100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Aantekeningen Evolutie & Gedrag 2023 (alle hoorcolleges + opnames + kennnisclips), UvA-Psychobiologie $6.96
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. Universiteit Van Amsterdam (UvA)
  4.  
  5. Evolutie en Gedrag (5102EVGE6Y)

Class notes

Aantekeningen Evolutie & Gedrag 2023 (alle hoorcolleges + opnames + kennnisclips), UvA-Psychobiologie

3 reviews
 9 purchases
  • Course
  • Evolutie en Gedrag (5102EVGE6Y)
  • Institution
  • Universiteit Van Amsterdam (UvA)
  • Book
  • Evolution and Human Behaviour

In dit document vind je (hele uitgebreide) aantekeningen van alle hoorcolleges van het vak Evolutie en Gedrag. Ook zijn er aantekeningen van kennisclips en de opnames van Martijn Egas. Deze aantekeningen kan je printen om mee te nemen naar het (open boek) tentamen. Ik raad wel zeker aan om ook het ...

[Show more]
Last document update: 1 year ago

Preview 5 out of 85  pages

Document information

  • June 24, 2023
  • June 26, 2023
  • 85
  • 2022/2023
  • Class notes
  • Annemie ploeger, egas, berkhout, molleman
  • All classes

Subjects

  • psychobiologie
  • evolutie en gedrag
  • aantekeningen
  • evolutie
  • natuurlijke selectie
  • darwin
  • seksuele selectie
  • nomologisch netwerk
  • annemie ploeger
  • lucas molleman
  • boris berkhout
  • martijn egas
  • samenvatting
  • uva
  • o

Connected book

book image

Book Title:

Author(s):

  • Edition:
  • ISBN:
  • Edition:

Written for

  • Universiteit van Amsterdam (UvA)
  • Psychobiologie
  • Evolutie en Gedrag (5102EVGE6Y)
All documents for this subject (19)

3  reviews

review-writer-avatar

By: nienkerooijen • 8 months ago

reply-writer-avatar

By: dominiquegouwentak • 3 weeks ago

Translated by Google

Hi nienkerooijen, thanks for your review. May I ask what you didn't like about these notes? Has the exam material changed perhaps? Because I got a 9.5 with these notes myself, so I'm happy to edit the document if I can help the next one!

review-writer-avatar

By: rana-linaabdelrahman • 1 year ago

review-writer-avatar

By: bentew03 • 1 year ago

Seller

avatar-seller
dominiquegouwentak

Reviews received

Content preview

Inhoud
Hoorcollege 1: Introductie Evoltionaire Psychologie (06-06) .................................................................. 4
Belangrijke stromingen ........................................................................................................................ 4
1. Behaviorisme ........................................................................................................................... 4
2. Ethologie .................................................................................................................................. 4
3. Cognitivisme ............................................................................................................................ 4
4. Evolutionaire psychologie ........................................................................................................ 5
5. Gedragsecologie ...................................................................................................................... 6
6. Comparatieve psychologie....................................................................................................... 6
Voorbeeld tentamenvraag ................................................................................................................... 6
Hoorcollege 2: Evolutionaire hypothese testen (07-06) .......................................................................... 7
Evolutionaire Psychologie: hoe toets je een evolutionaire hypothese?.............................................. 7
Wat is evolutionaire psychologie? ................................................................................................... 7
Aannames van evolutionaire psychologie: ...................................................................................... 7
Hoe test je deze aannames? ............................................................................................................ 9
Hoe toets je een evolutionaire hypothese? .................................................................................... 9
Introductie practicum .................................................................................................................... 11
Hoorcollege 3: Tinbergen’s “Why questions” (08-06) ........................................................................... 16
Kennisclip Wat is gedrag? .................................................................................................................. 16
Kennisclip Tinbergen’s ‘Waarom’ vragen........................................................................................... 16
College Boris Berkhout ...................................................................................................................... 16
Gedragsecologie ............................................................................................................................ 16
Natuurlijke selectie ........................................................................................................................ 16
Tinbergen’s ‘Waarom’ vragen ........................................................................................................ 18
Voorbeeld tentamenvraag ............................................................................................................. 18
Hoorcollege 4: Evolutie van Homo Sapiens en Taal (09-06) .................................................................. 19
Kennisclip Onze evolutie in vogelvlucht ............................................................................................ 19
Kennisclip Wat zijn primaten? ........................................................................................................... 20
Kenmerken..................................................................................................................................... 20
Mensapen ...................................................................................................................................... 20
Kennisclip Evolutie van mens-achtigen ............................................................................................. 22
Kennisclip Evolutie van taal ............................................................................................................... 23
Wat is taal? .................................................................................................................................... 24
College Annemie Ploeger: Evolutie van Homo Sapiens en taal ......................................................... 24
Opvallende kenmerken van mensachtigen ................................................................................... 24

1

,Hoorcollege 5: Evolutie van Brein & Intelligentie (13-06) ..................................................................... 31
Mensen hebben een groot brein....................................................................................................... 31
Ontwikkeling brein......................................................................................................................... 32
Genetica......................................................................................................................................... 32
Waarom hebben mensen een groot brein? ...................................................................................... 32
Associatie tussen breingrootte en intelligentie ............................................................................. 32
Hypotheses over evolutie van breingrootte ...................................................................................... 36
Groot brein kost veel energie ........................................................................................................ 36
Ecologische factoren ...................................................................................................................... 37
Sociale factoren ............................................................................................................................. 37
Hoorcollege 6: Optimaliteitstheorie en speltheorie (opname) ............................................................. 40
Kennisclip Foerageren met Reistijd ................................................................................................... 40
College Martijn Egas .......................................................................................................................... 40
Optimaliteitstheorie ...................................................................................................................... 40
Evolutionaire speltheorie .............................................................................................................. 42
Hoorcollege 7: Sekseallocatie, Fisher’s theory, etc. (opname) .............................................................. 45
Kennisclip Altruïsme en het Ultimatum spel ..................................................................................... 45
Altruïsme ....................................................................................................................................... 45
Ultimatum spel .............................................................................................................................. 45
College-opname Martijn Egas ........................................................................................................... 45
Sekse-allocatie ............................................................................................................................... 45
Evolutie van samenwerking en altruïsme ...................................................................................... 48
Hoorcollege 8: Kin-Selectie en Altruïsme (opname) ............................................................................. 50
Kin-selectie ........................................................................................................................................ 50
Hamilton’s regel ............................................................................................................................. 50
Evolutie van altruïsme ....................................................................................................................... 52
Directe reciprociteit ....................................................................................................................... 52
Prisoner’s dilemma ........................................................................................................................ 52
Hoorcollege 9: Evolutionaire speltheorie + oefenen (16-06) ................................................................ 55
Experiment A tijdens hoorcollege ..................................................................................................... 55
Experiment B tijdens college ............................................................................................................. 55
Evolutionaire speltheorie .................................................................................................................. 55
Introductie ..................................................................................................................................... 55
Analyses in evolutionaire speltheorie ........................................................................................... 57
Evolutionary Stable Strategies (ESS) .............................................................................................. 58
Hoorcollege 10: Evolutie van Cognitie en Redeneren (20-06)............................................................... 60

2

, Massive Modularity Thesis ................................................................................................................ 60
Modules ......................................................................................................................................... 60
Modular approach van Tooby en Cosmides .................................................................................. 60
Voorbeeld: detection of cheating .................................................................................................. 62
Tegenvragen....................................................................................................................................... 64
Bounded Rationality .......................................................................................................................... 64
Bias ................................................................................................................................................ 64
Hoorcollege 11: Evolutie van Mentale Stoornissen en Emoties (21-06) ............................................... 66
Evolutie van mentale stoornissen (hoofdstuk 18 en 19) ................................................................... 66
Ancestral neutrality ....................................................................................................................... 67
Balancing selection ........................................................................................................................ 67
Polygenic mutation-selection balance........................................................................................... 67
Evolutie van emoties (hoofdstuk 10) ................................................................................................. 69
Wat is een emotie? ........................................................................................................................ 69
Zijn emoties adaptaties? ............................................................................................................... 70
Emotietheorie van Lisa Feldman Barrett ....................................................................................... 71
Hoorcollege 12: Seksuele selectie (22-06)............................................................................................. 73
Seksuele selectie (inleiding) .............................................................................................................. 73
Anisogamie .................................................................................................................................... 73
Bateman’s principe ........................................................................................................................ 73
Seksuele selectie op gen-niveau.................................................................................................... 74
3 theorieën ........................................................................................................................................ 74
Fisher’s runaway selectie............................................................................................................... 74
Zahavi’s handicap principe ............................................................................................................ 75
Hamilton & Zuk’s parasieten theorie ............................................................................................. 75
Hoorcollege 13: Evolutie van seksueel gedrag en partnervoorkeuren (23-06) ..................................... 79
Tentamen opmerkingen .................................................................................................................... 79
College Annemie Ploeger .................................................................................................................. 79
Seksuele systemen......................................................................................................................... 79
Seksuele strategieëntheorie (heteroseksuelen) ............................................................................ 82
Partnervoorkeuren (cross-cultureel) ............................................................................................. 83
Nomologisch netwerk ........................................................................................................................... 85




3

,Hoorcollege 1: Introductie Evoltionaire Psychologie (06-06)
Let op! Het is belangrijk om ook het boek te lezen. 6 van de 12 vragen op het tentamen gaan over het
boek en de rest over de colleges.




Belangrijke stromingen
1. Behaviorisme
Behaviorisme is de studie van (dier)gedrag, met name in het laboratorium.
Hierbij waren Skinner (conditioneren met beloning) en Pavlov (klassiek conditioneren) belangrijke
personen.
John Watson zei: ‘Talent bestaat niet, alles is gedrag en beloning.’
Behaviorisme is minder populair geworden doordat men meer wilde weten over wat er zat achter het
gedrag (hersenen).


2. Ethologie
Ethologie is de studie van diergedrag, met name in het wild.


3. Cognitivisme
Cognitivisme is de studie van mentale processen die ten grondslag liggen aan gedrag.
Chomsky was hier een belangrijk persoon.

4

, 4. Evolutionaire psychologie
Dit is de studie van de evolutie van mentale processen die tent grondslag liggen aan gedrag.
Deze stroming is ontstaan vanuit cognitivisme.
Cosmides en Tooby waren belangrijke personen.

Cinderella effect (Daly & Wilson)
Bij het Cinderella effect gaat het om de kans dat een kind wordt gedood door een stiefouder of door
een biologische ouder. Hier is gevonden dat met name baby’s gedood worden en dat stiefouders
bovengemiddeld vaak een kind doden terwijl biologische ouders dat bijna nooit doen.

Wanneer je dit probeert te verklaren vanuit een evolutionair perspectief, kan een verklaring zijn dat
biologische ouders veel geïnvesteerd hebben in het kind (tijd en genetica) en de stiefouders niet.
Waarom worden baby’s vaker vermoord dan jonge kinderen? Als de moeder nog borstvoeding geeft,
is de kans op een nieuwe zwangerschap kleiner en zo komt er dus geen nieuw kind. Dit kun je
beredeneren door het bijvoorbeeld te vergelijken met leeuwen. Zo kan de stiefouder eigen genen
doorgeven.

Sekseverschillen
Wanneer het gaat over partnervoorkeur is er een verschil tussen man en vrouw. Zo vindt een man het
bijvoorbeeld niet erg als de vrouw minder verdient dan hij, maar andersom vinden vrouwen het wel
erg.
Hier komt de vraag omhoog of seksisme een rol speelt.

Valkuilen:
• Data interpreteren vanuit eigen overtuigingen
• Data generaliseren (bijvoorbeeld alle mannen vinden…) terwijl er grote individuele
verschillen zijn
• Wanneer de verschillen aangeboren zijn, is het dan veranderbaar of niet?

Naturalistic fallacy is de aanname dat iets wat ‘natuurlijk’ is, dat dat ook meteen goed is (oorlog,
racisme, seksisme, etc.).

Evolutionair perspectief op (inter)seks/gender
Aan de ene kant:
• Natuurlijke selectie gaat over overleving en reproductie
• Bij zoogdieren hangt succesvolle reproductie af van een binair systeem
• Sekseverschil is terug te zien in o.a. geslachtsklieren en geslachtsdelen.

Aan de andere kant:
• Er is variatie in sekseverschillen/gender is een continuum
• Variatie vaak gekoppeld aan genetische verschillen
• Leven vandaag de dag is niet meer (volledig) gericht op reproductie
• Sekseverschillen zijn minder relevant geworden.

Bij mensen is sekse nu minder interessant dan bij andere diersoorten.
Toch is er nog veel evidentie voor sekseverschillen.
Soms lijkt de nadruk op gender toe te nemen.



5

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller dominiquegouwentak. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

69052 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$6.96  9x  sold
  • (3)
Add to cart
Added