College 1
Waarom is er recht?
Het uitgangspunt van de rechten is: u en ik, de mens! In de rechten wordt er echter nooit gesproken
over ‘mens’ of ‘burger’, maar van een rechtssubject. In de samenleving, kunnen zich problemen
voordoen: (1) De spanning tussen individuen en wat deze zelf wilt en de samenleving; of (2) Een
schaarste van deze middelen (bijvoorbeeld: Niet iedereen heeft gelijke kansen). Dit kan leiden tot
problemen tussen individuen onderling, of tussen individuen en de maatschappij (de Overheid). Er
zijn dus (gedrags)regels nodig die beide problemen kunnen oplossen. Dit is het recht: Een
gesystematiseerd geheel ofwel structuur van afspraken die men maakt om spanningen op te lossen
en om schaarste aan middelen op een rechtvaardige en eerlijke manier te verdelen. Deze regels zijn
meestal gebaseerd op politieke opvattingen én op de normen en waarden die binnen een bepaalde
maatschappij gelden. Soms is het louter gebaseerd op wetenschappelijk inzicht, bijvoorbeeld: Je mag
niet dronken rijden.
Wat is precies het doel van deze specifieke regels? Wat is de reden waarom deze regels er zijn? Hier
kan men van mening verschillen. De rechtssubjecten moeten de regels kennen, ze moeten
mededeelbaar en voorspelbaar zijn. Deze regels moeten kunnen worden afgedwongen en deze
moeten nageleefd kunnen worden.
Soorten recht
Het objectief recht is het geheel van gedragsregels die tot doel hebben het maatschappelijk verkeer
te ordenen en waarvan de naleving door de overheid wordt afgedwongen. Bijvoorbeeld: U mag niet
door het rode licht rijden; U moet huur betalen; Als u iets koopt, moet de verkoper het gekochte
goed leveren; etc.. Het subjectief recht is het recht dat iemand toekomt (titularis van het recht) en
dat hem een (door het recht afdwingbare) aanspraak ter attentie van iemand anders verleent. Met
andere woorden: Dit is de aanspraak die een individueel rechtssubject ontleent aan het objectieve
recht en dit kan afdwingen. Bijvoorbeeld: U moet huur betalen voor uw kot. Als dit niet gebeurd, kan
de verhuurder naar de rechtbank gaan, want hij ontleent aanspraak aan het objectieve recht (U moet
huur betalen). Een ander voorbeeld: De prof heeft afgesproken met zijn studenten dat iedereen in
het vervolg in de les komt met zijn pyjama aan. Wanneer één student dit niet doet, kan de prof deze
student niet voor de rechter dagvaardingen, omdat er geen sprake is van objectief recht.
In het recht bestaan er natuurlijke personen, dit zijn mensen (van vlees en bloed). Rechtspersonen
zijn juridische structuren die door de wet zijn gecreëerd met een zelfstand vermogen en organen.
Het zijn abstracte, onlichamelijke wezens. Denk bijvoorbeeld aan vennootschappen (VZWs,
stichtingen, NVs, besloten vennootschappen, etc.). Dit is een vermogen dat wordt gecreëerd door
mensen, een vermogen die is afgescheiden van uw persoonlijk vermogen. Enerzijds bestaan er
rechtssubjecten (de mens), maar anderzijds bestaan er ook rechtsobjecten. Rechtsobjecten zijn
dingen (tafel, stoel, computer, etc.) die geen drager zijn van subjectieve rechten. Wanneer iemand
drager is van subjectieve rechten, noemen wij diegene rechtsbekwaam. Wanneer iemand deze
subjectieve rechten kan uitvoeren, ben je handelsbekwaam. Minderjaren zijn rechtsbekwaam, maar
(nog) niet handelsbekwaam! Iemand die dement is, is niet rechtsbekwaam, dit wordt dan opgelost
door een vertegenwoordiger aan te stellen. Iemand is rechtsbekwaam vanaf zodra dat je bestaat.
Pagina 1 van 7
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisaankersmit. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.66. You're not tied to anything after your purchase.