Summary
samenvatting onderdeel dermatologie pathofysiologie II
- Course
- Institution
Complete samenvatting dermatologie van het vak pathofysiologie 2. Ziektes inbegrepen.
[Show more]
Seller
Follow
eloisevnn
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 2: dermatologieInhoudsopgave
1 Het integument (lichaamsbedekking) ........................................................................................................ 3
1.1 Inleiding .................................................................................................................................................. 3
1.2 Anatomie van de huid ............................................................................................................................. 3
1.2.1 Epidermis ........................................................................................................................................... 4
1.2.2 dermis ................................................................................................................................................ 7
1.2.3 hypodermis ........................................................................................................................................ 7
1.3 Adnexen vd huid (huidaanhangsels) ....................................................................................................... 8
1.3.1 pili (haren) .......................................................................................................................................... 8
1.3.2 nagels ............................................................................................................................................... 10
1.3.3 zweetklieren ..................................................................................................................................... 11
1.3.4 talgklieren & oorsmeerklieren ......................................................................................................... 12
1.4 Functies vd huid .................................................................................................................................... 16
1.4.1 bescherming ..................................................................................................................................... 16
1.4.2 thermoregulatie ............................................................................................................................... 16
1.4.3 excretie ............................................................................................................................................ 16
1.4.4 sensor (zintuig) ................................................................................................................................. 16
1.4.5 reservebron ...................................................................................................................................... 16
1.4.6 synthese vitamine D ......................................................................................................................... 16
1.4.7 immuniteit........................................................................................................................................ 16
1.4.8 aanmaak feromonen ........................................................................................................................ 16
1.4.9 psychosociaal ................................................................................................................................... 16
1.5 Huidskleur ............................................................................................................................................. 17
1.5.1 melanine .......................................................................................................................................... 17
1.5.2 caroteen ........................................................................................................................................... 17
1.5.3 hemoglobine .................................................................................................................................... 17
1.6 Transdermale toediening v GM............................................................................................................. 18
1.7 Wondheling ........................................................................................................................................... 19
1.7.1 epidermale wondheling ................................................................................................................... 19
1.7.2 diepe wondheling ............................................................................................................................. 19
1.8 Het integument bij veroudering ............................................................................................................ 21
1.9 Verbranding vd huid.............................................................................................................................. 22
1.9.1 brandwonden ................................................................................................................................... 22
1.9.2 behandeling v lichte brandwonden ................................................................................................. 24
1.10 Transplantatie v huidenten ................................................................................................................... 25
2 Ziektebeelden .......................................................................................................................................... 25
2.1 Huidkanker ............................................................................................................................................ 25
2.2 Decubitus (doorligwonden) ................................................................................................................... 26
2.3 Eczema/ dermatitis ............................................................................................................................... 28
2.3.1 definitie & symptomen .................................................................................................................... 28
2.3.2 epidemiologie & oorzaken ............................................................................................................... 28
2.3.3 exogene eczemen: contacteczeem .................................................................................................. 29
2.3.4 endogeen eczeem ............................................................................................................................ 31
2.4 Psoriasis ................................................................................................................................................ 33
,2.5 Urticaria en angio-oedeem ................................................................................................................... 35
2.5.1 urticaria (netelroos) ......................................................................................................................... 35
2.5.2 angio-oedeem .................................................................................................................................. 37
2.6 Petechiën en purpura ............................................................................................................................ 38
2.7 Infecties ................................................................................................................................................. 39
2.7.1 bacteriële huidinfecties .................................................................................................................... 39
2.7.2 schimmelinfecties ............................................................................................................................ 44
2.7.3 virale huidinfecties ........................................................................................................................... 44
2.7.4 parasitaire huidinfecties................................................................................................................... 46
,1 Het integument (lichaamsbedekking)
1.1 Inleiding
Huid uit 3 belangrijke lagen:
o Opperhuid of epidermis
o Lederhuid of dermis zenuwuitlopers & capillairen
o Onderhuid of hypodermis (subcutane laag/subcutis) vnl uit vetweefsel; aanvoerende
bloedvaten
▪ Thermoregulatie!
Huid bevat "aanhangsel" of adnexen:
o Haarwortels
o Nagels
o Zweetklieren
o Talgklieren
1.2 Anatomie van de huid
Huid bij mens: als orgaan beschouwd: uit versch weefsels die samen een spec activiteit uitvoeren
1 vd grootste organen uit organisme
o Opp: 1,5 – 2 m2
o Ong 5 kg
o Dikte: 0,5 – 4 mm (naargelang lokalisatie)
3 grote delen:
a) opperhuid (epidermis)
b) lederhuid (dermis)
c) onderhuid (hypodermis) (subcutane laag)
,1.2.1 EPIDERMIS
Uit meerlagig verhoornd epitheel
Van andere delen v huid gescheiden door basaal membraan
90% v epidermale cellen = keratinocyten
o Produceren eiwit keratine (hoorn) huid waterdicht maken & onderliggende weefsels
beschermen
Sterkst ontwikkeld ter hoogte v voetzool & handpalm
Constante blootstelling v huid aan wrijvingen of druk => abnormale verdikking epidermis (callus,
eelt)
Buitenste opp handpalm, vingers, voetzool & tenen: epidermale plooien
o Doel plooien: greep verbeteren & wrijving verhogen
Geen bloedvaten; wel zenuwuiteinden receptoren
Verschillende lagen epidermis:
o Stratum germinativum of stratum basale (kiemlaag)
▪ kiemcellen
• regelmatig delen nieuwe cellen verschuiven geleidelijk naar huidopp
toe ➔ keratinocyten ontstaan in stratum basale
▪ Tss kiemcellen: sterk vertakte cellen, bevatten zwart pigment = melanocyten
(pigmentcellen)
• UV-licht: stimuleert melanocyten tot vorming melanine (kleurstof)
• Melanine:
o bruinzwart pigment
o draagt bij tot huidskleur
o absorbeert UV-licht
• Melanine:
o via fagocytose opgenomen door keratinocyten
, ▪ in keratinocyten: melaninegranulen beschermende
sluier over kern in richting v huidopp => zo: genetisch
materiaal beschermd tg schadelijke UV-stralen
▪ Langerhans cellen
• Antigeenpresenterende cellen
• rol in immuniteit
▪ Kiemlaag beschadigd bij diepe wonde kan geen nieuwe huid geregenereerd w
huidtransplantatie nodig
• Huidtransplantatie: huid verwijderen op andere plaats
o bij patiënt zelf (autograft)
o bij identieke tweeling (isograft)
o Stratum spinosum (stekelcellige laag)
▪ ligt boven kiemlaag
▪ epitheelcellen met elkaar verbonden via stekelvormige structuren (= eig grote
desmosomen)
o stratum granulosum (korrellaag)
▪ boven stekelcellige laag
▪ cellen bevatten granulen met keratohyaline (hoornstof); voorloper v keratine
▪ kernen v cellen: in versch stadia v degeneratie → celkernen afgebroken
▪ kern degenereert cellen kunnen vitale metabole reacties niet meer uitvoeren &
sterven af
o stratum lucidum (heldere laag)
▪ dunnen heldere laag tss korrellaag & hoornlaag
▪ uit dode cellen met intermediaire substantie tss keratohyaline & keratine
o stratum corneum (hoornlaag)
▪ bovenop heldere laag
▪ dode cellen voll gevuld met keratine (hoorn)
▪ schilfert regelmatig af
▪ laagjes platgedrukte cellen
Levenscyclus keratinocyt:
Zie uitleg boven (versch lagen)
Duurt in normale omst 28 dagen (transepidermale cyclustijd) huid
vernieuwt zich om de maanden
, proces v keratinisatie: nieuw gevormde cel in basale laag w gekeratiniseerd & slijt uiteindelijk af
duurt ong 2-4 weken
epidermale groeifactor (EGF):
o hormoon
o stimuleert epidermale cellen bij weefselvorming of weefselherstel
bepaalde oncogenen (genen die van normale cellen kankercellen maken) zorgen vr continue
activatie door EGF huidcellen prolifereren ongecontroleerd (huidkanker)
, psoriasis:
o keratinocyten delen sneller & bewegen sneller vanuit stratum basale nr stratum corneum
o keratinocyten schilferen in 7 à 10 dagen af
o immature keratinocyten: maken abnormaal keratine schilferachtige, zilverkleurige
schubben op huidopp, veelal op knieën, ellebogen & schedelhuid
o behandeling:
▪ onderdrukking celdeling, vertraging celgroei en/of keratinolytica (afbraak
keratinocyten)
1.2.2 DERMIS
Vnl uit stevig bindweefsel (collageen & elastische vezels)
o Zorgen vr:
▪ Stevigheid
▪ Uitrekbaarheid (mogelijkheid om in lengte toe te nemen, vb zwangerschap,
obesitas, oedeem)
▪ Elasticiteit (mogelijkheid om nr oorspr vorm terug te keren na uitrekking)
o In bepaalde zones lichaam: collageenvezels in bepaalde richting georiënteerd vormen
lijnen
▪ Belangr bij chirurgische ingrepen insede parallel met lijnen herstelt sneller &
minder littekenweefsel
Bij overdreven uitrekking: scheuren (striae) in dermis
o Eerst rood, blijven later zichtbaar als witte strepen
andere celtypes
o Fibroblasten
o Macrofagen
o Adipocyten
soms dik (handpalmen, voetzolen); soms zeer dun (oogleden, scrotum, penis)
bevat bloedvaten, receptoren, klieren, lymfevaten
ook spieren (musculi arrectores pilorum)
o vast aan haren
o kunnen in bep omst haren recht trekken (vb koude)
1.2.3 HYPODERMIS
losmazig bindweefsel
vetophopingen
bloedvaten
zenuwen
GM bij subcutane/ subdermale inspuitingen: hier terecht
,1.3 Adnexen vd huid (huidaanhangsels)
1.3.1 PILI (HAREN)
Op meeste huidopp
Dikte haren & beharingspatroon bepaald door:
o Genetica
o Hormonale invloed
Bouw:
o Haren = verhoorning v epidermis
▪ Epidermis stulpt in in dermis
▪ In diepte: haarfollikel/ haarzakje aanwezig
▪ Onderste verbrede gedeelte haarfollikel = haarkolf
• Omgeven door:
o zenuwen (dendrieten v neuronen, haarwortel plexussen gevoelig
voor tast + geven signalen door als haren bewegen)
o bloedvaten
• in centrum: kiemcellen die snel haarcellen aanmaken vormen
haarwortel
o haarcellen keratiniseren & sterven af
o wand haarfollikel:
▪ gladde spiertjes groeien aan (musculi arrectores pilorum)
• kunnen haar rechttrekken in bep omst (koude, emotie)
▪ monden smeerklieren in uit
• = talgklieren/ sebumklieren
• scheiden vetachtig talg/ sebum af haar soepel
fasen haargroei (3 fasen):
o anagene fase:
▪ nieuwe cellen aangemaakt haar groeit
o (na lange tijd (2-6 jaar): groeien stopt)
o catagene fase:
▪ rustfase
▪ enkele weken
o telogene fase:
▪ opnieuw groeifase oud haar w uitgeduwd & nieuw haar in de plaats
▪ telogene haren vallen makkelijk uit/komen los
▪ enkele maanden
o Om normaal te zijn: fasen moeten normaal verlopen
o Chemo: alle haren tegelijk van anageen nr catageen nr telogeen
, functie:
o vnl beschermend
o haren op hoofd:
▪ tg beschadiging & zonnestralen
▪ verminderen warmteverlies
o wenkbrauwen & wimpers:
▪ besch ogen tg vreemde prikkels
o in neus:
▪ filtreren ingeademde lucht
groeisnelheid & vervangingscyclus:
o normaal: verliezen 70-100 haren/dag
o groeisnelheid & vervangingscylus
▪ natuurlijke veranderingen door verouderen, wijziging voedingsgewoonten, koorts,
bloedverlies, zwangerschap, emotionele stress, oiv GM (chemotherapie), infecties
(vb syfilis), huidziekte, endocriene aandoeningen
aandoeningen:
o alopecie:
▪ partieel/ voll ontbreken haar (abnormaal haarverlies)
▪ diffuus over voll scalp
• zonder verlittekening
o androgenetische alopecie
o telogeen effluvium: vb door ziekte, bevalling…
▪ pleksgewijs
• zonder verlittekening geen aantasting huid? = alopecia areata
• met verlittekening = vb lichen plano pilaris
▪ behandeling alopecia androgenetica (mannelijke kaalheid)
• oraal: finasteride
o blokkeert werking v 5-alpha-reductase (enzym) voorkomt
omzetting testosteron nr dihydrocholesterol (veroorz
prostaatgroei & haaruitval bij mannen)
o verhoogt testosteronniveaus in lichaam prostaat kleiner &
haargroei op hoofdhuid neemt toe
• lokaal: minoxidil
o werkt als vasodilator in op vasculaire gladde spiercellen (door
openen ATP-gevoelige K-kanalen)
o zo: mogelijk levensvatbaarheid v haarcellen/ haarzakjes
verbeteren
o systemische ongewenste effecten:
▪ hypotensie
▪ tachycardie
o hirsutisme:
▪ tegengestelde v alopecie
▪ overmatige groei v terminale haren volgens mannelijk beharingspatroon
▪ veel bij vrouwen als uiting hyperandrogenisme bij polycysteus-ovariumsyndroom
(PCOS)
▪ OF door ernstige bijnier- of ovariumafwijkingen (zeldzamere gevallen)
Haarkleur:
o Bepaald door type melanine in gekeratiniseerde cellen
o Donkerkleurig haar: vnl echte melanine
, o Blond & rood haar: varianten v melanine met meer ijzer- en zwavelmoleculen
o W grijs: door progressief minder melanine gevormd
o W wit: als luchtbellen opstapelen in haarcellen
1.3.2 NAGELS
Bouw:
o Platen v dicht op elkaar geplakte, harde verhoornde cellen v epidermis
o Huid: diepe horizontale instulping boven vingers = nagelwortel groei nagels nagel
progressief vanuit nagelwortel gevormd
o Nagellichaam: rust op nagelbed nagel schuift er stilaan over nr voor door voortdurende
groei aan wortel
▪ Gemiddelde groei vingernagel: 1 mm/week
▪ Teennagel groeit trager
o Grootste deel nagel: rozig gekleurd door onderliggende capillairen
o Klein halvemaanvormig bleek veldje thv wortel = nagelmaantje (lunula) wortelactiviteit
o Onder vrij uitinde nagel: hyponychium bevestigd nagel aan vingertop
o Eponychium: smalle band epidermis vast aan rand nagels
Functie:
o Helpen om smalle objecten te manipuleren
o bescherming v vingertoppen tg traumata
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eloisevnn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77973 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now