Summary
Samenvatting Verzorgingsstaat H1 t/m H7 Maatschappijleer (Haganum)
- Course
- Level
Samenvatting Verzorgingsstaat H1 t/m H7 Maatschappijleer (Haganum)
[Show more]
Seller
Follow
annasfcanessa
Content preview
H1verzorgingsstaat: de overheid bemoeit zich actief met de welvaart en het welzijn van haar
inwoners.
welvaart: de mate waarin mensen voldoende middelen beschikken om hun behoeften te
vervullen.
welzijn: mate waarin mensen tevreden zijn over hun lichamelijke en geestelijke gezondheid.
solidariteitsgedachte: in een groep of samenleving is er bereidheid om risico's met elkaar te
delen.
Overheid maakt wetten en voert die uit om solidariteit af te dwingen, vb: uitkering waar
werkenden voor betalen.
collectief belang
collectieve goederen: goederen waarvan niemand uitgesloten kan worden, ook niet degenen
die er niet voor betalen, zoals dijken, leger.
free riders: mensen die van collectieve goederen profiteren zonder dat ze iets bijdragen, kan
tot dilemma's leiden in de samenleving.
doel verzorgingsstaat is welvaart en welzijn: uitkeringen, maar ook ov, onderwijs.
4 functies verzorgingsstaat:
verzorgen: zorg bieden fysieke/psychiatrische aandoeningen + ouderen:
huisarts/operaties/verzorgingshuizen
verzekeren: regelt dat we verzekerd zijn tegen verlies van inkomen. Werk betaal je premies
+ belasting → sociale voorzieningen zoals AOW en kinderbijslag.
socialezekerheidsstelsel: mensen verzekeren van een inkomen bij werkloosheid, ziekte,
ouderdom of arbeidsongeschiktheid.
sociale zekerheid, bv: huurtoeslag bij minimuminkomen.
verheffen: kans geven om talenten te ontplooien en zich te ontwikkelen: onderwijs,
bibliotheek, musea → beter kans op arbeidsmarkt.
verbinden: zorgt voor binding tussen mensen en versterking sociale cohesie door
socialezekerheidsstelsel → van elkaar afhankelijk en overheidsbemoeienis → verkleining
sociale ongelijkheid.
verschillen tussen mensen overbruggen.
sociale grondrechten: voldoende werkgelegenheid, bestaanszekerheid en spreiding
welvaart, bewoonbaarheid land en bescherming/verbetering leefmilieu, goed onderwijs,
volksgezondheid en voldoende woongelegenheid en sociale ontplooiing
maar ook plichten, zoals sollicitatieplicht, premies betalen
bestaan verzorgingsstaat: overheid moet zich inzetten, burger moet er ook wat voor
terugdoen.
communisme en socialisme gebaseerd op gelijkheid. in communistische staatsopvatting
zorgt voor totale verzorging burgers.
SU koos voor planeconomie: particulier ondernemerschap niet toegestaan. overheid
beheerst productiemiddelen om werk en opbrengst eerlijk te verdelen.
praktijk: onderdrukking, hongersnoden, doden.
China: had planeconomie die verdween, hele verzorgingsstaat verdween.
kapitalisme gebaseerd op vrijheid
, vrijemarkteconomie: overheid grijpt niet actief in, lage belastingen, iedereen moet zichzelf
verzekeren,
individuele vrijheid sterk benadrukt → minder bereidheid risicoś te delen, weinig collectieve
voorzieningen.
3 typen verzorgingsstaten:
sociaaldemocratische:
- veel sociale voorzieningen,
- rol overheid groot bij leveren g&d,
- gelijkheid is belangrijkste waarde
Scandinavië: flexibele arbeidsmarkt, hoge collectieve lastendruk, hoge uitkering
weinig langdurig werkloos, lang ouderschapsverlof, hoge arbeidsparticipatie vrouwen
liberale
- rol overheid beperkt, rol markt groot
- weinig sociale voorzieningen
Angelsaksisch: eigen verantwoordelijkheid, vrijheid, particulier initiatief: goed
ondernemingsklimaat (loon door markt bepaald en flexibele arbeidsmarkt), gezondheidszorg
en onderwijs zelf regelen, korte uitkeringen, collectieve sector klein: weinig premies en
belastingen
corporatische (NL)
rijnlands?
- mengeling 2 modellen
- vrije markt ingeperkt collectieve sector en samenwerking overheid, vakbonden en
werkgeversorganisaties
- sociale zekerheid
- bescherming gezin
NL opschuiven richting Angelsaksisch, door privatisering sectors.
H2
nachtwakersstaat: staat waarin de overheid zich vooral beperkt tot het handhaven van de
openbare orde en veiligheid.
eerste helft 19de eeuw; vrije markt en liberalisme, geen regels, overheid deed aanleg
infrastructuur, maar geen bemoeienis met particuliere ondernemingen (staatsonthouding op
economisch gebied)
zieken en ouderen geholpen door rijke burgers en kerk, zorg was gunst geen recht
Armenwet 1854: mensen die hulp nodig hadden, maar niet bij de kerk hoorden konden dat
van een overheidsorgaan krijgen.
Daarna kwamen andere sociale verzekeringen → collectieve regelingen, erkenning dat ov
grotere rol moest spelen
inzicht staat moet ingrijpen in vrije markt:
- katholieken en protestanten: zwakkeren beschermen, aanvulling op eigen werk,
angst voor sociale revolutie arbeiders
- socialisten: betere leefomstandigheden en sterkere rechtspositie arbeiders
- liberalen: onveiligheid is bedreiging van de bestaande orde.
crisis 1929: werkloosheidsbestrijding was begin van interventie overheid, maar WOII
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annasfcanessa. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now