Summary
Samenvatting Maastricht University - Gezondheidsrecht
- Course
- Institution
Samenvatting van 17 pagina's voor het vak Gezondheidsrecht aan de UM (,,,)
[Show more]
Seller
Follow
LoeGruisen
Reviews received
Content preview
2022Samenvatting
HANDBOEK GEZONDHEIDSRECHT
GRUISEN, L – MASTER RECHT & ARBEID, ARBEID EN GEZONDHEID
,Hoofdstuk 1 Plaatsbepaling en uitgangspunten van het gezondheidsrecht
1.1 Plaatsbepaling
1.1.1. Ontwikkeling van het gezondheidsrecht
Gezondheidsrecht (GR) apart rechtsgebied tot ontwikkeling sinds jaren 50 van 20e eeuw
1954 C.J. Goudsmit hield pleidooi voor specialisme gezondheidsrecht als specialisatie binnen bestuursrecht
voor Nederlands Congres voor Openbare Gezondheidsregeling = eerste systematische beschouwing over GR
Het gezondheidsrecht heeft zich ontwikkeld als een horizontaal specialisme dat wordt bestudeerd vanuit het
civiel-, straf-, bestuurs- en internationaalrechtelijk perspectief.
1967 Begin van Vereniging GR (VGR) = op eerste Wereldcongres voor Medisch Recht ontstond gedachte voor
nationale groepering voor gezondheidsrecht en werd de eerste bijeenkomst gehouden
Groei van het GR hangt samen met ontwikkelingen in de medische wetenschap en technologie en met
veranderingen in de samenleving.
20e eeuw publieke regulering van gezondheidszorg en beroepsoefening in gezondheidszorg toegenomen,
door;
Groeiende behoefte samenleving om gezondheidszorg onder invloedssfeer van openbaar bestuur te
brengen;
Waarden en normen van samenleving tot uiting in gezondheidszorg;
Ontwikkeling rechten patiënt;
Beheersing kosten van gezondheidszorg, vraag naar grenzen van gezondheidszorg en rechtvaardige
verdeling van schaarse middelen;
Snelle evolutie geneeskunde en mogelijkheden voor dieper ingrijpen in lichaam en geest;
Specialisatie en arbeidsverdeling;
Toenemende aandacht voor veiligheid en kwaliteit van zorg en behoefte om dit juridisch te
waarborgen.
gezondheidszorg en beroepsoefening in gezondheidszorg hierdoor meer onder invloed van beleid en
recht gekomen
Na Tweede Wereldoorlog uitwerking van rechten van de mens een rol in ontwikkeling GR in het kader van
rechten van patiënt (die in afhankelijke positie verkeert; individuele grondrechten en rechten van patiënt) en
het kunnen delen in de mogelijkheden van de gezondheidszorg (sociale grondrechten, recht op zorg voor
gezondheid).
1. Rechten van patiënt: patiënt die zich tot gezondheidszorg wendt met een vraag om hulp, moet tegen zorg
beschermd worden >>> Wet op geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO)
2. Erkenning van het recht op zorg voor gezondheid = in GR een belangrijke rol; kan worden onderverdeeld in
a. Recht op gezondheidszorg;
b. Recht op gezondheidsbescherming en -bevordering.
Eenieder dient toegang te hebben tot voor de gezondheid noodzakelijke zorg en de zorg moet aan bepaalde
kwaliteitseisen voldoen.
c. Toegankelijkheid; beschikbaarheid en financiële bereikbaarheid
- Beschikbaarheid = aanwezigheid van voorzieningen, eerlijke verdeling, geen ontoelaatbare wachttijden;
- Financiële bereikbaarheid = geregeld in Zvw en Wlz
Andere factoren die rol spelen in ontwikkeling van GR toepassing van methoden uit de geneeskunde voor
doelen en belangen buiten de gezondheidszorg.
Doel van het recht = samenleving vreedzaam en rechtvaardig en op zo doelmatig mogelijke wijze te ordenen.
Doel van GR = rechten van mensen in gezondheidszorg te beschermen en evenwichtige verhoudingen in en ten
aanzien van de zorg voor de gezondheid scheppen.
Bescherming rechten van de mens ook nodig tegen overheid Klassieke taak van het recht = vrijheid van de
burger beschermen tegen onnodige of onevenredige overheidsbemoeienis.
Hulpverlening GR geeft kader waarbinnen die hulp zich moet voltrekken en de posities van patient en
hulpverlener omlijnen. >>> evenwichtige situatie van hulpverlening scheppen
GR is dynamisch in beweging en steeds opnieuw zullen de wetenschappelijke en maatschappelijke
ontwikkelingen nieuwe vraagstukken voor het GR aandragen.
, 1.1.2. Omschrijving van het gezondheidsrecht
GR = het geel van rechtsregels dat betrekking heeft op de zorg voor de gezondheid en de toepassing van overig
burgerlijk, bestuurs- en strafrecht in dat verband.
Rechtsregels wettelijk recht en buitenwettelijk recht
>>>Recht niet beperkt tot een geschreven regel.
Rechtersrecht in GR rechter heeft aan ontwikkeling van het GR in belangrijke mate bijgedragen
Internationale overeenkomsten
Verklaringen en aanbevelingen
Zelfregulering = recht in eigen kring = autonoom recht
In GR hebben gebruik of gewoonte en invloed van wetenschap en literatuur hebben hun doorwerking
Eigen object GR = geheel van rechtsregels dat op gezondheid is gericht van grondwettelijk en internationaal
verdragsrechtelijke, civielrechtelijke, bestuursrechtelijke en strafrechtelijke aard
Preventieve activiteiten = bescherming van gezondheid
Cure = curatieve zorg gericht op diagnose, behandeling bij ziekte of aandoeningen
Care = verpleging, verzorging, begeleiding en dergelijke
GR = horizontaal specialisme snijdt door de verschillende hoofdgebieden van het recht heen
Kern GR primair bepaald door op de gezondheidszorg betrekking hebbende regels.
Fundamentele beginselen op een gebied als het GR, met zulke essentiële waarden als beschikking over het
eigen lichaam, gezondheid, leven en dood, spelen een grote rol. Beginselen op zichzelf geen normatieve
eenheid, MAAR hun belangrijke rol draagt wel bij aan de eigen aard van het vakgebied.
1.1.3. Gezondheidsrecht en gezondheidsethiek
Analyse van normatieve vragen op gebied van gezondheidszorg ethische en juridische overwegingen hangen
met elkaar samen.
GR het gaat om fundamentele beginselen, om individuele en maatschappelijke waarden en om de
onderlinge verhouding tussen beiden.
GR gebaseerd op morele uitgangspunten.
Beginselen die in gezondheidsethiek worden beschouwd = respect voor autonomie, rechtvaardigheid,
nietschaden en weldoen voor een belangrijk deel ook in het recht geïncorporeerd
>>> GR en gezondheidsethiek overlappen elkaar.
GR houdt zich ook bezig met wettelijke en andere juridische regelingen, met rechten en plichten, contractuele
en andere verhoudingen, met rechtsprocedures, jurisprudentie etc. Gezondheidsjurist kan zich niet beperken
tot waarden en normen ook gevolgen voor adviezen in individuele gevallen en kan leiden tot verschillende
uitkomsten.
Ander onderscheid tussen GR en gezondheidsethiek = ethische opvattingen verschillen, terwijl het recht tot
taak heeft de ethische verschillen in het rechtssysteem een plaats te geven. Daarbij is de verhouding tussen
regel en pluriformiteit aan de orde. Het recht kan er niet omheen algemeen geldende regelingen te
ontwikkelen in een systeem dat normatief bindt en de vrijheid erkent.
Bij verschil van ethische opvattingen mag het recht zich niet met één ethische visie identificeren.
Daarmee samenhangend verschil tussen GR en gezondheidsethiek = ethiek normeert gedrag, maar die
norm is niet direct juridisch bindend. Wel kunnen ethische normen doorwerking in het recht krijgen >>> Denk
aan redelijkheid, billijkheid en goede trouw.
Maatschappelijk verkeer men behoort zich aan de rechtsregels te houden.
Een ethische opvatting legitimeert niet zonder meer tot rechtens ongeoorloofd handelen
Uitzonderingen hierop: als een zodanig spanningsveld tussen wet en ethiek is ontstaan dat een wettelijke
regel dwingt of dringt tot gedrag dat strijdig is met fundamentele waarden of beginselen bij dergelijke
spanning kan de wet haar legitimatie verliezen en de ethiek prevaleren.
In het recht erkend dat fundamentele rechtsbeginselen in omstandigheden boven de wet kunnen gaan.
Ethiek verder dan het recht juridische regel tendeert vaak in een de richting van een minimum of een
gemiddelde. Het recht laat ruimte laat ruimte voor een strengere ethische norm op grond van de eigen
ethische impuls.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LoeGruisen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now