Biologie thema 8: Coördinatie tussen prikkels en reactie: het hormonaal stelsel
1) Van prikkel tot reactie
De hersenen en de bijnieren produceren het stresshormoon adrenaline, dat zal de werking van
specifieke organen beïnvloeden: de bloedvaten vernauwen, hart klopt sneller, ademhaling versnelt,
pupilopening vergroot, maagactiviteit neemt af, die spieren zorgen ervoor dat de glycogeen naar
glucose wordt omgezet. Het lichaam zorgt voor een maximale energieproductie.
2) Productie en werking van hormonen
- Endocriene klieren aangestuurd door de hypofyse
Endocriene klieren produceren klieren die rechtstreeks in het bloed worden afgegeven. De
hormoonproductie is afhankelijk van de duur en de intensiteit van de prikkel en werkt vaak op basis
van drempelwaarden. Een hormoon hecht zich enkel aan doelwitcellen. (Een doelwitcel is een cel van
een orgaan dat gevoelig is voor dat specifieke hormoon.) Na de binding van het hormoon met de
doelwitcel stimuleert of remt het hormoon de werking van de cel.
De schildklier produceert hormonen onder invloed van het schildklierstimulerend hormoon TSH.
Thyroxine of het schildklierhormoon. -> de groei en ontwikkeling van de hersenen, daarna belangrijk
voor de hersenwerking. Thyroxine stimuleert de lengtegroei en belangrijk voor de stofwisseling van
alle lichaamsweefsels. Jodium is essentieel voor de aanmaak van thyroxine
Zowel hypofyse van man als vrouw produceert het follikelstimulerend hormoon (FSH) en het
luteïniserend hormoon of gelelichaamstimulerend hormoon (LH). -> zetten teelballen aan tot
productie van zaadcellen en testosteron, beïnvloeden rijping van de eicellen in eierstokken en zetten
eierstokken aan tot productie van oestrogeen en progesteron. (Testosteron, oestrogeen en
progesteron zijn geslachtshormonen die zorgen voor de ontwikkeling van primaire en secundaire
geslachtskenmerken.) Tijdens zwangerschap produceert hypofyse extra prolactine en oxytocine.
Baarmoeder trekt daarna samen door oxytocine. Prolactine stimuleert melksecretie door
melkklieren. Oxytocine zorgt ervoor dat spieren rond de melkklieren samentrekken zodat de melk vrij
kan komen.
Als je je bedreigd voelt produceert de hypofyse extra bijnierstimulerend hormoon. Daardoor kunnen
de bijnieren cortisol en adrenaline aanmaken. Cortisol zorgt voor een verhoogde bloedsuikerspiegel.
Adrenaline doet onder meer je hart sneller kloppen. Het groeihormoon heeft meteen effect op de
organen, aangemaakt 2 uur na het inslapen en bij eiwitinname. -> stimuleert de groei van de spieren
en groeischijven in de beenderen
- Endocriene klieren niet aangestuurd door de hypofyse
De productie van de zwezerik of thymus neemt na de puberteit af, de klier krimpt.
de thymus produceert verschillende hormonen die een rol spelen bij het afweersysteem. Thymosine
wordt geproduceerd wanneer een ziekteverwekker het lichaam binnendringt. -> activeert de witte
bloedcellen in de thymus en in het beenmerg zodat bloedcellen zich ontwikkelen en ze de
ziekteverwekkers kunnen aanvallen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julieneijens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.90. You're not tied to anything after your purchase.