Summary
Samenvatting Leerpad D - Theoretische kaders ethiek
- Course
- Institution
Samengevat door de cursus en de ppt
[Show more]
Seller
Follow
linskevdb
Reviews received
Content preview
Leerpad D – ethische kaders1. inleidend
⟹ er is een groeiende vraag naar ethiek in de GGZ
- Vragen zoals:
o ‘welk behandelbesluit is moreel het beste?’
o ‘welke houding van de hulpverlener getuigt van respectvolle omgang?’
o ‘hoe kan de autonomie van de pt gerespecteerd worden?’
- 3 evoluties:
o Rechtspositie van de patiënten is verbeterd
o Veranderde zorgrelatie – vroeger was er een paternalisme, nu is het
samen met de patiënt en vooral wat de patiënt zelf wil
o Toegenomen vraag naar ‘wat is goede zorg’
- Belangrijkste waarden in GGZ:
o Respect
o Integriteit
o Verantwoordelijkheid
o Empathie: startpunt van op ethiek gebaseerde zorgrelatie
o Vertrouwen
o Autonomie
o Keuzevrijheid
o Wilsbekwaamheid
o Structurele en situationele vrijheidsbeperking
- Omgaan met vrijheid en dwang is het kernprobleem
o Wanneer is het verantwoord om dwang uit te oefenen?
o Hoe ga je met dit spanningsveld om? → ethisch reflecteren‼
o Veel organisaties zorgen voor dwangreductie
2. wat is ethiek gebaseerd op de zorg?
⟹ goede zorg is meer dan zorgen dat iemand overeind blijft, het is ook met die
persoon in wisselwerking treden en hem/haar het gevoel geven dat die wordt
opgemerkt dat die er mag zijn zoals die is
- Systematische reflectie op het ‘goede’ handelen nodig
- Ethisch dilemma: vaak botsende waarden bv. privacy <-> veiligheid
- Menselijk wenselijke versus menselijk haalbare – wat is haalbaar
- Kijken naar de ‘minst morele schade’ – minus malum (minste kwaad)
- ‘steentje in de schoen’: ethiek is vaak met een steen in de schoen zitten, het
gaat wel maar is niet comfortabel
- Morele stress: wrange gevoel dat medewerkers ervaren wanneer zij niet
kunnen handelen volgens hun waarden en visie op wat voor hen het ‘goede
doen’ betekent in hun job bv. iemand beperken ook al is dit het beste
o VRAGEN:
‘ik denk bij mijzelf, waar ben ik mee bezig’
‘Ik voel dat ik niet tegenmoet kan komen aan de wensen van de
patiënten’
‘ik voel dat ik beloftes niet kan nakomen’
3. vrijheid en dwang
1
, ⟹ je mag ze niet individueel benaderen maar relationeel
- Overleg met patiënt, hulpverleners en familie
- Wederzijdse info
- Via overleg tot toestemming komen
- Er is voortdurende kritische reflectie van de hulpverlener nodig
- Grenzen aan overleg!
- In sommige situaties zijn er wel vrijheidsbeperkende maatregelen nodig
- 2 criteria wanneer het nodig is:
o De ernstige schade die zonder vrijheidsbeperking zou aangericht
kunnen worden bv. automutilatie, agressief naar anderen toe
o Proportionele verhouding tussen de graad van vrijheidsbeperking en de
ernst van schade erdoor
- Autonomie is centrale waarde: zowel keuzevrijheid als wilsbekwaamheid zijn
nodig
o Keuzevrijheid: uitwendige toestand dat je kan kiezen uit verschillende
mogelijkheden → wordt beperkt als men wordt verhinderd of niet uit 2
of meer dingen kan kiezen
o Wilsbekwaamheid: inwendig vermogen dat uit begripsvermogen
bestaat en oordeelsvermogen bestaat:
Begripsvermogen: men kan info begrijpen en kan inzicht
verwerven in situatie → kan verminderd zijn door verstandelijke
beperking of onwetendheid
Oordeelsvermogen: iemand kan een overwogen keuze maken
door voordelen en nadelen af te wegen → redelijke en
emotionele motieven spelen een rol → beperkt als deze
motieven onvoldoende kunnen worden ingegeven
- Vrijheidsbeperking:
o Planmatig (expliciet) <-> subtiel (impliciet bv. info niet zeggen)
o Structureel <-> situationeel (naar aanleiding van een gebeurtenis)
- Paradox van de GGZ: keuzevrijheid beperken om uiteindelijk de
wilsbekwaamheid opnieuw te kunnen bevorderen
4. benaderingen van de begeleidingsrelatie
- Vanuit de zorgverleners:
o Deskundigheid en betrokkenheid van vpk staat centraal
o Gevaar voor paternalisme! – patiënten hebben weinig inspraak
- Vanuit de patiënt: - als reactie op eerste
o Zelfbeschikkingsrecht
o Hebben nood aan begeleiding
- Vanuit de samenwerking tussen zorgverleners, patiënt en/of familie → ideaal
– dit is de relationele benadering
o Ontmoeting
o Overleg en toestemming als algemeen model voor keuzes in de zorg
5. overleg
⟹ is streven naar consensus
- Overleg vindt plaats in de context van de organisatie
- Er is een tweerichtingsverkeer (tussen de betrokken partners):
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller linskevdb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.58. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now