Summary
Samenvatting Vroegmoderne tijd en Historische context: Verlichting
- Course
- Level
Samenvatting van Vroegmoderne tijd en HC Verlichting voor vwo aan de hand van KA's. cijfer: 8.4 specifiek handig voor Haganumleerlingen
[Show more]
Seller
Follow
annasfcanessa
Content preview
de gebroeders de Witt hadden bezuinigd op het leger → NL wordt door Frankrijk veroverd in1672 (einde gouden eeuw)→ gebroeders de Witt worden gelyncht.
stadhouder (in de Spaanse tijd dienaar van de koning) een hoge ambtenaar van de
gewesten die voor de gehele Republiek optrad als aanvoerder van leger en vloot.; wilde
meer centrale macht
regenten = economische en bestuurlijke elite: wilden particularisme behouden en vreesden
een nieuw koningschap. Zij zijn de nieuwe adel.
regenten wilden geen oorlog meer, want de handel leed daar te veel onder. Stadhouder zijn
hele bestuur was gericht op oorlog.
oranjegezinden vs. staatsgezinden
verslechterde positie Republiek eind 17de eeuw: mercantilisme was onhandig voor de
republiek, dat was in andere landen ontstaan door absolutisme.
mercantilisme: Het Europees mercantilisme is een economisch beleid met als doel om de
export te maximaliseren en de import te minimaliseren.
Lodewijk XIV
politiek: Adel macht afnemen: zoet houden in Versailles en een staand leger
economisch:
Mercantilisme: import ontmoedigen door hoge belasting en export aanmoedigen door
subsidies te geven aan fabrikanten
→ bescherming binnenlandse markt: stimulans verkoop Franse producten = meer inkomst
voor Franse producten
→ meer belasting = gevulde schatkist voor feesten en oorlogen
cultuur: één geloof
De Verlichting (1650-1789)
1650: ontwikkeling van wetenschappelijke revolutie tot verlichting, Descartes dood
1789: Franse revolutie van 1789 tot 1799
Revoluties in Noord-Amerika en Frankrijk (1776-1813)
1776: Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring, Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog
van 1775 tot 1783
Franse revolutie van 1789 tot 1799
1813: Napoleon wordt definitief verslagen Einde Franse tijd in NL
Politieke cultuur in Europa (1813-1900)
1813: instelling NL regering, komst Willem I, opkomst van politieke partijen en emancipatie
1900: einde eeuw
Hoe verlichte ideeën in de staat worden gebruikt.
De verlichting
humanistische analyse:
wetenschappelijke revolutie
, Humanisten keken met een scherpe blik naar teksten van de klassieke auteurs en begonnen
die anders te interpreteren. Door deze humanistische tekstanalyses kwam bestaande
wetenschappelijke kennis ter discussie te staan.
week 1
wetenschappelijke revolutie: 17de eeuw
verschil tussen rationalisme en empirisme in de wetenschap:
- rationalisme: denken zorgt voor zekere kennis
- empirisme: zintuigen en zintuiglijke waarnemingen leiden tot zekere kennis.
- René Descartes zei dat je God uit de wetenschap moest houden. Dankzij hem kwam
er een mechanistisch wereldbeeld, ipv teleologisch wereldbeeld. De wereld bestaat
uit oorzaak-gevolg verbanden.
- Spinoza: God is de werkelijkheid, buiten hem is er geen werkelijkheid.
vier ontwikkelingen die de wetenschappelijke revolutie verklaren aan het begin van de 17de
eeuw:
- wetenschappers gingen natuurverschijnselen door een wiskundige bril bekijken.
- vrijheid die wetenschappers hadden om hun onderzoeksresultaten te publiceren. Het
werd in veel landen door de katholieke kerk verboden als het tegen de bijbel inging.
- wisselwerking tussen geleerden en ambachtslieden. Geleerden hadden
ambachtelijke kennis nodig voor instrumenten (microscopen, uurwerk, etc.)
Ambachtslieden raakten geïnteresseerd in zuivere wetenschap.
- Economische en maatschappelijke gebeurtenissen
- humanisme: oude teksten lezen en kritisch bestuderen
- ontdekkingsreizen lieten zien dat beeld it de Bijbel niet klopte en gingen andere
verklaringen zoeken
- opkomst van rationalisme en empirisme en de discussie
wetenschappelijke revolutie leidde tot een nieuw wereldbeeld, dit was een langzaam proces.
- heel veel verschillende ontwikkelingen zorgden uiteindelijk voor de
wetenschappelijke revolutie.
- ontdekking van natuurwetten zorgt voor een nieuw wereldbeeld
- kerk was daar niet blij mee, wetenschappers nog wel gelovig.
God als horlogemaker: god heeft het horloge gemaakt, maar de wijzers tikken zelf daarbij
doet de horlogemaker niks. God heeft de wereld gemaakt en het daarna los gelaten. Het is
aan mensen om de wereld en de natuurwetten te ontdekken.
Door de wetenschappelijke revolutie:
- gingen mensen vertrouwen op hun eigen verstand.
- vroegen mensen zich af of ze wel op de juiste manier met elkaar omgingen.
- gingen de mensen de samenleving net als de natuur onderzoeken.
Wetenschappelijke revolutie →verlichting
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annasfcanessa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52355 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now