- Meten is weten: handvatten voor de praktijk
- Voorschrijvend
- Gestimuleerd door 2 tendensen:
o Risico reducerend denken
o Individualiserend denken (per categorie)
2. Fundamentele Pedagogiek
- Trage fundamentele vraagstukken
- Beschrijvend
- Normatief en ethisch: waarden en normen van de samenleving in vraag stellen (=onderliggende
ideologische kwesties)
- (handboek valt onder deze stroming)
Ontdekking van de concepten ‘kind en kindertijd’
- Niet enkel gebaseerd op biologische kenmerken
- De kindertijd is een sociaal geconstrueerde periode
- Is gebaseerd op de maatschappelijke context van dat moment. (religie, politiek en filosofie)
- Kind is een aparte categorie:
o In de oudheid: kind krijgt aandacht
o Tot laat in de middelleeuwen: kind krijgt aandacht
o Renaissance met o.m Rousseau: de ziel van het kind
o Geïndustrialiseerde samenleving: kind is kwetsbaar en moet beschermd worden
o 1960 tot vandaag: ‘jeugdland’, grootbrengen door kleinhouden
- Uit zich in verschillende contexten
o Juridisch: minderjarig vs meerderjarig
o Sociologisch: afhankelijk vs onafhankelijk
o Ontwikkelingspsychologie: jongvolwassene vs volwassene, uitgerekte kindertijd
1
,6 KINDBEELDEN
1. Het voorspelbare kind
o Het kind is voorspelbaar in zijn ontwikkeling
o De volwassene houdt de ontwikkeling in de hand door vroegtijdige opsporing, diagnose en
classificatie. In die zin is het kind ‘maakbaar’
2. Het kind als burger
o Het kind is een burger met rechten en plichten.
o De volwassene beschouwt het kind al een nog-niet-burger en voedt het op tot burgerschap
3. Het witte kind
o Het kind is wit, niet meertalig en heeft christelijke tradities
o De volwassene houdt geen rekening met diversiteit en structurele discriminatie
4. Het kind als risico
o Het kind loopt gevaar of is zelf een gevaar voor de maatschappij
o De volwassene beschermt het kind tegen de gevaren vd samenleving en omgekeerd
5. Het kind als held
o Het kind is weerbaar, inventief, flexibel, onconventioneel en vrij
o De volwassene waardeert het kind voor zijn potentieel in het hier en nu. Hij is vooral toeschouwer
en biedt enkel hulp waar nodig.
6. Het kind als kapitaal
o Het kind is een investering in de toekomst. Het is menselijk kapitaal dat rendeert
o De volwassene heeft de verantwoordelijkheid om dit kapitaal te koesteren en erin te investeren.
HOE ONTSTAAN DIE KINDBEELDEN?
- Ze zijn een weerspiegeling van de maatschappij
- Wanneer de maatschappij verandert, veranderen ook de kindbeelden
- De kindbeelden hebben een ideologische basis. Ze zijn een weerspiegeling van de opvattingen in de
maatschappij:
o Religieuze opvattingen
o Politieke opvattingen
o Filosofische opvattingen
De kindbeelden wijzigen niet plots maar vullen elkaar aan. Verschillende kindbeelden kunnen naast elkaar
staan in 1 periode
KINDBEELDEN HEBBEN INVLOED OP
- Hoe het kind naar zichzelf kijkt
- De verwachtingen van ouders en leerkrachten
- De relatie tussen kind en opvoeder en de manier van handelen
- De manier waarop men spreekt en de verwachtingen van de maatschappij
- Het beleid en de acties die men opzet (sociaal, economisch en cultureel)
2
,HET VOORSPELBARE KIND
WAT HOUDT HET KINDBEELD IN?
10 elementen:
1. Kind is voorspelbaar en in die zin is het een louter technische aangelegenheid
2. Ontwikkeling van het kind verloopt volgens vaste stadia. Bij misloop kijken ze naar wat fout liep in het
vorig stadium.
o Vaste stadia: cognitieve ontw, motorische ontw…
3. Er is een norm en hoe vroeger men die norm bereikt, hoe beter = De Olympische Spelen van de
Ontwikkeling
o Olympische spelen vd ontwikkeling: kunnen lopen, praten, kruipen.
o Bv: Op 8 maanden moet de baby kunnen kruipen, op 2 jaar moet die lopen, in de kleuterklas
moet het kind met een schaar kunnen snijden, op 3 jaar kunnen praten
4. Kind moet zo perfect mogelijk zijn en er is minder tolerantie voor wie afwijkt vh gemiddelde
5. Wie afwijkt moet zo snel mogelijk geremedieerd worden
o Remediëren = herstellen, trainen, stimuleren
6. Kind dreigt soms opgesloten te zitten in een label en ‘is’ enkel nog het label
7. Erg adult-centrisch model: kind is ‘onaf’ en moet evolueren naar volwassenheid
8. Mens is maakbaar: verbeterbaar (er is een pad voor jou uitgestippeld)
9. Zinvol = wat we kunnen meten. Wat we niet kunnen meten is minder belangrijk en zinvol.
o Het idee van: ‘meten is weten’
10. Druk op ouders om perfect te zijn is groot
WAT IS DE ROL VAN DE VOLWASSENE IN DIT KINDBEELD?
De volwassene moet de ontwikkeling goed in het oog houden door vroegtijdige opsporing, diagnose en
classificatie
De ouder wordt gedwongen in de rol van expert-ouder = ‘pedagogisering’ van ouders
- Ouders moeten expert zijn in de pedagogiek en psychologie, ze zijn verantwoordelijk voor de
ontwikkeling van het kind
-> Zorgt voor een enorme druk & een hoog mensbeeld
- Rol vd ouder: kijken en zien of de ontwikkeling goed verloopt, als er een probleem is met het kind snel
kunnen ingrijpen
WAT VERTELT DIT KINDBEELD OVER DE SAMENLEVING?
Dit kindbeeld weerspiegelt de neoliberale samenleving die gekenmerkt is door:
- Vooruitgang is belangrijk
- Competitie is belangrijker dan coöperatie: ieder voor zich
- Weinig aandacht voor ongelijke kansen
Neoliberale samenleving = een samenleving waar men moet presteren
Bv: men moet goede punten behalen, een diploma hebben…
3
, WAT IS DE ROL VAN DE PEDAGOGIEK IN DIT KINDBEELD?
In dit kindbeeld is de rol vd pedagogiek: bijdragen aan de voorspelbaarheid van de opvoeding
Kritische kanttekening:
- De pedagogiek moet niet altijd bijdragen tot de voorspelbaarheid van de opvoeding maar moet wel
leren omgaan met onvoorspelbaarheid. Het is niet voorspellen, het niet weten, het samen zoeken is
veel belangrijker
- Leren omgaan met onvoorspelbaarheid vraagt dialoog en pedagogische bescheidenheid
o Onvoorspelbaarheid is belangrijker (in de ontwikkeling zitten veel onvoorspelbare elementen)
Bv: je ouders scheiden -> je wordt zelfstandiger
TOEPASSINGEN
METEN IS WETEN (INTERNATIONALE TESTEN)
Ontstaan van internationale testen zoals PISA
- PISA = Program for International Student Assessment
- Leesvaardigheid, wiskunde en wetenschappen
- Worden individuele resultaten gemeten
- Georganiseerd door de OESO (Organisatie Economische Samenleving en Ontwikkeling)
o OESO is een organisatie van 34 landen die als doel heeft om een beter beleid te ontwikkelen
voor een beter leven van iedereen
o ‘Zijn 15-jarigen klaar om deel te nemen aan de maatschappij?’
Waarom 15-jarigen?
In de meeste landen zijn 15-jarigen aan het einde van hun leerplicht
Hoeveel landen?
14 landen
Bedoeling?
Zo kunnen ze wat ze op school geleerd hebben in het werkveld toepassen,
PISA kan gelijkenissen en verschillen in onderwijssystemen aantonen, zorgt
voor succesvolle onderwijssystemen doordat ze het resultaat van de test
kunnen verbeteren, …
5 kritische kanttekeningen bij PISA
1. Druk om zich aan te passen aan de internationale normen
2. Kans dat men voorschoolse voorzieningen (jonge kinderen) ook al voorbereid om later aan die normen
te voldoen = verschoolsing van jonge kinderen. De vraag is: ‘waartoe voedt men op?’
3. Opgesteld zonder democratisch debat met de leerkrachten, leerlingen en onderwijsmensen
4. Houden geen rekening met het feit dat ontwikkeling grillig en complex is
5. De internationale testen houden geen rekening met culturele aspecten
o Lokale prioriteiten
o Veranderende waarden en normen
TRENDS
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller febecorneillie38. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.07. You're not tied to anything after your purchase.