Leerdoelen materieel strafrecht
Leerdoelen week 1
De student kan na deze onderwijsweek:
1. uitleggen op welke wijze het materiële strafrecht rechtsgoederen beschermt;
2. beredeneren hoe een concreet geval zich verhoudt tot de deelnormen en dimensies
van het materieelrechtelijke legaliteitsbeginsel;
3. uitleggen op welke wijze het Europese strafrecht van invloed is op het Nederlandse
materiële strafrecht;
4. een beredeneerd standpunt innemen over de leerstukken van deze week aan de
hand van de dogmatiek, wetgeving en geldende jurisprudentie.
Leerdoel 1: Uitleggen op welke wijze het materiële strafrecht rechtsgoederen beschermt.
Titel waarin een artikel staat kan een indicatie vormen voor het te beschermen rechtsgoed.
Leerdoel 2: Beredeneren hoe een concreet geval zich verhoudt tot de deelnormen en
dimensies van het materieelrechtelijk legaliteitsbeginsel.
Strafrechtelijk legaliteitsbeginsel
Artikel 1 Sr: Geen feit is strafbaar dan uit kracht van een daaraan voorafgegane wettelijke
strafbepaling.
De deelnormen legaliteitsbeginsel
1. Lex certra of bepaaldheidsgebod: de wet moet duidelijk zijn in zijn bewoording. (HR
Onbehoorlijk gedrag)
2. Gebondenheid van de rechter aan de tekst van de wet
3. Het verbod van analogie/analogische wetsinterpretatie
4. Lex scripta, gewoonte is geen directe bron van het strafrecht
5. Het verbod van terugwerkende kracht
6. Nulla poena: geen straf zonder geschreven gedrag
De dimensies van het legaliteitsbeginsel
Vraag in de werkgroep: welke dimensie is hier met name in het geding en waarom?
1. Constitutionele dimensie
2. Rechts beschermende dimensie
3. Generaal-preventieve dimensie
De constitutionele dimensie (primaire dimensie)
> Ziet op de verlenging van bevoegdheden en formuleringen hiervan.
De wet deelt macht toe aan staatsorganen en bevoegdheden aan overheidsfunctionarissen
,om deze binnen de grenzen van het geldende patroon van machtsverdeling ten behoeve
van strafrechtspleging te wenden.
De leer van de machtenscheiding brengt binnen onze constitutionele verhoudingen een
belangrijke taakverdeling tussen verschillende overheidsmachten mee:
1. De wetgever: komt toe tot het creëren van strafbare feiten.
2. De wetgever: beslissingsmacht ten aanzien van formuleringen van de algemene
voorwaarden waaronder individuen strafbaar zijn.
3. De rechter: bekleed met de beslissingsmacht in concrete gevallen: hem komt de
bevoegdheid toe vast te stellen of in een concreet te berechten geval de door de
wetgever geschapen algemene voorwaarden voor strafbaarheid vervult.
De rechtsbeschermende dimensie
> Beschermt de rechtszekerheid en rechtsgelijkheid
De wettelijke bepaling op grond waarvan een veroordeling kan plaatsvinden is zo
nauwkeurig mogelijk geformuleerd.
Twee uitleggen:
1. Peters: in zijn optiek hangt de rechtsbescherming direct samen met het rechtskarakter
van het strafrecht.
2. Foqué en Hart: bij deze twee wordt aan de materiële regels veel meer kracht gezet
voor het dienen van de rechtszekerheid.
De generaal-preventieve dimensie
> Dit heeft een normerende werking
in feite spreken we hier over een crimineel-politieke dimensie: de rationele organisatie van
de maatschappelijke reactie op criminaliteit.
Twee soorten delicten
1. Expressief: zijn de uitdrukking van een hevige gemoedstoestand van waaruit
(onverhoopt) een fataal gevolg in het leven wordt geroepen.
a. Doodslag, zware mishandeling door emotionele en impulsieve situaties.
2. Instrumenteel: een bewust gekozen middelen om een bewust gekozen doel te
bereiken.
a. Diefstal, overtredingen in het verkeer.
Leerdoel 3: Uitleggen op welke wijze het Europese strafrecht van invloed is op het
Nederlandse materiële strafrecht.
Europees Strafrecht
Het geheel van strafrechtelijke regels die verscheidene Europese staten gemeen hebben
, met het oog op de bestrijding van criminaliteit, in het bijzonder grensoverschrijdende
(georganiseerde) criminaliteit en het stellen van grenzen daaraan.
Materiele harmonisatie geschiedt door richtlijnen en verordeningen:
Artikel 288 VWEU: rechtshandelingen van de Unie (over verordeningen en richtlijn)
Binnen het strafrecht moet het conform legaliteit worden omgezet, er moet namelijk een
Nederlandse wettelijke grondslag zijn om te straffen.
> Richtlijn > omzetten > evident
> Verordening > valt over te twisten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller britttromp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.24. You're not tied to anything after your purchase.