Summary
Samenvatting Hoofdstuk 2 ethiek durf te denken
- Course
- Level
- Book
Een samenvatting van hoofdstuk 2 durf te denken. Er zit nog meer informatie in verweven die in de les is gegeven
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
suzeheuvel
Content preview
Samenvatting levensbeschouwing ethiek vwo 52.1 wat is ethiek?
Ethiek probeert erachter te komen wat de moraal van ons verlangt. De moraal is een groep
waarden en normen die belangrijk zijn voor ons leven, en die de groep een grens tussen goed en
slecht aangeeft. Een waarde = dat wat ik waardevol/belangrijk vind. Materiele waarden zijn bv
schoonheid in de vorm van kunst of gebouwen. Of bv eenheid van een monument. Immateriële
waarden zijn bv gezondheid, vriendschap, tolerantie en solidariteit Een norm = gedragsregel
voortkomend uit een waarde, een voorschrift. Kan passen bij meerder waardes. Gedrag > oordelen >
moraal > ethiek > meta-ethiek
Soorten ethiek:
1. Toegepaste ethiek(praktische oplossingen)-> oplossen van praktische, ethische
vraagstukken. Wat is de beste oplossing.
2. Descriptieve ethiek(beschrijven/waarnemen)-> beschrijving de geldende normen en
waarden
3. Normatieve ethiek(onderzoeken/voorschrijven)-> de zoektocht naar de criteria om
menselijke handelingen te kunnen beoordelen en te rechtvaardigen
4. Meta- ethiek(fundamentele vragen)-> onderzoeken van de betekenis van begrippen die een
rol hebben
Wanneer hoort een norm of waarde nou bij de moraal?
1. Als er sprake is van een wederzijds verwachtingspatroon, normen en waarden zijn dan
vanzelfsprekend.
2. Als iemand van jouw handeling een gerechtvaardigde verwachting heeft. Dat betekent dat
anderen ervan uit kunnen gaan dat jij je aan de regels houdt. Als iemand zich niet aan de regels
houdt, ben je gerechtvaardigd diegene erop aan te spreken.
3. Als de norm of waarde aan de normatieve randvoorwaarden voldoet. De moraal geldt dan niet
voor één individu, maar voor iedereen. VB> niet iedereen hoeft vegetarisch te zijn. Deze voorwaarde
zorgt ervoor dat niet alle zaken op de wereld onder moraal vallen, zoals het proberen je
tegenstander te verslaan. Wat dan weer wel bij de moraal hoort, is eerlijk spelen.
4. Als de norm dwingt
Veel waarden zijn relatief, ze gelden niet overal en altijd. In combinatie met normen wordt dit
problematisch. VB> zelf partner uitkiezen. Veel normen plaats- en tijdsgebonden.
Prisoner’s dilemma = jij hebt een keuze, maar anderen hebben die ook. Uitkomst hangt dus ook van
anderen af.
Morele ontwikkeling = nature vs. nurture
Walter Mischel: “Kinderen die wachten met het eten van de marshmallow zijn later
betrouwbaarder’’
, 2.2 Consequentialisme
Het consequentialisme let op de gevolgen van je handeling en oordeelt op basis daarvan. Het doel
heiligt de middelen. Binnen het consequentialisme zijn 2 stromingen:
1. Utilisme (utilis = nuttig)
-Bedacht door Jeremy Bentham en John Stuart Mill
-Doel = zoveel mogelijk geluk voor zoveel mogelijk mensen
-Je hebt de morele plicht om die handeling te verrichten die het geluk maximaliseert
-Geluk heeft intrinsieke waarde (op zichzelf waardevol) en instrumentele waarde (als middel van
een andere waarde)
-Greatest Happiness Principle = zoveel mogelijk genot, zo min mogelijk lijden
-Al ons handelen moet nut hebben voor de betrokkenen
- Utilistische/hedonistische calculus: uitrekenen van gemaximaliseerde genot
-Geen persoonlijk genot, maar maatschappelijk nut
- Eudaemonische strekking: goed en waardevol = wat mensen gelukkig maakt
-Bentham (hedonistisch): ‘’Geluk bestaat uit ervaringen van genot’’
- Mill: ‘’De kwaliteit van je ervaring van genot is ook belangrijk, niet alleen kwantiteit’’
-Mill: ‘’Hoger genot = geluk = Eudaimonia (eten duur restaurant), lager genot =
tevredenheid = contentment (frietjes)’’ ‘’Beter een ontevreden Socrates dan een tevreden zwijn’’
-Utilisme is universalistisch (iedereen telt mee, feiten algemeen geldend) en onpartijdig (ook dieren
doen mee)
-VB> Koos Kansloos in ziekenhuis vs heel voetbalteam, utilisme zegt Koos opofferen
-Regelutilisme = regel dient als middel voor geluk
-Handelutilisme = naar enkele handelingen kijken i.p.v. regels
Problemen met het utilisme:
-is maximalisering van genot altijd het doel als het ongelijkheid van welvaart veroorzaakt?
-als je het geluk van anderen moet maximaliseren, draag je een onbegrensde
verantwoordelijkheid mee die je altijd moet naleven
-er is ruimte voor een onbegrensde negatieve verantwoordelijkheid: ook voor alles wat je
niet doet ben je verantwoordelijk, en er is bijna altijd wel iets beters te doen dan wat je
op dat moment aan het doen bent
-utilisten hebben een onpersoonlijk karakter, omdat ze hun eigen ambities niet kunnen nastreven
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller suzeheuvel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.79. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
80364 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now