Summary
Samenvatting Fundamentele pragmatiek 2
- Course
- Institution
Samenvatting van de studietekst Fundamentele Pragmatiek 2.
[Show more]
1 review
By: ae95 • 6 year ago
Seller
FollowJoyceeeee876
Reviews received
Content preview
Samenvatting studietekst 2 – Fundamentele pragmatiek 2Inleiding
‘Jedes Zeichen scheint allein tot’ = citaat Oostenrijkse filosoof L. Wittgenstein n.a.v. het inzicht dat tekens op
zichzelf beschouwd ‘dood’ lijken.
Tekenvormen, zoals taaluitingen of andersoortige communicatieve uitingen, drukken immers nooit als zodanig
– op eigen kracht als het ware – een communicatieve inhoud uit. De betekenisfunctie van zulke uitingen wordt
toegekend door zender/ontvanger. Pas in de handeling van het communiceren komen taal- en tekenvormen,
met hun specifieke boodschappen, ‘tot leven’.
Studieonderdeel Pragmatiek: bestudering van het gebruik van taal als tekensysteem in communicatieprocessen
met de studie van verbale communicatie. Gericht op zender om te bezien welke gebruiksregels er bestaan om
communicatieve bedoelingen (of intenties) met behulp van taalvormen kenbaar te maken. Daarna volgt de
ontvanger: pragmatische interpretatie. Het gaat om de gebruiksfunctie van taal, niet om de interne structuren
en grammatica.
Taalsysteem en taalgebruik
F. de Saussure legde in Cours de linguistique générale (1916) de basis voor de (algemene) taalwetenschap. Hij
bracht een aantal belangrijke onderscheidingen aan. (1) Onderscheid tussen synchrone en diachrone
taalbeschrijving:
- Synchrone taalbeschrijving: is gericht op het expliciteren van de regels die de grammatica van een taal
karakteriseren op een bepaald moment van haar ontwikkeling.
- Diachrone taalbeschrijving: is gericht op het in kaart brengen (en verklaren) van veranderingen van
taalregels door de tijd heen.
De Saussure: het taalsysteem omvat het geheel van (grammaticale) regels dat de taalproductie en –verwerking
beheerst, en dat onder de oppervlakte –als het ware – van de waarneembare taalfeiten aanwezig is. Dit feitelijk
aangetroffen taalgebruik (parole) wordt deels gekenmerkt door de invloed van de (abstracte) grammatica,
maar deels ook door allerlei bijkomstige onregelmatige features, zoals versprekingen, grammaticale fouten,
slordigheden, onvolkomenheden en onvolledigheden, en door gebruiks- en gebruikersvariabelen als stilistische
voorkeuren, sociale klasse en sexe. De taakstelling van de taalwetenschap heeft in de opvatting van De
Saussure uitsluitend betrekking op de langue, op de interne wetmatigheden van het taalsysteem.
De hiervoor genoemde zienswijze heeft de taalwetenschap lange tijd in hoge mate bepaald: gericht op
beschrijving van de grammatische structuur van taalsystemen. Wordt onderscheid gemaakt in subdisciplines in
termen van het gekozen beschrijvingsniveau:
- Fonologie: klankleer
- Morfologie: leer van de woordvorming
- Syntaxis: leer van de zinsbouw
- Semantiek: betekenisleer
Taal wordt in deze opvatting gezien als een autonoom systeem dat onafhankelijk is van de gebruikers.
Chomsky (Amerikaanse linguïst) heeft een belangrijke perspectiefverschuiving teweeg gebracht.
De Saussure achtte de grammatische regulatuur sociologisch bepaald: is terug te voeren op semiotische
conventies, oftewel een stelsel van ‘afspraken’ tussen gebruikers van een bepaalde taal. Chomsky vat
eigenschappen van autonome taalsysteem (met name suntaxis) in cognitief-psychologische zin op: meent dat
deze uiteindelijk gedetermineerd worden dor de bouw, de organisatie en de werking van het menselijk brein.
Chomsky meent dat linguïsten zich met de competence van taalgebruikers bezig moeten houden, niet met de
performance: het geheel van de afzonderlijke praktische systeemtoepassingen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Joyceeeee876. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now