100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Aantekeningen Evolutie & Gedrag 2023 (alle hoorcolleges + opnames + kennnisclips), UvA-Psychobiologie $7.25
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Universiteit Van Amsterdam (UvA)
  4.  
  5. Evolutie en Gedrag (5102EVGE6Y)

College aantekeningen

Aantekeningen Evolutie & Gedrag 2023 (alle hoorcolleges + opnames + kennnisclips), UvA-Psychobiologie

3 beoordelingen
 9 keer verkocht
  • Vak
  • Evolutie en Gedrag (5102EVGE6Y)
  • Instelling
  • Universiteit Van Amsterdam (UvA)
  • Boek
  • Evolution and Human Behaviour

In dit document vind je (hele uitgebreide) aantekeningen van alle hoorcolleges van het vak Evolutie en Gedrag. Ook zijn er aantekeningen van kennisclips en de opnames van Martijn Egas. Deze aantekeningen kan je printen om mee te nemen naar het (open boek) tentamen. Ik raad wel zeker aan om ook het ...

[Meer zien]
Laatste update van het document: 1 jaar geleden

Voorbeeld 5 van de 85  pagina's

Document informatie

  • 24 juni 2023
  • 26 juni 2023
  • 85
  • 2022/2023
  • College aantekeningen
  • Annemie ploeger, egas, berkhout, molleman
  • Alle colleges

Onderwerpen

  • psychobiologie
  • evolutie en gedrag
  • aantekeningen
  • evolutie
  • natuurlijke selectie
  • darwin
  • seksuele selectie
  • nomologisch netwerk
  • annemie ploeger
  • lucas molleman
  • boris berkhout
  • martijn egas
  • samenvatting
  • uva
  • o

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Geschreven voor

  • Universiteit van Amsterdam (UvA)
  • Psychobiologie
  • Evolutie en Gedrag (5102EVGE6Y)
Alle documenten voor dit vak (20)

3  beoordelingen

review-writer-avatar

Door: nienkerooijen • 9 maanden geleden

reply-writer-avatar

Door: dominiquegouwentak • 1 maand geleden

Hi nienkerooijen, bedankt voor jouw beoordeling. Mag ik vragen wat je niet fijn vond aan deze aantekeningen? Is de tentamenstof misschien veranderd? Ik heb zelf namelijk met deze aantekeningen een 9.5 gehaald, dus ik pas het document graag aan als ik de volgende zo kan helpen!

review-writer-avatar

Door: rana-linaabdelrahman • 1 jaar geleden

review-writer-avatar

Door: bentew03 • 1 jaar geleden

Verkoper

avatar-seller
dominiquegouwentak

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

Inhoud
Hoorcollege 1: Introductie Evoltionaire Psychologie (06-06) .................................................................. 4
Belangrijke stromingen ........................................................................................................................ 4
1. Behaviorisme ........................................................................................................................... 4
2. Ethologie .................................................................................................................................. 4
3. Cognitivisme ............................................................................................................................ 4
4. Evolutionaire psychologie ........................................................................................................ 5
5. Gedragsecologie ...................................................................................................................... 6
6. Comparatieve psychologie....................................................................................................... 6
Voorbeeld tentamenvraag ................................................................................................................... 6
Hoorcollege 2: Evolutionaire hypothese testen (07-06) .......................................................................... 7
Evolutionaire Psychologie: hoe toets je een evolutionaire hypothese?.............................................. 7
Wat is evolutionaire psychologie? ................................................................................................... 7
Aannames van evolutionaire psychologie: ...................................................................................... 7
Hoe test je deze aannames? ............................................................................................................ 9
Hoe toets je een evolutionaire hypothese? .................................................................................... 9
Introductie practicum .................................................................................................................... 11
Hoorcollege 3: Tinbergen’s “Why questions” (08-06) ........................................................................... 16
Kennisclip Wat is gedrag? .................................................................................................................. 16
Kennisclip Tinbergen’s ‘Waarom’ vragen........................................................................................... 16
College Boris Berkhout ...................................................................................................................... 16
Gedragsecologie ............................................................................................................................ 16
Natuurlijke selectie ........................................................................................................................ 16
Tinbergen’s ‘Waarom’ vragen ........................................................................................................ 18
Voorbeeld tentamenvraag ............................................................................................................. 18
Hoorcollege 4: Evolutie van Homo Sapiens en Taal (09-06) .................................................................. 19
Kennisclip Onze evolutie in vogelvlucht ............................................................................................ 19
Kennisclip Wat zijn primaten? ........................................................................................................... 20
Kenmerken..................................................................................................................................... 20
Mensapen ...................................................................................................................................... 20
Kennisclip Evolutie van mens-achtigen ............................................................................................. 22
Kennisclip Evolutie van taal ............................................................................................................... 23
Wat is taal? .................................................................................................................................... 24
College Annemie Ploeger: Evolutie van Homo Sapiens en taal ......................................................... 24
Opvallende kenmerken van mensachtigen ................................................................................... 24

1

,Hoorcollege 5: Evolutie van Brein & Intelligentie (13-06) ..................................................................... 31
Mensen hebben een groot brein....................................................................................................... 31
Ontwikkeling brein......................................................................................................................... 32
Genetica......................................................................................................................................... 32
Waarom hebben mensen een groot brein? ...................................................................................... 32
Associatie tussen breingrootte en intelligentie ............................................................................. 32
Hypotheses over evolutie van breingrootte ...................................................................................... 36
Groot brein kost veel energie ........................................................................................................ 36
Ecologische factoren ...................................................................................................................... 37
Sociale factoren ............................................................................................................................. 37
Hoorcollege 6: Optimaliteitstheorie en speltheorie (opname) ............................................................. 40
Kennisclip Foerageren met Reistijd ................................................................................................... 40
College Martijn Egas .......................................................................................................................... 40
Optimaliteitstheorie ...................................................................................................................... 40
Evolutionaire speltheorie .............................................................................................................. 42
Hoorcollege 7: Sekseallocatie, Fisher’s theory, etc. (opname) .............................................................. 45
Kennisclip Altruïsme en het Ultimatum spel ..................................................................................... 45
Altruïsme ....................................................................................................................................... 45
Ultimatum spel .............................................................................................................................. 45
College-opname Martijn Egas ........................................................................................................... 45
Sekse-allocatie ............................................................................................................................... 45
Evolutie van samenwerking en altruïsme ...................................................................................... 48
Hoorcollege 8: Kin-Selectie en Altruïsme (opname) ............................................................................. 50
Kin-selectie ........................................................................................................................................ 50
Hamilton’s regel ............................................................................................................................. 50
Evolutie van altruïsme ....................................................................................................................... 52
Directe reciprociteit ....................................................................................................................... 52
Prisoner’s dilemma ........................................................................................................................ 52
Hoorcollege 9: Evolutionaire speltheorie + oefenen (16-06) ................................................................ 55
Experiment A tijdens hoorcollege ..................................................................................................... 55
Experiment B tijdens college ............................................................................................................. 55
Evolutionaire speltheorie .................................................................................................................. 55
Introductie ..................................................................................................................................... 55
Analyses in evolutionaire speltheorie ........................................................................................... 57
Evolutionary Stable Strategies (ESS) .............................................................................................. 58
Hoorcollege 10: Evolutie van Cognitie en Redeneren (20-06)............................................................... 60

2

, Massive Modularity Thesis ................................................................................................................ 60
Modules ......................................................................................................................................... 60
Modular approach van Tooby en Cosmides .................................................................................. 60
Voorbeeld: detection of cheating .................................................................................................. 62
Tegenvragen....................................................................................................................................... 64
Bounded Rationality .......................................................................................................................... 64
Bias ................................................................................................................................................ 64
Hoorcollege 11: Evolutie van Mentale Stoornissen en Emoties (21-06) ............................................... 66
Evolutie van mentale stoornissen (hoofdstuk 18 en 19) ................................................................... 66
Ancestral neutrality ....................................................................................................................... 67
Balancing selection ........................................................................................................................ 67
Polygenic mutation-selection balance........................................................................................... 67
Evolutie van emoties (hoofdstuk 10) ................................................................................................. 69
Wat is een emotie? ........................................................................................................................ 69
Zijn emoties adaptaties? ............................................................................................................... 70
Emotietheorie van Lisa Feldman Barrett ....................................................................................... 71
Hoorcollege 12: Seksuele selectie (22-06)............................................................................................. 73
Seksuele selectie (inleiding) .............................................................................................................. 73
Anisogamie .................................................................................................................................... 73
Bateman’s principe ........................................................................................................................ 73
Seksuele selectie op gen-niveau.................................................................................................... 74
3 theorieën ........................................................................................................................................ 74
Fisher’s runaway selectie............................................................................................................... 74
Zahavi’s handicap principe ............................................................................................................ 75
Hamilton & Zuk’s parasieten theorie ............................................................................................. 75
Hoorcollege 13: Evolutie van seksueel gedrag en partnervoorkeuren (23-06) ..................................... 79
Tentamen opmerkingen .................................................................................................................... 79
College Annemie Ploeger .................................................................................................................. 79
Seksuele systemen......................................................................................................................... 79
Seksuele strategieëntheorie (heteroseksuelen) ............................................................................ 82
Partnervoorkeuren (cross-cultureel) ............................................................................................. 83
Nomologisch netwerk ........................................................................................................................... 85




3

,Hoorcollege 1: Introductie Evoltionaire Psychologie (06-06)
Let op! Het is belangrijk om ook het boek te lezen. 6 van de 12 vragen op het tentamen gaan over het
boek en de rest over de colleges.




Belangrijke stromingen
1. Behaviorisme
Behaviorisme is de studie van (dier)gedrag, met name in het laboratorium.
Hierbij waren Skinner (conditioneren met beloning) en Pavlov (klassiek conditioneren) belangrijke
personen.
John Watson zei: ‘Talent bestaat niet, alles is gedrag en beloning.’
Behaviorisme is minder populair geworden doordat men meer wilde weten over wat er zat achter het
gedrag (hersenen).


2. Ethologie
Ethologie is de studie van diergedrag, met name in het wild.


3. Cognitivisme
Cognitivisme is de studie van mentale processen die ten grondslag liggen aan gedrag.
Chomsky was hier een belangrijk persoon.

4

, 4. Evolutionaire psychologie
Dit is de studie van de evolutie van mentale processen die tent grondslag liggen aan gedrag.
Deze stroming is ontstaan vanuit cognitivisme.
Cosmides en Tooby waren belangrijke personen.

Cinderella effect (Daly & Wilson)
Bij het Cinderella effect gaat het om de kans dat een kind wordt gedood door een stiefouder of door
een biologische ouder. Hier is gevonden dat met name baby’s gedood worden en dat stiefouders
bovengemiddeld vaak een kind doden terwijl biologische ouders dat bijna nooit doen.

Wanneer je dit probeert te verklaren vanuit een evolutionair perspectief, kan een verklaring zijn dat
biologische ouders veel geïnvesteerd hebben in het kind (tijd en genetica) en de stiefouders niet.
Waarom worden baby’s vaker vermoord dan jonge kinderen? Als de moeder nog borstvoeding geeft,
is de kans op een nieuwe zwangerschap kleiner en zo komt er dus geen nieuw kind. Dit kun je
beredeneren door het bijvoorbeeld te vergelijken met leeuwen. Zo kan de stiefouder eigen genen
doorgeven.

Sekseverschillen
Wanneer het gaat over partnervoorkeur is er een verschil tussen man en vrouw. Zo vindt een man het
bijvoorbeeld niet erg als de vrouw minder verdient dan hij, maar andersom vinden vrouwen het wel
erg.
Hier komt de vraag omhoog of seksisme een rol speelt.

Valkuilen:
• Data interpreteren vanuit eigen overtuigingen
• Data generaliseren (bijvoorbeeld alle mannen vinden…) terwijl er grote individuele
verschillen zijn
• Wanneer de verschillen aangeboren zijn, is het dan veranderbaar of niet?

Naturalistic fallacy is de aanname dat iets wat ‘natuurlijk’ is, dat dat ook meteen goed is (oorlog,
racisme, seksisme, etc.).

Evolutionair perspectief op (inter)seks/gender
Aan de ene kant:
• Natuurlijke selectie gaat over overleving en reproductie
• Bij zoogdieren hangt succesvolle reproductie af van een binair systeem
• Sekseverschil is terug te zien in o.a. geslachtsklieren en geslachtsdelen.

Aan de andere kant:
• Er is variatie in sekseverschillen/gender is een continuum
• Variatie vaak gekoppeld aan genetische verschillen
• Leven vandaag de dag is niet meer (volledig) gericht op reproductie
• Sekseverschillen zijn minder relevant geworden.

Bij mensen is sekse nu minder interessant dan bij andere diersoorten.
Toch is er nog veel evidentie voor sekseverschillen.
Soms lijkt de nadruk op gender toe te nemen.



5

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dominiquegouwentak. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $7.25. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 63950 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Laatst bekeken door jou

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

ServiceNow CSA Exam (Certified System Administrator Exam) Questions With Complete Solutions

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

Nutrition 400 Exam 2 Study Guide | Questions with 100% Correct Answers | Latest Update 2024 | Verified

Voordeelbundel ·

(0)

Bundle for ISYE 6501 - Midterm 2 EXAM QUESTIONS WITH VERIFIED SOLUTIONS 100% LATEST UPDATE

Voordeelbundel ·

(0)

Leven met een chronische huidaandoening portfolio, tekst portfolioassessment en zelfstudietool

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

ati-maternity-proctored-exam-3-versions-new-2020-maternity-ati-proctored-exam-complete Graded A+

Tentamen (uitwerkingen) ·

(1)

ATI PN COMPREHENSIVE PREDICTOR2020 RETAKE GUIDE ATI PN COMPREHENSIVE PREDICTOR2020 RETAKE GUIDE

Samenvatting ·

(0)

Comprehensive Advanced Nursing Field Experience | Innovations: A Consultation Change Recommendation

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

NR 222 RN HESI Exit Exam Remediation Question and Answers with rationales new update 2022

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

2024 NURS 661 Maryville EXAM 2 Questions and Answers 2024 / 2025 (Verified Answers by Expert)

$7.25  9x  verkocht
  • (3)
In winkelwagen
Toegevoegd