- Soorten aansprakelijkheid
➢ Burgerlijke aansprakelijkheid
➔ Contractuele aansprakelijkheid : Bij fout kan benadeelde verschillende
oplossingen zoeken
➔ Buitencontractuele aansprakelijkheid : Bij fout bijna altijd SV betalen
➢ Strafrechtelijke aansprakelijkheid : Bij fout , sancties in de wet voorzien
➢ Deontologische aansprakelijkheid
• Buitencontractuele aansprakelijkheid
- 1ste voorwaarde : Fout
a) Persoonlijke aansprakelijkheid
- Aansprakelijkheid voor eigen fout
➔ Art 1382 oud BW
➔ Art 1383 oud BW
➢ 2 vereisten voor aansprakelijkheid voor eigen gedrag
➔ Objectieve element = onrechtmatig handelen , omvat de schending van de
algemene zorgvuldigheidsnorm (inspanningsverplichting) of van een bepaald
gebod/verbod (resultaatsverplichting)
1) Schending van een gedragsnorm
➔ Wanneer een norm een bepaald gedrag verbiedt/gebiedt is de loutere
overtreding van die norm een buitencontractuele fout (op voorwaarde dat de
schending wetens en willens gebeurde)
➔ Handelen in overeenstemming met de wet betekent niet automatisch dat men
geen fout begaat
2) Schending van de algemene zorgvuldigheidsnorm
➔ Het criterium van een goed huisvader = het feitelijk gedrag van een
schadeverwekker zal worden getoetst aan het gedrag van een normaal zorgvuldig
en vooruitziend persoon geplaats in dezelfde externe omstandigheden
➔ Algemeen wordt aanvaard dat rekening mag worden gehouden met de
beroepsbekwaamheid in beroepscontext of beter : de vereiste bekwaamheid om
de beroepshandelingen te stellen.
b) Kwalitatieve aansprakelijkheid
- Aansprakelijkheid voor andermans daad (art 1384 oud BW)
1) Aansprakelijkheid van de ouders
➔ De vader en de moeder zijn aansprakelijk voor de schade veroorzaakt door hun
minderjarige kinderen.
➢ De minderjarige wordt vaak niet persoonlijk aangesproken :
➔ Vaak ontbreekt het subjectieve element vd fout
➔ De minderjarige dader is vaak insolvabel
➢ Toepassingsvoorwaarden van art 1384 , lid 2 oud BW
➔ De aangesprokenen hebben de hoedanigheid van ouders vd dader
➔ Een minderjarige
➔ Objectief onrechtmatige daad = een daad waardoor een minderjarige aan een
ander schade berokkende welke hij niet het recht had om te stellen
➔ De minderjarige heeft schade berokkend aan een derde
, ➢ Cassatie : De aansprakelijkheid vloeit voort uit het tweedelig vermoeden dat de
ouders een fout hebben begaan bij de opvoeding van hun kind of bij de uitoefening
van toezicht op hun kind
➢ Weerlegbaar vermoeden (art 1384 , lid 5 oud BW) , waarbij de ouders een dubbel
tegenbewijs moeten leveren om aan hun aansprakelijkheid te ontsnappen :
➢ Tegenbewijs van voldoende inzicht
➔ Elementen die een rol kunnen spelen : leeftijd minderjarige/zijn karakter/zijn
achtergrond
➔ Loutere feit dat de ouders geen toezicht uitoefenden op de moment vd feiten ,
bewijst niet dat ze niet tekort zijn gekomen aan die verplichting
➔ Er bestaat ook de mogelijkheid dat diegene die tijdelijk toezicht uitoefende op de
minderjarige zelf een fout heeft begaan in de uitoefening van zijn toezichtstaak
➢ Tegenbewijs van goede opvoeding
➔ Uitgangspunt : een welopgevoed kind handelt steeds zoals het een normaal
vooruitziend en zorgvuldig persoon past
➔ Een deel vd rechtspraak stelt zich zeer streng op en overweegt vaak zelfs dat de
onrechtmatige daad op zichzelf het bewijs levert van een slechte opvoeding
➔ Een ander deel vd rechtspraak gaat in ieder concreet geval na of de ouders er al
dan niet in slagen het vereiste tegenbewijs te leveren
Vb : Bij 17 jarige zoon die zelfstandig arbeider is steelt een auto en rijdt daarmee
in op een handelshuis -> dubbel tegenbewijs geleverd -> ouders niet
aansprakelijk
2) Aansprakelijkheid van de onderwijzers
➔ De onderwijzers en ambachtslieden zijn aansprakelijk voor de schade door hun
leerlingen en leerjongens veroorzaakt gedurende de tijd dat deze onder hun
toezicht staan
- Toepassingsvoorwaarden art 1384 , lid 4 oud BW
➢ Onderwijzer
➔ 2 cumulatieve voorwaarden : onderwijs verstrekken en toezicht uitoefenen op de
leerlingen
➔ Cassatie geeft een ruime interpretatie aan ‘het verstrekken van onderwijs’.
Onderwijs niet enkel overdracht kennis in lesverband , ook iedere andere vorm
van onderricht -> sportmonitoren , schoutsleiders ,…..
➢ Fout of minstens objectief onrechtmatige daad van de leerling
➔ Niet vereist of de leerling toerekeningsvatbaar is (subjectief element)
➢ Schade aan derden
➔ Iedereen behalve de leerling of onderwijzer zelf
➢ Tijdens het toezicht
➔ Onderwijzer staat enkel in voor schadegevallen die werden veroorzaakt op het
moment dat de leerling onder zijn toezicht staat
➢ Het gaat om een weerlegbaar vermoeden van aansprakelijkheid
➔ De aansprakelijkheid van de onderwijzer vervalt wnnr hij bewijst dat hij goed
toezicht heeft kunnen houden (daad niet heeft kunnen beletten) (art 1384 , lid 5
oud BW)
➔ Het gaat om een inspanningsverbintenis
➔ Rechtspraak hecht belang aan een aantal feitelijke omstandigheden : Leeftijd vd
leerlingen ; aantal leerlingen/grootte van de groep ; aard vh schadeverwekkend
, feit (onderwijzer moet gevaarlijke activiteiten verbieden) ; Discussie of de
afwezigheid vd onderwijzer een beoordelingsfactor uitmaakt ; Het al dan niet
voorzienbaar gedrag vd leerling
3) Aansprakelijkheid van de aanstellers
➔ De meesters en zij die anderen aanstellen zijn aansprakelijk voor de schade door
hun dienstboden en aangestelden veroorzaakt in de bediening waartoe zij hen
gebezigd hebben
- Toepassingsvoorwaarden van art 1384 , lid 3 oud BW
➢ De aangesprokene bezit de hoedanigheid van aansteller
➔ Er moet een ondergeschiktheid bestaan met de dader vh schadeverwekkend feit
= wanneer een persoon de juridische of feitelijke mogelijkheid heeft gezag en
toezicht op het gedrag van een ander uit te oefenen.
➔ Gezag in eigen naam en eigen rekening -> geen aansteller : ploegbaas , werfleider
➢ De aangestelde begaat een fout , minstens een objectief onrechtmatige daad die
schade aan een derde veroorzaakt
➔ Het volstaat dat de benadeelde aantoont dat het zeker 1 vd aangestelden was die
het schadeverwekkend feit heeft gepleegd.
➢ Het schadeverwekkend feit is gebeurd in bediening vd aangestelde
➔ Wanneer de aangestelde handelde tijdens de uitoefening van zijn functie
➢ Minstens een onrechtstreeks en occasioneel verband tussen het schadeverwekkend
feit en de bediening
➔ Rechtsreeks verband : Dit zal het geval zijn wnnr de aangestelde zijn opdracht
slecht uitvoert
Voorwaarden voldaan : onweerlegbaar vermoeden van aansprakelijkheid voor
aansteller
- Aansprakelijkheid voor een gebrekkige zaak (Kwalitatieve aansprakelijkheid)
➔ Art 1384 , lid 1 oud BW
- Toepassingsvoorwaarden
➢ Een zaak
➔ Elke lichamelijke zaak die vatbaar is voor bewaking door een menselijk persoon
➔ Zowel roerende als onroerende goederen : art 1384 , lid 1 oud BW van
toepassing op gebouwen ; ook afgezonderd lichaamsmateriaal door mens
afgestaan (bloed/organen)
➢ Een gebrekkige zaak
➔ Abnormaal kenmerk
➔ Zaak wordt vergeleken met een modelzaak
➔ Vb : Is echter geen afwijking vd normale toestand en aldus geen gebrek vd zaak:
groenteresten op de vloer vd groenteafdeling van een grootwarenhuis (Cass. 6
maart 1981 het groenterestenarrest
➔ Oorsprong gebrek is irrelevant : niet vereist dat het gebrek bestaat of zich
voordoet buiten elke tussenkomst vd mens
➔ Aard gebrek is irrelevant : abnormale plaats of abnormale gedraging van een zaak
kan een andere zaak gebrekkig maken
➔ Duurtijd van het gebrek is irrelevant : zowel permanent als voorbijgaand gebrek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LauMunFan. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.04. You're not tied to anything after your purchase.