Samenvatting Natuurkunde Hfst 11 - Astrofysica - Natuurkunde Overal 5V. Complete samenvatting over Astrofysica, waarin alle leerstof beschreven staat van dit hoofdstuk, zodat jij een goed cijfer haalt op je volgende proefwerk! Ook ideaal om alle stof te herhalen ter voorbereiding op de eindexamens ...
Astronomie: het waarnemen en systematisch in kaart brengen van sterren, planeten en
hemellichamen
- waarnemingen doe je vanaf de aarde of vanuit satellieten rondom de aarde
- In ons sterrenstelsel, de Melkweg, bevinden er ongeveer 1011 sterren die op vele lichtjaren
afstand staan (Tabel 5)
- de dichtstbijzijnde ster, na onze zon, is Proxima Centauri op 4,24 Ij
Astrologie: het zoeken van verbanden tussen het menselijk lot en de stand van
sterren(beelden), maan, zon en planeten. Het heeft geen wetenschappelijke onderbouwing
→ valt niet onder de natuurkunde
Astrofysica: het zoeken naar natuurkundige verklaringen voor wat je waarneemt en het
afleiden van eigenschappen van sterren uit deze waarnemingen
- astrofysica is de wetenschap waarmee je in modellen naar natuurkundige verklaringen voor
deze waarnemingen zoekt
Optische waarneming
▪ Het blote oog
- je doet alleen waarnemingen in het zichtbare gebied met golflengten tussen 380 en
760 nm
- je kunt alleen objecten zien die helder genoeg zijn om met je oog waar te nemen
- je kunt alleen objecten onderscheiden die voldoende ruimtelijk gescheiden zijn
▪ Telescoop
- is ook beperkt tot waarnemingen in het zichtbare gebied
- grote lens → meer licht verzamelen dan het oog → lichtzwakkere objecten aan de
hemel waarnemen
- heeft een groter scheidend vermogen → kleinere hemelobjecten onderscheiden
Twee soorten optische telescopen:
1. Lenstelescopen
▪ Lenzen gebruiken om licht op te vangen en te bundelen naar je oog
▪ Nadeel: iedere kleur licht zal anders breken, je moet dus iedere kleur apart
scherpstellen
2. Spiegeltelescopen
▪ Spiegel gebruiken om het licht van het beeld te bundelen
▪ Voordeel: minder zwaar dus je kunt hem van onder ondersteunen en groter maken
Hoe groter de diameter van de lens/spiegel → hoe meer licht je opvangt en hoe scherper
het beeld is
Keck-telescoop: bestaat uit twee, samenwerkende telescopen met ieder een spiegel met
een diameter van 10m → bestaat uit meerdere kleinere samengevoegde spiegels
, Uit het heelal komt straling uit vrijwel alle golflengtegebieden in de richting van de aarde:
van radiostraling tot en met gammastraling
▪ Niet al deze straling bereikt het aardoppervlak (Binas 30E)
▪ De atmosfeer van aarde is alleen transparant voor zichtbaar licht en infrarood
(optische venster) en radiostraling van ongeveer 10-2 tot 101 (radiovenster)
▪ Radiotelescopen kunnen alleen of in een array waarnemingen doen aan de
radiostraling van sterren en kosmische straling
Radioastromonie
▪ Het scheidend vermogen van een telescoop is evenredig met de golflengte
▪ Sterren en sterrenstelsels stralen naast elektromagnetische straling ook kosmische
straling uit → hoogenergetische deeltjes zoals protonen en ijzerkernen
- als zo’n deeltje door de atmosfeer komt, geeft het een radiosignaal af, dat je met
een radiotelescoop kunt meten
Ruimtetelescopen
▪ Om waarnemingen aan het heelal te doen in golflengtegebieden buiten het optische
venster en het radiovenster zijn ruimtetelescopen nodig
▪ Ruimtetelescopen zijn telescopen die zich aan boord van een satelliet bevinden
▪ Met ruimtetelescopen heb je geen last van de atmosfeer, omgevingslicht of
radiozenders en kun je het gehele elektromagnetische spectrum 24 uur per dag
waarnemen
▪ Sommige satellieten bevinden zich in een zodanige baan dat ze vlakbij de
schaduwkegel van de aarde zitten, dichtbij het zogenaamde tweede Lagrange punt
→ hier is de gravitatiekracht van de aarde en de zon samen de kunstmaan in een
cirkelbaan om de zon met dezelfde omlooptijd als die van de aarde houden
- voordeel: satelliet heeft de zon en aarde achter zich → afscherming eenvoudiger →
waarnemingen kunnen doorgaan
11.2 Sterspectra
Spectroscopie: spectrum van het licht maken met een prisma of een
tralie
- je laat een smalle bundel licht op een prisma of tralie vallen, een
prisma breekt het licht in alle golflengten uiteen in een spectrum
- discreet spectrum: licht met enkele kleuren
- continu spectrum: wit licht met alle golflengten vormt een continu
spectrum
Atoommodellen
▪ Krentenbolmodel
- atoom is een homogene bol van positieve lading, waarin negatieve ladingen
aanwezig zijn, zoals krenten in een krentenbol
- het model verklaart nog weinig van het gedrag van atomen
▪ Rutherfordmodel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tessavandertoorn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.
