsondersteuning deel uitmaken
van gezinsondersteuning
Uitgangspunten (1) Erkenning van belang opvoeding in gezinsverband voor kinderen, volwassenen en de samenleving
00 a. Als maatschappij verantwoordelijkheid in het ondersteunen van de opvoeding van kinderen
(2) Erkenning pedagogische verantwoordelijkheid, verlangen en bekwaamheid van ouders om relatie met hun kind op verantwoorde wijze
vorm te geven
a. Geloven in mogelijkheden van ouders
b. Ouders = expert over eigen kind
(3) Erkenning dat ouders bij het gewone opvoeden vragen en onzekerheden hebben en recht op steun
a. Vragen als ouder normaal!
(4) Recht van gezinnen op aandacht van de samenleving voor de realisatie van randvoorwaarden voor de opvoeding
a. Randvoorwaarden niet vervuld gezinsleven onder druk
b. Gezin leeft niet in een vacuüm: open grens naar de maatschappij
Werkingsprincipes (1) Ondersteuning dagelijkse opvoedingsvragen (geen intensieve en specifieke interventie)
OO (2) Werken vanuit groeimodel
a. Uitgaan van krachten en sterktes die aanwezig zijn
b. Sensibiliseren, informeren en verrijken
c. Emancipatorische visie: ondersteunen wat al aanwezig is
(3) Vraaggestuurd werken
a. OO legitimeren vanuit behoeftenonderzoek: wat hebben ouders nodig?
b. Vertrekken van de vragen van ouders
(4) Geloven in en aansluiten bij sterktes ouders groeimodel
(5) Dialoog over opvoeden met en tussen ouders bevorderen
(6) Ruim en gedifferentieerd aanbod (rechtstreeks en vrijwillig toegankelijk)
a. Zoeken naar mogelijke barrières
(7) Maatschappelijke knelpunten en noden signaleren aan beleid
a. Signaalfunctie van de overheid
Theoretisch kader Opvoeden =
OO » Zichzelf sturend: evenwicht protectieve/bedreigende factoren
» Transactioneel proces: wederzijdse beïnvloeding over tijd
» Ingebed in context: geen vacuüm
» Cumulatief risicomodel: opvoeding kan onder druk komen te staan verstoorde balans protectieve-/risicofactoren
Pagina 1 van 18
, Opvoedingsondersteuning richt zich op…
» Zelfregulatie
» Opvoedingsrelatie
» Contextfactoren
» Balans tussen protectieve en risicofactoren
Doel: opvoedingssituatie van kinderen verbeteren; optimale ontwikkelingskansen bieden (op een indirecte manier)
Functies van OO Hermanns (1995)
» Preventie
o Defensief probleemgericht werken: problemen vermijden, maar uitgaan van probleem georiënteerd werken
o Offensief krachtgericht werken: emancipatorische visie, uitgaan van sterktes die al aanwezig zijn & deze ondersteunen
» Voorlichting
» Advisering
» Signalering
OO is participerende/emanciperende vorm van preventie
Vandemeulebroecke (2000)
» Continuüm
o Aanspreken en verrijken (OO)
o Preventie (OO)
o Optimaliseren
OO te weinig emancipatorisch? Ouders steunen door uitleg te geven en adviseren (professional heeft sturende rol, ouders maken de keuzes)
Waarom OO en geen opvoedingshulp? Hangt af van sterkte en intensiteit van de vraag van ouders (intensieve en gespecialiseerde aanpak in
gespecialiseerde voorzieningen)
Vormen van OO Verschillende opdelingen mogelijk wij maken opdeling o.b.v. activiteit:
» Voorlichting en informatieverstrekking (tijdschriften, folders, consultaties)
» Instrumentele steun (binnen OO) moet absoluut iets te maken hebben met kinderen in het gezin
» Emotionele- en/of beoordelingssteun (bijv. duwtje in de rug; oudergesprekgroep)
» Advies (opvoedingstelefoon, thematische groep)
» Training van vaardigheden (oudercursus, huisbezoek)
» Uitbouwen sociale contacten en stimuleren van informele zelfhulp (netwerk uitbreiden)
» Vroegtijdige detectie van zwaardere problemen en doorverwijzing
» Signalering (verslaggeving, studiedagen)
METHODIEK – ONTMOETINGSPLAATSEN
Matrix van Bakker Voorlichting en advisering & ondersteuning en praktische begeleiding gewone opvoedingssituatie
Wat is het? » Ultieme vorm van OO: decreet preventieve gezinsondersteuning focus op bevorderen v/d sociale cohesie
» Ruimte waar kinderen en hun opvoeders in aanwezigheid van onthaalmedewerker samen tijd kunnen doorbrengen
» Kinderen spelen met hun opvoeders/met elkaar, doen sociale ervaringen op, ontdekken de ruimte en spelmateriaal
» Opvoeders ontmoeten andere opvoeders en communiceren met elkaar, onder meer over opvoeding niet verplicht!
Pagina 2 van 18
, Theoretisch kader 2 grote strekkingen van waaruit ontmoetingsplaatsen zijn ontstaan:
Het Italiaans model
» Sociaal-pedagogische invalshoek gezinnen zien als deel van de gemeenschap
» Aandacht voor alle relaties
» Socialiseren: gemeenschapsgevoel versterken, niet kinderen leren hoe ze zich moeten gedragen conform regels v/d maatschappij
Het Franse model (maisons vertes)
» Gebaseerd op gedachtengoed van Dolto: beste manier om psychische stoornissen of sociale problemen te voorkomen ondersteunen
ontwikkeling van het K via luisteren naar en spreken met het kind; kinderen communiceren via gedrag
» Psychodynamische invalshoek
» Nadruk op ouder-kindrelatie & ontwikkeling kind
Doelen » Opvoedingsondersteuning bieden (volgens werkingsprincipes van OO)
» Stimuleren van de ontwikkeling
o Kinderen die niet naar KDV gaan, abrupte overgang naar kleuterschool
o Bijv. nieuw speelgoed invloed op cognitief en motorisch vlak
» Bevorderen van de sociale cohesie: ouders in contact brengen met andere ouders, loskomen uit isolement
Doelgroep » Alle opvoeders én kinderen van 0 tot 3-4 jaar
» Laagdrempeligheid = werkingsvoorwaarde
» Geen specifiek doelgroep- of probleemgericht beleid
» Diversiteit of sociale mix in aanwezige ouders (= pluspunt)
Wie wordt effectief bereikt?
» Vooral Nederlandstalige moeders
» Aanbod: ontmoeten van andere kinderen en sociaal contact voor ouders
Werkwijze » Onthaal en registratie: heel beperkt, geen telefoonnummer/email/….
» Financiële bijdrage? Niet overal, vaak symbolisch
» Structureren van tijd en ruimte: vaste momenten inbouwen en leren omgaan met regels
» Verhalen vertellen identiteit en emotie-ventilatie
» Taal: verbaal/non-verbaal
» Vrije confrontatie met andere meningen, waarden of visies eigen visie meer vormgeven
» Pedagogische documentatie: in kaart brengen wat er gebeurt (bijv. tekeningen, foto’s,…)
Competenties » Vorming vs. diploma
uitvoerders » Diploma ≠ vereist, wel sowieso vorming voor mensen die als onthaalmedewerkers werken
» Vrijwilligers vs. professionelen
» Houding van de uitvoerders
o Actief aanwezig zijn in gedachten (= actieve intentie), maar enkel inspelen op situatie wanneer het echt nodig is (= passief effect)
» Basishouding: introspectie zelf veel reflecteren
» Belang van super- of intervisie: kwesties bespreekbaar maken met collega’s
Locatie en » Locatie: veel passage en bereikbaarheid
accommodatie » Rol van de ruimte: ruimte als ‘extra opvoeder’ manipuleren van de ruimte als werkmiddel
Implementatie- » Ideologisch: visie over wat er wat er wordt aangeboden, op welk model baseren we ons
voorwaarden » Organisatorisch: voeren van beleid = noodzakelijk, inbedden in iets dat al bestaat (?), diversiteit in het team & samenwerking met andere
organisaties
Pagina 3 van 18
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller orthostudentje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now