Begrippenlijst
Wetenschapsfilosofie
Leezenberg en de Vries – Wetenschapsfilosofie voor geesteswetenschappen
A posteriori Gebaseerd op ervaring.
A priori Voorafgaand aan ervaring.
Aanschouwingsvormen Bij Kant de fundamentele vormen van tijd en ruimte waarmee het
verstand ervaringen kan omvormen tot algemeen geldige oordelen.
Academie Vereniging van wetenschappelijke onderzoekers.
Actiebeeld Deleuzes term voor long shot in de film.
Actor Sociaal handelende persoon.
Ad-hoc-wijziging Het achteraf aanpassen van een theorie aan de waarnemingen,
waardoor deze minder informatief wordt.
Affectiebeeld Bij Deleuze het close-up bewegingsbeeld, dat een affectieve lezing
van de film oplevert.
Afhankelijkheidstheorie Macro-economische benadering die armoede en
onderontwikkeling in de ‘periferie’ of derde wereld verklaart als
resulterend uit de door kapitalistische verhoudingen ontstane
afhankelijkheid van goederen uit de geïndustrialiseerde wereld of
‘kern’.
Algemene taalwetenschap Het zelfstandige vakgebied dat taalfeiten in hun eigen termen
beschrijft en verklaart.
Analytisch Uitspraak die waar (of onwaar) is op grond van de betekenis van
de woorden die erin voorkomen: bv. ‘Deze roos is een bloem’;
vgl. Synthetisch.
Analytisch-synthetisch Onderscheid tussen uitspraken die waar zijn op grond van
onderscheid betekenis, resp. van (taalonafhankelijke) feiten. Volgens Quine is
dit onderscheid onhoudbaar.
Analytische filosofie Angelsaksische stroming die filosofische vragen ontleedt als
kwesties van betekenis en taalgebruik.
Androcentrisme Ideologie die specifiek mannelijke zaken voorstelt als universeel
menselijk.
Anomalie Onoplosbaar probleem voor de wetenschappers binnen een
paradigma.
Anti-essentialisme Het verwerpen van de gedachte dat cultuurverschijnselen
essenties, ofwel vastliggende of onveranderlijke
wezenskenmerken zouden bezitten.
Antihumanisme Bij Focault de zienswijze die de humanistische aanname van een
in laatste instantie vrije mens verwerpt, en daarmee de
humanistische visie op de geschiedenis als lineair proces van
vooruitgang en emancipatie in de richting van vrijheid.
Antinaturalisme Bij Sellars de opvatting dat kennistoestanden onherleidbaar
normatief zijn en onmogelijk tot puur causale of fysieke
gebeurtenissen kunnen worden teruggevoerd.
Antipsychologisme Afwijzing van geesteswetenschappelijke verklaring in mentale of
psychologische termen.
Antropologie van de Studie van wat wetenschappers feitelijk doen, als onderscheiden
wetenschap van hun analyses en rechtvaardigingen achteraf.
Arbitrariteit Het feit dat een taalteken een willekeurige, puur op conventie
berustende relatie heeft met wat het aanduidt.
Archetype De via filologisch onderzoek vastgestelde of gereconstrueerde
oorspronkelijke versie van een tekst.
Archeologie van de Bij Foucault het onderzoek naar de dieptestructuur van het weten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Marieke8. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.