Summary
Samenvatting - Arbeids- En Organisatiepsychologie
- Course
- Institution
Met deze samenvatting van de cursus behaalde ik een 16/20. Dit omvat heel het boek samengevat.
[Show more]
Seller
Follow
lockrondonck
Reviews received
Content preview
Arbeids- en organisatiepsychologie: SamenvattingH1: Inleiding en situering
Afbakening
Werknemer
Organisatie
Focus vak: Werknemer (individu)
- Welke impact op werkomgeving
- Samenspel tussen werknemer en organisatie
Situering van de A&O-psychologie
Mens
Producent Consument
Mens-arbeid Mens-Mens
Mens-mens = Interpersoonlijk
Ergonomie arbeidspsycologie
Organisatiepsychologie
Organisatiepsychologie: bestuderen mens in
organisatiecontext
- Leiderschap, cultuur
Ergonomie Arbeidspsychologie
Individu vast Omgeving aanpassen aan Job vast Individu aanpassen aan job
individu
Vb. Bureaustoelen, beeldschermen, … Vb. Opleiding, kwalificaties, …
Historische en maatschappelijke evoluties
Filosofie:
- Nadenken over menswetenschappen
1) Plato
- Beschrijft ideale Staat als plaats waar individuen die taken toegewezen krijgen waarvoor ze
best geschikt zijn
- Stelt: Geen 2 personen exact gelijk geboren
o Mens verschillen qua natuurlijke begaafdheden
- Stelt militaire geschiktheidstests op om soldaten van ideale Staat te selecteren
1
,Vb. Ideale staat: 3 rollen mensen ideale staat (mensen krijgen taak waarvoor ze best geschikt zijn,
afgetoetst aan hand van tests)
- Politiekers/filosofen
- Wachters/orde (iemand met zuiver geweten)
- Werkers/voetvolk
2) Juan de Dios Huarte y Navarro
- Grote individuele verschillen
- Verschillende beroepen vereisen verschillende vaardigheidspatronen
- Belang van goede professionele diagnostiek door de staat, zodat men jongeren kan
verplichten het kennisdomein te bestuderen waarvoor meest geschikt
o Voordeel voor staat
o Voordeel voor individu
Geen tijd en moeite verspillen
Vb. Staat bepaalt wat voor u beste is Geen tijdsverspilling Juiste mens op juiste plaats
- Vandaag: Onderwijskiezer
Natuurwetenschappelijke methode:
1) Observatie zaken in dagelijkse leven, hoe zaken werken
2) Hypothese opstellen
3) Toetsing
4) Hypothese aanvaarden of verwerpen
Vb. Milgram experiment:
- Snel na WOII:
o Hoe mensen zo gruwelijke dingen gedaan (Nazi-Duitsland)
o Mens als onder druk autoriteit Makkelijk geneigd te volgen
o Leerexperiment in labo Mensen moesten zaken memoriseren
Als fout Elektrische shock (gaande tot hoge voltage)
Als mensen gestraft worden door autoriteit werken beter
o 65% deelden dodelijke schokken uit (450 volt)
Omdat autoriteit aanwezig was en ze zelf bang waren hoge schokken te
krijgen
Maatschappelijke ontwikkeling/sociale invloeden:
- Nood aan psychologische werkende mens
Industriële revolutie:
- Fabrieken, verhuizen, groepen, …
- Nieuwe aspecten: Vakbonden, verenigingen, …
Humanisme:
- Mens centraal
o Nood psychologie werkende mens
- Hier en nu
2
,Eerste academische ontwikkeling:
- 1876: Wilhelm Wundt (Leipzig):
o Experimentele methode
Vb. Elementaire psychologische experimenten Reactietijd
o Introspectie
o Vragen naar ervaring, wat ze meemaakten
Arbeidspsychologie – consumentenpsychologie:
- 1901: Walter Dill Scott:
o Toespraak over psychologie en reclame
o Voor eerst commerciële activiteit linken aan psychologische inzichten
o ‘Hoe mensen overtuigen (tot kopen)’
- 1912: Hugo Münsterberg:
o Psychology and industrial efficiency
o Toepassen van empirische – natuurwetenschappelijke methode op selectie
o Stichter arbeids- en organisatiepsychologie
Vb. Experiment trambestuurders aanwerven
- Peertjes: Lichtje brand Overeenkomstige peer aanduiden (reactietijd, coördinatie)
- Nauwgezette bewegingen, selecte bewegingen kunnen maken
Methodologische invloeden
Differentiële psychologie:
- Galton, Pearson:
o Sterke interesse in individuele verschillen
o Experimentele methode
o Ontwikkelen van statistische technieken
Standaardafwijking, gemiddelde, correlatie
o Basis voor selectiepsychologie
- McKeen Cattell, Binet & Simon, Terman, Yerkes:
o Individuele verschillen in cognitieve vaardigheden
o Intelligentietests
- Guilford, Cattell:
o Individuele verschillen in persoonlijkheid
Vb. Galton:
- Verschillen in oogkleur, breedte armen, gewicht, …
o Individuele verschillen
Evolutie van maatschappelijke beeld over de mens in arbeidssituatie
Voor 20e eeuw:
- Werknemer volgt slaafs instructies en heeft geen eigen mening
- Vb. Daens: Kinderen, mens = wergwerpvoorwerp, makkelijk te vervangen
3
, Vb. Iphone-arbeiders moeten beloven geen zelfmoord te plegen
- Contract dat ze geen zelfmoord mogen plegen
- Familie krijgt anders geen uitkering
- Mens is bijna geen mens meer = slaafs
De rationeel-economische mens:
- Werknemer heeft vooral rationeel – economische motieven
- Taylor, scientific management
- Gilberths, time and motion studies
o Op micro-niveau
o Efficiëntie verbeteren op werkvloer
o Overdreven vorm van Taylorisme
o Zorgt voor routine, saaie jobs
Extra: Scientific management (Taylor):
- Werkmethoden moeten gebaseerd zijn op wetenschappelijk principes
- Selecteer, train en ontwikkel elke werknemer op een wetenschappelijke manier
- Zorg ervoor dat geplande werkmethode gevolgd wordt
- Managers analyseren en plannen, werknemers voeren uit
Extra: Taylor
- Ingenieur, staalbedrijf
- Productie stijgt + betere werknemers
- Werk op wetenschappelijke manier benaderen, beter uitvoeren, proces verbeteren, …
- Mens intrinsiek lui, willen niet werken Controle nodig!
- Case study (Smith)
o Job bestudeert: Schop zo, pauze nu, wagen zo verplaatsen, …
o Wat doen en op welke manier Productiviteit +400% en loon +60% voor Smith
- Ook Fordisme (synoniemen): T-Ford aan lopende band
o Specialisatie per taak proces
Vb. Lopende band: Oogchirurgen
- Dus ook met hoogwaardige jobs
o Niet enkel in fabrieken
- Elk andere taak
- Meer produceren
- Meer omzet
Vb. Time and motion studies (Gilberth):
- Therblig-alfabet:
o Sneller te noteren en te lezen
o Efficiënter
- Typisten getraind
o Toetsen die ze meest gebruiken dichter bij vingers (ergonomie)
o Kijken naar hoe ogen bewegen
o Economische reden (geld)
De sociale mens:
- Werknemers hebben ook sociale behoeften
- Mayo, Hawthorne-effect
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lockrondonck. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now