Taak 11 ondervoeding bij ouderen
Probleemstelling: Wat houdt ondervoeding bij ouderen in?
Leerdoelen:
1. Wat is ondervoeding en wat zijn de prevalentiecijfers?
2. Hoe herken je ondervoeding en wat zijn de symptomen?
3. Wat zijn de gevolgen van ondervoeding?
4. Hoe kun je ondervoeding verhelpen/voorkomen? Wat zijn de richtlijnen voor ouderen om
gezond te blijven?
5. Wat zijn de oorzaken van ondervoeding?
6. Welke factoren zijn van invloed op de voedselkeuze?
7. Wat zouden ‘de kipfiletjes van oma’ kunnen verklaren?
Veel literatuur is breed, beperken tot leerdoelen. Je hoeft niet heel diep in te gaan over hoe het er in
een verpleeghuis aan toe gaat, het gaat om thuis wonende ouderen.
Uitwerking:
1. Wat is ondervoeding en wat zijn de prevalentiecijfers?
Ondervoeding is een voedingstoestand, waarbij een disbalans van energie, eiwit en andere
voedingsstoffen leidt tot meetbare nadelige effecten op lichaamssamenstelling, functioneren en
klinische resultaten. Bij ondervoeding neemt het lichaamsgewicht onbedoeld sterk af en/of gaat de
lagere energie-inname samen met tekorten aan essentiële voedingsstoffen. Bij ouderen wordt dit
vooral veroorzaakt door te weinig eiwitopname en een te lage energie-inname. Ook kan er sprake
zijn van vitamine en mineralen tekorten, zonder verandering van het lichaamsgewicht.
Ouderen die lijden aan ondergewicht of onbedoeld afvallen, hebben een groter risico op mortaliteit.
Overgewicht lijkt ook een probleem te zijn bij ouderen. Tot de leeftijd van 70 jaar neemt de
gemiddelde BMI toe. Het vetpercentage neemt hiermee dus ook toe terwijl de spiermassa bij
ouderen juist afneemt. De verhouding wordt dus nog schever.
Ondervoeding kan ook voorkomen bij mensen met een normaal gewicht of zelfs overgewicht.
Er wordt onderscheid gemaakt in drie syndromen waarbij ondervoeding een rol speelt:
- Cachexie multifactorieel syndroom dat gekarakteriseerd wordt door een doorgaand
verlies van skeletspiermassa (met of zonder verlies van vetmassa) kan niet volledig
gestopt worden met voedingsinterventies en leidt tot verminderd functioneren
- Sarcopenie leeftijd-geassocieerd verlies van skeletspiermassa en functionaliteit;
multifactorieel syndroom, veroorzaakt door veranderde anabole hormoonspiegels (o.a.
testosteron, oestrogenen, groeihormonen), verminderde energie- en eiwitinname,
verminderde lichamelijke activiteit, chronische ziekte, inflammatie (ontsteking)en
insulineresistentie.
- Wasting verlies van zowel spier- als vetmassa bij een ernstig tekort aan voeding (o.a.
anorexia nervosa, gewichtsverlies door verwaarlozing of eenzaamheid, etc.)
Frailty: toestand van leeftijd gerelateerde fysiologische kwetsbaarheid die voorkomt uit een
verstoorde homeostatische reserve en een verminderd vermogen om weestand te bieden aan
belasting. Drie van de volgende vijf verschijnselen moet aanwezig zijn als men wil spreken van frailty:
gewichtsverlies, uitputting, lichamelijk inactiviteit, lage loopsnelheid en lage handknijpkracht.
De Longitudinal Aging Study Amsterdam schat dat van de zelfstandig wonende ouderen zonder
thuiszorg 7% ondervoed is. Voor ouderen mét thuiszorg is dit tweemaal zo hoog (14%). Binnen een
instelling is één op de vier à vijf (20-25%) ondervoed. Verschillen in percentages per onderzoek
kunnen komen door verschil in onderzoekspopulatie, methode en data-analyses.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wivdven. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.