In dit document vind je alle preconcepten uitgewerkt vanuit het boek 'Natuuronderwijs Inzichtelijk' hoofdstuk 5 en 6. Deze preconcepten heb je nodig tijdens je tentamen C-NTO6.
Succes met je tentamen!
1… verdampte stoffen niet meer kunnen terugkomen.
Als je een stof verdampt verandert de vloeistof in een gas. Wanneer je de het gas zou
opvangen kun je het laten afkoelen en dan wordt het weer vloeistof. Denk maar aan water
dat je kookt. Je ziet altijd warme wolkjes van de kokende pan af komen. Als je de deksel erop
zet en deze even later eraf haalt zie je allemaal waterdruppels op de deksel. Dit is verdampt
water dat weer afgekoeld is en terug keert naar water.
2…alle vloeistoffen hetzelfde kookpunt hebben. En wat heeft destilleren hiermee te
maken?
Alle stoffen hebben verschillende kookpunten. Omdat stoffen dat hebben kun je dus
destilleren. Dit is een manier om mengsels (verschillende stoffen die bij elkaar gevoegd zijn)
te scheiden. Bij destilleren maak je een mengsel warm en gebruik je het verschillende
kookpunt om de stoffen te splitsen. Doordat alcohol eerder verdampt, dus een lager kook
punt (78,37 graden) heeft dan water zal deze eerder omgezet worden in een gas. Bij
destilleren vang je de verdamping op en koel je deze daarna weer af.
3… als stoffen verdampen deze letterlijk verdwijnen en ophouden te bestaan.
Wanneer stoffen verdampen verandert de vloeistof in een gas. Een stof bestaat uit allemaal
deeltjes. Deze deeltjes kunnen bij een vloeistof wel bewegen maar beperkt. Wanneer je de
stof warm maakt, gaan de deeltjes harder bewegen en hebben ze meer ruimte nodig. Dan
verdampt een stof. De deeltjes blijven bestaan alleen ze bewegen veel verder uit elkaar dus
je ziet ze niet meer bij elkaar als een stof. De stof verdwijnt dus niet als het verdampt maar
het verspreid zich over een groter oppervlak.
4…als het over een ‘stof’ gaat, je het hebt over stof dat je kan opvegen, of stof van je
kleren. Welk ander woord kan je gebruiken?
Als je het bij natuur en techniek over een stof hebt kun je het over een vloeistof, Gas of een
vaste stof (ijs, ijzer etc.) we noemen iets een stof als het allemaal deeltjes bevat. Je hebt
zuivere stoffen Deze kunnen alleen gescheiden worden door het verbreken van
verbindingen. Ook heb je een samengestelde stof, deze bestaat uit meerdere stoffen die je
kunt scheiden. Bij deze hoeven de verbindingen van atomen niet doorbroken te worden.
Stoffen zijn opgebouwd uit moleculen. Moleculen bestaan uit atomen.
5… ijs een andere stof is dan water.
IJs en water is dezelfde stof. Ze hebben dezelfde moleculen en atomen. Ze zitten alleen in
een andere fase. Water is de stof wanneer deze vloeibaar is. Bij ijs blijft het dezelfde stof
alleen het water zit dan in een andere fase en is dus vast. De deeltjes blijven hetzelfde alleen
ze kunnen dan niet meer bewegen. Je kunt dit ook zelf zien als je een flesje water in de
diepvries neer zet. Alles water verandert is dat het heel koud wordt en daardoor dus hard
wordt.
,6….het smeltpunt van water in alle omstandigheden hetzelfde is. Is dat waar? Denk aan
wat zout met het smeltpunt van sneeuw doet…
Als je water mengt met een andere stof kan het smeltpunt veranderen. Zout zorgt ervoor
dat het smeltpunt van water eerder is (lager/ het smelt eerder). Daarom gooien ze in de
winter ook op de bevroren wegen zout zodat deze smelten en de wegen hierdoor minder
glad zijn.
Interessant in deze context is de manier om je drankje snel te koelen. Dat zie je in dit filmpje:
https://youtu.be/34VukWLhae0 (2 min)
7….het kookpunt hetzelfde moment is als waarop iets verdampt. Dus als je water op het
vuur zet, dat dan pas als water op het kookpunt zit, het verdampt. Weet jij hoe het zit?
In het proces van koken zal het water tussendoor al verdampen. Omdat het een geleidelijk
proces is. Water is een vloeistof. In een vloeistof zitten allemaal deeltjes. Deze deeltjes
kunnen bewegen maar zitten wel op elkaar. Hoe warmer het wordt hoe harder de deeltjes
gaan bewegen, en meer ruimte ze dus nodig hebben. Niet alle deeltjes bewegen even snel.
Hierdoor zullen er al deeltjes zijn die zoveel ruimte nodig hebben dat ze al verdampen.
Water verdampt dus ook al als water nog niet kookt. Maar als het water kookt, zal al het
water na een tijdje verdampen.
8… het altijd even lang duurt voordat iets gaat koken. Hoe zit het dan in de ijle berglucht,
waar de luchtdruk lager is en het voor moleculen makkelijker is om te ‘ontsnappen’? Zal
water daar sneller of langzamer, of op hetzelfde moment koken als onderaan de berg?
Water kookt sneller op een berg omdat het voor de waterdeeltjes veel makkelijker is om te
ontsnappen. De lucht is veel ijler waardoor de deeltjes minder hoeven te knokken om te
ontsnappen uit de pan. Water op de Mount Everest (9 km hoog) kookt al bij 69 graden! Dus
op de berg kookt water sneller. Want hieronder aan de berg moet het 100 graden zijn.
Er hoeft minder lucht weggeduwd te worden op een berg, want er zijn minder luchtdeeltjes.
Water kan daardoor dus sneller omhoog komen en dus koken.
9…lucht niets weegt, dus het gewicht gelijk blijft, of zelfs lichter als je een ballon nog meer
opblaast.
Lucht is niet gewichtloos. In de lucht zitten allemaal kleine deeltjes die vrij rondzweven
(Gas). Lucht weegt zo min dat je het in het dagelijks leven niet voelt. Maar als je gaat kijken
kun je doormiddel van 2 ballonen te wegen zien dat lucht wel wat weegt. De deeltjes komen
dan dichter bij elkaar te zitten.
1 liter lucht weegt 1,3 gram.
Weet jij hoe het zit? Tip: https://youtu.be/8eK5dJraf5Q (2 min)
, 10…sommige materialen uit zichzelf warmte veroorzaken, zoals een jas. Hoe zit dat
precies, wat gebeurt er als je een sneeuwpop een jas aantrekt, krijgt hij het dan warm?
Niet alle materialen veroorzaken uit zichzelf warmte. Een jas maakt zelf geen warmte maar
houd juist warmte vast. Je krijgt het warm omdat de jas jouw lichaam temperatuur
vasthoudt. Jij als persoon geeft warmte af en de jas houdt die vast/binnen in de jas en
daarom zorgt een jas dat je het warm hebt. Als je de jas om de sneeuwpop doet kan het in
het begin misschien wel warmte afgeven omdat de jas van jou afkomt dus een bepaalde
tempratuur vast houdt en nog heeft. Uiteindelijk zal de jas zich aanpassen aan de
tempratuur van de omgeving. De sneeuwpop is erg koud dus zal de jas ook koud worden en
geeft het dus geen warmte
11…een kleine hoeveelheid water al op een lagere temperatuur zou koken dan een grote
hoeveelheid water. Wat gaat er wel sneller en wat blijft juist hetzelfde?
Het kookpunt blijft hetzelfde. Wanneer je minder water kookt duurt het opwarmen van het
water minder lang. Het water raak sneller op de kook tempratuur. Hierdoor kookt het
eerder. Daardoor lijkt het alsof het kookpunt lager is. De kook tempratuur blijft 100 graden.
12…melk of gas geen materie is. Weet jij hoe het zit?
Melk is een suspensie want je kunt er niet doorheen kijken (uit college).
Gassen is een oplossing omdat je er doorheen kunt kijken.
Op google gezocht; wat is materie:
Materie of stof is een verzamelbegrip voor datgene waaruit het waarneembare universum
is opgebouwd; waarneembaar in die zin dat materie massa heeft en plaats (ruimte)
inneemt. Een ruimte waarin geen materie aanwezig is wordt in de natuurkunde een vacuüm
genoemd.
Waar bestaat alle materie uit?
Alle materie die wij waarnemen, is opgebouwd uit atomen. Een atoom is het allerkleinste
deeltje van een 'iets' dat nog steeds alle eigenschappen van dat element bezit.
Dus melk en gas zijn wel materie, want die zijn opgebouwd uit atomen. Deze twee hebben
ook massa en nemen ruimte in (dit is niet iets wat vacuüm is).
Fleur:
Materie heeft een massa en neemt plaats in beslag. Materie kan vast, vloeibaar of gas zijn.
Melk is een voedingsstof, een afbreekbare materie dus en daartoe is zuurstof nodig, voor de
bacteriën die de melk afbreken
Melk is een suspensie. Materie is in vaste of vloeibare vorm visueel waarneembaar. Lucht is een
mengsel van gassen.
Gassen kunnen samen ook een mengsel vormen. Denk maar aan lucht die we inademen; naast
zuurstof bevat deze onder andere stikstof, koolstofdioxide en waterdamp.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fionadings-03. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
